خانه » آزمایش قند خون

کربوهیدرات ها مهمترین ماده غذایی در بدن است که تامین کننده انرژی برای انجام فعالیت های متابولیکی سلول هستند. سلول ها انرژی خود را از طریق تنفس به دست می آورند که قند خون، ماده اصلی در جریان تنفس است. اما لازم است بدانید که اگر میزان قند مازاد بر نیاز بدن باشد، منجر به بیماری دیابت خواهد شد که چنین عارضه ای واقعا خطرناک است. با رویت اولین علائم از اقزایش قند خون بدن، شما باید به متخصص مراجعه کرده و با شروع درمان، قند خون را کنترل کنید. با توجه به اینکه این بیماری ممکن است در هر دوره سنی رخ بدهدف به همین دلیل در آزمایشات چکاپ از جمله فاکتورهایی که بررسی می شود، میزان قند خون است. در دوران باردرای به دلیل مصرف زیاد مواد قندیت وسط مادر، احتمال افزایش قند خون در بدن مادر و نوزاد وجود دارد و یاسد در زمان مناسب آزمایش قند خون انجام شود.

آزمایش قند خون چیست و چه کاربرد هایی دارد

آزمایش قند خون همان طور که از اسم آن نیز مشخص است، برای اندازه گیری میزان قند خون افراد استفاده می شود. با افزایش سن و در اثر الگوهای بد رفتاری و غذایی، بسیاری از افراد در کشور ایران به دیابت مبتلا می شوند و یا اینکه مستعد ابتلا به آن هستند. یکی از راه های بررسی ابتلا افراد به دیابت و بیماری های مربوطه، بررسی میزان قند خون افراد می باشد.

آزمایش قند خون برای اندازه گیری میزان قند موجود در خون افراد استفاده می شود. در این آزمایش افراد مختلف برای بررسی ابتلا یا عدم ابتلا به بیماری دیابت آزمایش می دهند. همچنین آزمایش قند خون برای بررسی تاثیر دارو ها و نحوه روند درمان بیماری در افراد دیابتی مورد استفاده قرار می گیرد.

در این مطلب کلیه نکات مربوط به آزمایش قند خون و کاربرد های آن به همراه تفسیر نتایج برای شما بازگو خواهد شد.

آزمایش قند خون میزان قند خون یا گلوکز موجود در خون را مورد آزمایش قرار می دهد. پزشک از این آزمایش برای تشخیص دیابت استفاده می نماید. افراد مبتلا به بیماری دیابت از این آزمایش برای بررسی میزان تاثیر داروها یا روند درمان بیماری خود استفاده می نمایند.

آزمایش قند خون اطلاعات مفیدی در زمینه های زیر برای شما فراهم می نماید:

• رژیم غذایی شما و میزان ورزش روزانه شما نیاز به تغییر دارد.
• داروهای دیابتی یا روش درمان شما برای بیماری دیابت تا چه میزان اثر بخش می باشد
• اندازه گیری میزان قند خون و مشخص کردن بالا بودن یا پایین بودن میزان آن
• اهداف کلی درمان شما برای دیابت شامل چه مواردی باید باشد

پزشک همچنین می تواند آزمایش قند خون را به عنوان بخشی از آزمایش های روتین درخواست کند. پزشکان همچنین از این آزمایش برای بررسی ابتلا فرد به بیماری دیابت یا شرایط پیش دیابتی استفاده می کنند.

دیابت چیست و آزمایش قند خون چه کاربردی در این بیماری دارد

دیابت یک بیماری بسیار شایع و خطرناک می باشد که در صورت عدم کنترل بیماری، می تواند اثرات جانبی وحشتناکی برای فرد به همراه داشته باشد. در بیماری دیابت میزان قند خون افراد بالاتر از مقادیر نرمال و طبیعی می باشد. راحت ترین راه تشخیص ابتلا فرد به دیابت، اندازه گیری قند خون به وسیله آزمایش قند خون ناشتا می باشد.

آزمایش  هم در خانه و به وسیله دستگاه های اندازه گیری قند خون قابل انجام است و هم در آزمایشگاه های تشخیص طبی. مسلما نتایج آزمایش آزمایشگاه ها به دلیل استفاده از دستگاه های پشرفته و همچنین نمونه خون وریدی، دقیق تر و قابل اعتماد تر می باشد.

ریسک فاکتورهایی که در صورت وجود باید حتما به صورت دوره ای آزمایش قند خون داده شود

برخی از عوامل خطری که در صورت وجود برای فرد خطرناک بوده و احتمال ابتلا به دیابت وجود دارد عبارتند از:

• افراد دارای 45 سال سن یا بیشتر
• داشتن وزن زیاد
• ورزش نکردن
• افزایش فشار خون، بالا بودن میزان چربی و تری گلیسیرید خون، و پایین بودن میزان HDL یا کلسترول خوب
• داشتن سابقه دیابت بارداری یا تولد نوزادی با وزن بالا
• داشتن سابقه مقاومت به انسولین
• فشار خون بالا یا داشتن سابقه سکته های قلبی یا مغزی
• و از همه مهم تر، داشتن سابقه فامیلی دیابت

انجام دوره ای آزمایش قند  در این افراد، باعث می شود تا در صورت وجود هر گونه مشکلی در فرد به صورت زود هنگام تشخیص داده شود تا روش های درمانی مورد استفاده در کوتاه ترین زمان ممکن باعث بهبودی یا کاهش عوارض ناشی از دیابت گردد.

نقش آزمایش قند خون در تشخیص های پزشکی

از آزمایش قند خون برای بررسی امکان ابتلا افراد به بیماری دیابت و بررسی احتمال پیش دیابتی استفاده می شود. این تست میزان گلوکز  فرد را اندازه گیری می نماید.

بدن شما انواع کربوهیدرات های مصرفی شما مثل کربوهیدرات های غذایی را از طریق روده جذب و به گلوکز تبدیل می نماید. گلوکز یکی از قند های اصلی بدن و منبع سوخت سلول ها می باشد. در واقع تمام سلول های بدن از سوخت و ساز گلوکز برای تامین انرژی مورد نیاز خود استفاده می کنند.

وجود گلوکز به میزان کافی در خون برای حفظ عملکرد طبیعی سلول ها و ارگان ها بسیار ضروری می باشد اما افزایش یا کاهش بیش از حد آن می تواند باعث ایجاد بیماری های مختلفی در فرد شود.

از آزمایش قند  برای بررسی میزان گلوکز  فرد استفاده می شود. در صورتی این میزان در حد طبیعی نباشد، شما باید نحوه زندگی و برخی عادت های غذایی نا مناسب خود را ترک نمایید و هم زمان از داروهای پزشکی ضد دیابت استفاده نمایید.

هایپوگلیسمی یا کاهش میزان قند خون می تواند باعث تشنج و کما در فرد شود. همچنین افزایش قند خون یا هایپرگلایسمی نیز می تواند به کتواسیدوز منجر شود که بسیار خطرناک بوده و در بیماران مبتلا به دیابت نوع 1 مشاهده می شود.

انواع آزمایش قند خون و ویژگی های هر کدام

در حالت کلی برای انجام آزمایش  بررسی میزان قند خون فرد، از چهار آزمایش مختلف می توان استفاده کرد:

1. FBS (Fasting Blood Sugar)یا همان قند خون ناشتا

همان طور که از اسم آزمایش نیز مشخص است، از این نوع تست  برای اندازه گیری میزان قند خون در حالت ناشتا استفاده می شود. ناشتایی به حالتی گفته می شود که شما برای مدت زمان معینی هیچ نوع غذا یا مایعاتی مثل آبمیوه مصرف نکرده باشید. آب باعث عدم ناشتایی نمی شود و نوشیدن آن موردی ندارد.

برای انجام آزمایش قند در حالت ناشتا، فرد باید به مدت 10 تا 12 ساعت بعد از شام، غذایی نخورد. به توصیه متخصصین آزمایشگاهی، وجود ناشتایی در هنگام شب و مراجعه به آزمایشگاه در هنگام صبح بهترین روش نمونه برداری می باشد.

مقادیر نرمال این نوع قند در آزمایشات باید بین 60 تا 110 mg/dl باشد. مقادیر بالا یا پایین تر از این حد می تواند بیانگر بیماری در فرد باشد.

2. BS (Blood Sugar) یا قند راندوم

این نوع قند برخلاف FBS نیازی به ناشتایی ندارد و شما در هر زمانی که مایل باشید می توانید مقدار قند خون خود را اندازه گیری نمایید. این قند بیانگر وضعیت قندی خون شما پس از ترشح انسولین می باشد.

بلافاصله پس از خوردن غذا، مقدار قند خون شما افزایش می یابد. این افزایش قند باعث تحریک تولید انسولین می شود. انسولین ماده ای در بدن می باشد که برای کنترل افزایش قند و کاهش آن استفاده می شود. اگر انسولین به خوبی بتواند نقش خود را ایفا نماید، مقدار قند اضافی خون از طریق سلول های مختلف بدن جذب می شود و قند به حالت طبیعی افت پیدا می کند. اما درصورتی که ترشح انسولین یا گیرنده های آن در سلول ها دچار اختلال شده باشند، فرد به بیماری دیابت نوع یک و نوع دو مبتلا می شود.

میزان  BS خون معیاری از عملکرد انسولین می باشد. مقادیر نرمال BS در حالت عادی باید کمتر از 140 mg/dl باشد.

مقدار BS در بیماران دیابتی معمولا به صورت 2 ساعت بعد از صبحانه اندازه گیری می شود تا میزان کاهش قند خون پس از مصرف داروهای کنترل کننده ارزیابی شود.

3. GCT یا آزمایش قند خون خوراکی

این تست بیشتر در خانم های باردار و در برخی از افراد برای آزمایش تحمل گلوکز استفاده می گردد. در این آزمایش مقدار مشخصی قند خوراکی (50 یا 75 گرم) به فرد داده می شود. قبل از مصرف قند، میزان FBS بیمار اندازه گیری می شود. سپس فرد قند را در آب حل کرده و می نوشد. سپس آزمایشگاه میزان قند خون فرد را در 1 ساعت بعد و 2 ساعت بعد از خوردن قند اندازه گیری می کند تا میزان افزایش قند در خون و همچنین میزان کاهش آن بعد از دو ساعت مشخص شود.

مقادیر نرمال GCT همان مقادیر قند ناشتا و قند راندوم می باشد.

4. HbA1C هموگلوبین A1C

HbA1C به قند خون موجود در یکی از زنجیره های گلبول های قرمز گفته می شود. به مرور زمان و با وجود قند در جریان خون، این قند با زنجیره هموگلوبین RBC ها واکنش داده و به آن متصل می شود. اندازه گیری HbA1C به دلیل طول عمر گلبول های قرمز، می تواند به عنوان معیاری از قند خون بیمار در سه ماهه اخیر باشد. اگر میزان نوسان قند خون بیمار در این مدت بالا باشد، جواب HbA1C بیمار بالاتر از 6.5 خواهد بود. HbA1C به صورت درصد بیان می شود.

چند وقت یک بار باید آزمایش قند خون بدهیم

آزمایش قند خون به صورت چکاب از هر 6 ماه یکبار باید در افراد مستعد مورد آزمایش قرار بگیرد. افراد بالای 35 سال مستعد ابتلا به دیابت می باشند و باید به صورت دوره ای و هر 12 ماه یکبار باید این آزمایش را انجام دهند.

آزمایش قند در بیماران دیابتی بسته به سن و شرایط بیماری آنها باید از هر 1 تا 3 ماه به صورت دوره ای انجام شود.

در صورت وجود علائمی مانند موارد زیر باید آزمایش قند خون بدهید.

علائمی که برای بررسی افت قند  وجود دارد:

• احساس ضعف
• خواب آلودگی
• سر گیجه
• تعریق زیاد
• بی حالی
• عصبانیت یا ناراحتی

علائمی که برای افزایش قند خون وجود دارد:

• پر نوشی
• پر خوری
• ادرار زیاد
• علائم کلیوی
• علائم چشمی
• و غیره

در هر صورت  آزمایش قند خون یک آزمایش ضروری برای کنترل میزان قند خون افراد و تشخیص زود هنگام دیابت می باشد. انجام آزمایشات دوره ای به پیشگیری و درمان مناسب دیابت کمک زیادی می کند.

همکاران ما در آزمایش آنلاین آنی آزما آماده خدمات رسانی در هر نقطه و هر مکانی از شهر و انجام نمونه برداری از شما می باشند.