اخبار سلامتی
سارس-کوو-۲ چطور سلول‌های مغزی را تخریب می‌کند؟
آبان
ویروس‌ها موجودات ریزی هستند که اگر چه به چشم نمی‌آیند ولی سلامت انسان را به شدت تحت تأثیر قرار داده و حتی ممکن است باعث مرگ او شوند. برای مثال آیا می‌دانید سارس کوو- 2 می‌تواند به سلول‌های مغزی آسیب وارد کرده و در نتیجه منجر به مرگ مغزی شود؟ این مقاله براساس جدید‌ترین یافته‌های علمی در دنیا تدوین شده تا شما را با این ویروس، نحوه آسیب‌رسانی و دلیل از بین بردن سلول‌های مغزی آشنا کند. جالب است بدانید برخی از افراد برای فرار از نگرانی و استرس، از خواندن مطالب پزشکی دوری می‌کنند. در صورتی که این کار اشتباه بوده و شما با افزایش آگاهی می‌توانید نسبت به سلامت خود اهمیت بیشتری قائل شوید.
چگونه ویروس سارس-کوو-۲ به طور مستقیم به سلول‌های مغز آسیب می‌رساند؟
تحقیقات جدیدی که در مجله‌ی “Nature Neuroscience” منتشر شده است اولین مطالعاتی است که نشان می‌دهد چگونه ویروس سارس-کوو-۲ به طور مستقیم به سلول‌های مغز آسیب می‌رساند. اثرات ویروس سارس-کوو-۲ بر مغز هنوز در حال پدیدار شدن است و محققان در تلاشند تا اثر کلی این کروناویروس جدید بر بدن انسان را درک کنند. گروهی بین‌المللی از دانشمندان دریافتند که ویروس‌ها می‌توانند به سلول‌های رگ‌هایی که سد خونی-مغزی را تشکیل می‌دهند آسیب برسانند و باعث بروز عوارض عصبی کوتاه و طولانی مدتی شوند که به طور معمول در پی بیماری کووید-۱۹ گزارش می‌شود.
اثرات ویروس سارس-کوو-۲ بر مغز هنوز در حال پدیدار شدن است و محققان در تلاشند تا اثر کلی این کروناویروس جدید بر بدن انسان را درک کنند. مشکلات شناختی از جمله “مه مغزی” به طور معمول در کسانی که عوارض طولانی‌مدت کووید-۱۹ را تجربه کرده‌اند گزارش می‌شود و در مطالعه‌ی بافت مغز افرادی که فوت شده‌اند، نشانگرهای مولکولی التهاب مغز مشاهده شد که نشان می‌دهد ویروس می‌تواند بر مغز اثر بگذارد. با این‌حال، هنوز مشخص نیست که آیا ویروس سارس-کوو-۲ وارد مغز شده و به طور مستقیم باعث بروز چنین آسیب‌هایی می‌شود یا این عوارض عصبی ناشی از واکنش سیستم ایمنی است که در پاسخ به ویروس به وجود آمده و باعث التهاب اعصاب می‌شود.
چگونه ویروس می‌تواند به طور مستقیم سلول‌های مغز را آلوده کند؟
اوایل سال جاری تحقیقاتی که توسط عصب‌شناسان دانشگاه ییل انجام شده بود نشان می‌داد که چگونه ویروس می‌تواند به طور مستقیم سلول‌های مغز را آلوده کند اما هنوز ابهاماتی در مورد رخ دادن این موضوع در واقعیت وجود دارد. بررسی اینکه آیا سارس-کوو-۲ سلول‌های مغزی را آلوده کرده است یا خیر کار دشواری است. این تحقیقات جدید متمرکز بر نوع خاصی از سلول‌های مغزی به نام سلول‌های اندوتلیال عروق مغزی بود. این سلول‌ها عضو مهمی در سد خونی-مغزی هستند. سد خونی-مغزی دیواری محافظتی است که از ورود مواد خارجی و مولکول‌های سمی به مغز جلوگیری می‌کند.
محققان برای درک اثر سارس-کوو-۲ بر سلول‌های اندوتلیال به بررسی بافت مغز درگذشتگان در اثر کووید-۱۹ پرداختند. “جان ونزل”(Jan Wenzel)، عصب‌شناسی که بر روی این پروژه کار می‌کند می‌گوید: در مغز این دسته از افراد در مقایسه با گروه شاهد تعداد بیشتری سلول مرده یافت شد. “ونزل” در توییتر خود توضیح داد: با توجه به داده‌هایی که از تغییر میکروواسکولار(عروق کوچک) در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ داشتیم به بررسی این عروق در مغز افراد فوت شده از کووید-۱۹ پرداختیم و شاهد افزایش مرگ سلول‌های مویرگی در این افراد بودیم.
سارس-کوو-۲ کدام سلول ها را از بین می برد؟
محققان با آزمایش سلولی و حیوانی دریافتند که چگونه ویروس سارس-کوو-۲ می‌تواند سلول‌های اندوتلیال را نابود کند. بر طبق این نظریات، این آسیب باعث کاهش خون‌رسانی به مغز شده و مشکلات شناختی ایجاد می‌کند و خطر ابتلا به بیماری‌های عصبی را افزایش می‌دهد. “ونزل” می‌گوید: ما فکر می‌کنیم که سارس-کوو-۲ با آلوده کردن سلول‌های اندوتلیال باعث بیان آنزیم پروتئاز می‌شود. این آنزیم پروتئین “NEMO” که برای زنده ماندن سلول‌های اندوتلیال ضروری است را از بین می‌برد.
یافته‌های ما شاید بتواند دستکم بخشی از عوارض عصبی ایجاد شده در اثر بیماری کووید-۱۹ که نه تنها در طول بیماری بلکه پس از آن بروز می‌دهد را توضیح دهد. مواردی مثل افزایش خطر سکته، حمله صرع و کووید طولانی‌مدت. خوشبختانه این تحقیقات نشان می‌دهد که این آسیب‌ها قابل درمان هستند و مدل‌های موش نشان داد که می‌توان از چنین آسیب‌هایی جلوگیری کرد. “ونزل” همچنین می‌گوید که واکسن زدن می‌تواند در کاهش آسیبی که ویروس به سد مغزی-خونی وارد می‌کند موثر باشد.
پاسخی قطعی برای این سوال
اگرچه این تحقیقات نتایج قوی و محکمی داشته است اما هنوز پاسخی قطعی برای این سوال که سارس-کوو-۲ چه تاثیری بر مغز انسان می‌گذارد، وجود ندارد. نمی‌توان به طور قطعی گفت که آسیب‌های مشاهده شده در مغز درگذشتگان از کووید در اثر ویروس بوده است. همچنین نمی‌توان اثرات طولانی مدت این آسیب‌ها را فهمید. برخی از محققان به تازگی هشدار داده‌اند که ممکن است طی سال‌های آینده آمار مبتلایان به بیماری‌های عصبی مانند پارکینسون افزایش یابد که این موضوع می‌تواند از عوارض طولانی مدت کووید-۱۹ باشد. “زوئی هاید”(Zoe Hyde)، محقق استرالیایی که در این تحقیقات نقش نداشته می‌گوید که این یافته‌ها اثرات بالقوه کووید-۱۹ بر مغز را نشان می‌دهد و این موضوع می‌تواند در آینده باعث افزایش آمار زوال عقل شود.
“کیت گرگورویک”(Kate Gregorevic)، متخصص بیماری افراد مسن می‌گوید که این یافته‌ها نشان نمی‌دهد که آیا ابتلا به کووید-۱۹ خفیف نیز می‌تواند بر خطر ابتلا به بیماری‌های زوال عقل در آینده اثر بگذارد یا خیر. او افزود: این تحقیقات با بررسی مغز کسانی که برای هفته‌ها از دستگاه تنفسی استفاده می‌کردند و در اثر کووید-۱۹ فوت شدند انجام گرفت و نمی‌توان آن را به کسانی که به کووید-۱۹ خفیف دچار شده‌اند تعمیم داد. “وینسنت پریوت”(Vincent Prevot) از نویسندگان این مقاله که کمی ملاحظه‌کارتر است می‌گوید که این یافته‌ها سوالات دیگری ایجاد می‌کند. آگاه بودن از اثرات بالقوه سارس-کوو-۲ اهمیت دارد و باید بیماران را طی چند سال آینده تحت نظر داشت.
شایعه‌هایی در رابطه با واکسن کرونا
گاهی آمار مرگ‌ومیر را از میان تعداد مشخصی از افراد واکسینه‌شده بیان می‌کنند که ممکن است در نگاه اول این موضوع نگران‌کننده باشد، اما آمار مرگ‌ومیر دقیقاً همان چیزی است که باید باشد. در رابطه با واکسن کرونا و تزریق آن شایعاتی وجود دارد که نباید مورد توجه عموم قرار بگیرد. بسیاری از افراد عوارض واکسن کرونا را تجربه نمی‌کنند و در مقابل بعضی افراد ممکن است به‌دلیل عوارض آن توانایی انجام کارهای روزانه را نداشته باشند، منتها این عوارض موقت است و بعد از چند روز از بین می‌رود و می‌توانید به روال عادی زندگی برگردید.
شایعه شده است که واکسن کرونا اثربخشی کافی ندارد که این ادعا درست نیست، به طوری که حدود ۶۰ درصد از افرادی که در بیمارستان بستری می‌شوند دو دوز از واکسن کرونا را دریافت نکرده‌اند و بسیاری از افراد بستری واکسینه نیستند. شایعه دیگر در رابطه با واکسن کرونا این است که ده‌ها هزار مرگ گزارش‌نشده از این واکسن در دنیا وجود دارد، منبع این شایعه غلط و مربوط به سیستم گزارش‌دهی عوارض منفی ناشی از واکسن یا به اختصار ورس است که هر فردی می‌تواند عوارض منفی ناشی از واکسن را در آن گزارش کند.
روش جست‌وجوی اطلاعات در این پایگاه داده اشتباه است و از طرف دیگر اطلاعات موجود در پایگاه داده ورس ناقص، نادرست، اتفاقی و تأیید نشده است و همچنین، سیستم گزارش‌دهی به‌نحوی طراحی‌نشده که ارتباط واکسن و مشکلات مربوط به آن را تعیین کند.
آیا واکسن باعث مشکلات مربوط به سلامتی می‌شود؟
گزارش عوارض منفی ازجمله مرگ ناشی از واکسن به این معنی نیست که واکسن باعث مشکلات مربوط به سلامتی می‌شود. به توصیه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها در آمریکا یا CDC هر فرد بالای ۱۲ سال باید هرچه زودتر برای پیشگیری از سارس-کوو-۲ و عوارض مربوط به آن واکسن کرونا را دریافت کند. آیا واکسن کرونا می‌تواند باعث مرگ شود؟، بیان کرد: گاهی آمار مرگ‌ومیر را از میان تعداد مشخصی از افراد واکسینه‌شده بیان می‌کنند که ممکن است در نگاه اول این موضوع نگران‌کننده باشد، اما آمار مرگ‌ومیر دقیقاً همان چیزی است که باید باشد.
نکته مهم
نکته مهمی که باید آن‌را در نظر گرفت این است که بیشتر افرادی که واکسن را دریافت کرده‌اند بالای ۵۰ سال‌اند و افراد واکسینه‌نشده جوان‌تر و سالم‌ترند، همین دلیلِ به‌ظاهر ساده می‌تواند آمار مرگ در افراد واکسینه‌شده را بالاتر نشان دهد. موضوع این است که هرقدر افراد مسن‌تر باشند احتمال مرگ ناشی از کرونا در آن‌ها بیشتر است، عنوان کرد: اگر فردی ۳۵ ساله و فردی ۷۰ ساله را که هر دو به سارس-کوو-۲ مبتلا شدند باهم مقایسه کنیم، احتمال مرگ ناشی از کرونا در فرد مسن‌تر چندین برابر است، هرچند واکسن می‌تواند آمار مرگ‌ومیر را کاهش دهد، به این معنی نیست که احتمال مرگ در افراد مسن را نسبت به افراد جوان کاهش می‌دهد؛ زیرا احتمال ابتلا به عفونت و عوارض ناشی از آن در همه گروه‌های سنی یکسان نیست.
تصور کنید کرونا شبیه قطره‌های بارانی است که با شدت بیشتری روی سر افراد مسن می‌بارد، اگر هر دوز واکسن به‌عنوان یک الک جلوی قطره‌های باران را بگیرید، دوز اول واکسن از شدت بارش روی افراد مسن کم می‌کند و شاید آن را در حد افراد جوان نگه دارد و دوز دوم این شدت را بیشتر کاهش می‌دهد بنابراین دریافت هر دو دوز واکسن کرونا مهم است. در مقابل، بسیاری از افراد جوان دوز اول یا دوم واکسن را دریافت نکردند و در مجموع این طور به نظر می‌رسد که آمار مرگ در افراد واکسینه شده تفاوتی با افرادی که واکسن نزدند ندارد، از طرف دیگر بیشتر آمارهای فوتی در افراد واکسینه مربوط به ۲۸ روز بعد از دریافت دوز اول است که هنوز ایمنی‌زایی کافی در بدن افراد ایجاد نشده است.
آمار مرگ‌ومیر در افراد غیرواکسینه بیشتر از افراد واکسینه‌شده است
این موضوع به این معنی است که واکسن کارایی مناسب را دارد، تصریح کرد: علاوه بر این، بسیاری از اطلاعاتی ازاین‌دست فقط آمار مربوط به مرگ را اعلام می‌کنند و اطلاعاتی درمورد افراد واکسینه‌شده که در مجاورت ویروس بودند و مبتلا نشدند یا بیماری آن‌ها خفیف بود نمی‌دهند.
هیچ واکسنی نمی‌تواند ۱۰۰ درصد از ابتلا به سارس-کوو-۲ جلوگیری کند، به همین دلیل هنوز ممکن است تعداد کمی از افراد بعد از تزریق واکسن به بیماری مبتلا شوند و بمیرند، منتها نباید به‌سادگی و با قضاوت‌های نادرست نسبت به واکسیناسیون تردید داشت. درست است که هیچ واکسنی نمی‌تواند در برابر ویروس کرونا ایمنی ۱۰۰ درصد ایجاد کند، منتها بهتر است به‌راحتی تحت تأثیر اخبار منفی قرار نگیرید و در اولین فرصت برای واکسیناسیون اقدام کنید.
تست کرونا در منزل برای قبل پرواز
بدون شک برای شما هم پیش آمده است که قبل از مسافرت کاری یا تفریحی خود مشغله های کاری کار را برای شما سخت کرده است. این روزها با شیوع کرونا به یکی از دردسر های آن یعنی آزمایش کرونا قبل پرواز افزوده شده است. به طوری که مجبور هستید برای انجام حضوری آزمایش یک روز را برای این کار در نظر بگیرید و حتی مرخصی بگیرید؛ همچنین ممکن است ساعت ها پشت ترافیک بمانید، منتظر نمونه گیری، پذیرش، جواب دهی و غیره بمانید که تمام این ها بدون شک طاقت فرسا و خسته کننده است! اما دیگر نگران نباشید شما می توانید بدون اتلاف وقت و صرف انرژی با مجموعه آنی آزما آزمایش خود را به صورت آزمایش در منزل یا محل کار در چند دقیقه در زمان دلخواه خود انجام دهید.
آزمایش آنتی بادی کرونا
علاوه بر آزمایش کرونا در منزل شما می توانید تست آنتی بادی کرونا و یا تست الایزا را برای بررسی میزان ایمنی که پس از تزریق واکسن کرونا ایجاد می شود، و همچنین برای بررسی اثربخشی تزریق واکسن کرونا استفاده می شود. آنتی‌بادی‌ها نوعی پروتئین هستند که پس از آلوده شدن بدن به یک عامل بیماری‌زا یا بعد از دریافت واکسن، توسط سیستم ایمنی بدن تولید می‌شوند. این پروتئین‌ها به سیستم ایمنی بدن افراد کمک می‌کنند تا به خوبی با عفونت‌ها مقابله کند. در نتیجه از بدن افراد در برابر ابتلای مجدد به بیماری، محافظت می‌کنند.
تست کرونا الایزا یا آنتی بادی یکی از خدماتی است که در آزمایشگاه آنلاین آنی آزما برای راحتی بیشتر شما همشهریان عزیز و بدون نیاز به مراجعه حضوری به آزمایشگاه انجام می گیرد. در شرایطی که اوضاع روز به روز وخیم‌تر می‌شود، افرادی هستند که علائم کرونا دارند ولی ترجیح می دهند به مراکز درمانی نروند؛ چون حتی اگر کرونا نداشته باشند، با رفتن به مراکز درمانی در خطر ابتلا به کرونا قرار می‌گیرند.
تست PCR در منزل
تست کرونا PCR در منزل یکی از آزمایش هایی می باشد که می توانید بدون دغدغه و هزینه های اضافی برای حمل و نقل و همچنین در کمترین زمان انجام دهید و از صحت سلامت خود و اعضای خانواده خود اطمینان حاصل کنید. اگر شما یا سایر اعضای خانواده در شرایط قرنطینه به سر می برید یا در هر صورت مایل به مراجعه به مراکز درمانی و انجام حضوری آزمایش ندارید تست PCR در منزل راه حل بسیار مناسبی برای موضوع می باشد.
در تست کرونا با روش پی سی آر ماده ژنتیک ویروس را شناسایی می کنیم و از جایی که عامل کووید ۱۹ یک بیماری تنفسی است و مجاری تنفسی را درگیر می کند، نمونه برداری آن از مجاری بینی انجام می شود. اما اگر بخواهیم در مورد کاربرد این تست بگوییم می توان به تشخیص ابتلا به کرونا اشاره کرد. اما نکته که باید در تست کرونا با روش پی سی آر اشاره کرد این است چون در مراحل اولیه این بیماری تعداد ویروس کم است و در نمونه گیری ممکن است وارد نشوند ممکن است در چند روز اول جواب تست ما منفی گزارش شود در حالی که به کووید ۱۹ مبتلا باشیم!
تست رپید یا کاستی کرونا
هدف استفاده از تست کرونا با روش کاستی بیشتر برای غربالگری یک جمعیت از افراد می باشد تا تشخیص این نوع بیماری. علت استفاده از تست سریع کرونا برای غربالگری تشخیص آسان و سریع این نوع روش می باشد به طوری که کمتر از ۳۰ دقیقه می توان جواب تست را دریافت کرد. این تست افراد منفی و مثبت را جدا کرده و سپس با استفاده از تست پی سی آر، تشخیص قطعی می دهد، اما در حال حاضر امکانات این تست در ایران وجود ندارد. تعدادی از این تست ها را در اختیار بعضی کشور ها گذاشته است تا بررسی های لازم را انجام دهند. در صورت داشتن ارزش واقعی، از آن ها به عنوان تست اولیه و صرفا برای غربالگری استفاده می شود تا بعد از اینکه افراد منفی جدا شدند، مثبت بودن سایر افراد با روش‌های دقیق تری تائید شود.
سخن پایانی
متأسفانه ویروس کرونا به راحتی از طریق ذرات هوا منتقل می‌شود. البته بار ویروسی در قسمت‌های مختلف متفاوت است. برای مثال اگر جایی جریان هوا وجود داشته باشد بار ویروس کمتر می‌شود و در محیط‌های سربسته جمعیت ویروس افزایش یافته و احتمال آلوده شدن، بسیار زیاد خواهد بود. متأسفانه طبق یافته‌های به دست آمده، هیچ واکسنی نمی‌تواند بدن انسان را به طور مطلق نسبت به ویروس سارس کوو-2 مقاوم کند. بنابراین بهترین کار این است که پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کرده و در صورت رؤیت علائم کرونا، آزمایش کرونا در منزل را انجام دهید.