مادران از زمان شروع بارداری، باید مراقبت های لازم را داشته باشند تا نهایتا هم سلامت خودشان و هم سلامت نوزاد حفظ شود. یکی از این مراقبت ها، رژیم غذایی مادر است. در تغذیه خود دقت کنید تا در کنار تامین مواد غذایی مورد نیاز بدن خود و نوزاد، خطری سلامتی هر دوی شما را تهدید نکند. در این دوران، برخی از مادران علاقه زیادی به خوردن مواد غذایی شیرین دارند. این امری طبیعی است زیرا جنین در حال تغذیه از خون مادر بوده و قند خون سریع تر افت می کند. اما نباید زیاده روی کنید چرا که خطر دیابت بارداری در کمین شما است. اگر شما به تازگی بارداری شده اید، توصیه می کنیم این مقاله را با دقت مطالعه کنید.
دیابت بارداری چیست؟دیابت بارداری به بیماری گفته می شود که در آن در طی بارداری میزان قند خون مادر به بیش از حد نرمال می رسد. این بیماری یکی از بیماری های شایع در خانم های باردار می باشد که می توان عوارض شدیدی برای فرد به همراه داشته باشد. از این رو انجام آزمایش دیابت بارداری کنترل میزان قند خون در این دوران می توان به پیشگیری و حتی درمان این بیماری کمک شایانی نماید.
آزمایشگاه آنلاین آنی آزما با انجام کلیه آزمایش های خون در محل کار یا منزل شما و انجام کلیه مراحل آزمایشگاهی از جمله پذیرش و جوابدهی به صورت آنلاین و غیر حضوری آماده خدمت رسانی به شما عزیزان می باشد.
در این مقاله سعی داریم تا به صورت کلی در مورد دیابت بارداری صحبت کرده و تمام آزمایش هایی که برای تشخیص و درمان آن مورد نیاز است را برای شما عزیزان توضیح دهیم.
دیابت بارداری چیست و در اثر چه عواملی ایجاد می شود
دیابت بارداری به بیماری گفته می شود که در آن قند خون مادر باردار در اثر عوامل مختلف به بالاتر از میزان طبیعی خود می رسد. این افزایش در اثر بارداری بوده و علائم آن می تواند تا بعد از بارداری و زایمان نیز ادامه داشته باشد. این بیماری در بین خانم های باردار بسیار شایع بوده و نیازمند کنترل دقیق و دوره ای میزان قند خون در خانم های باردار می باشد. دیابت بارداری در حالت کلی به دو دسته A1 و A2 تقسیم بندی می شود.
خانم های بارداری که به دیابت بارداری نوع A1 مبتلا هستند می توانند از طریق ورزش و رعایت رژیم غذایی این بیماری کنترل کرده و علائم آن را به حداقل برسانند. اما خانم هایی که به نوع A2 این بیماری مبتلا هستند باید از طریق مصرف دارو یا حتی تزریق روزانه انسولین به کنترل قند خون خود بپردازند.
دیابت بارداری چیست؟ دیابت بارداری در اکثر موارد با انجام زایمان و اتمام دوره بارداری از بین رفته و به صورت خود به خود بهبود می یابد. اما این بیماری می تواند بر زندگی نوزاد شما تاثیر بگذارد و همچنین خطر ابتلا به دیابت نوع 2 را در آینده برای شما افزایش می دهد. شما با انجام آزمایشات دوره ای و همچنین رعایت برخی نکات ساده می توانید به راحتی خود و کودک خود را از آسیب های احتمالی این بیماری در امان نگه دارید.
علائم دیابت بارداری
زنان مبتلا به دیابت بارداری معمولاً علائمی ندارند یا ممکن است این علائم را تا زمان بارداری بروز نداده باشند. اکثر خانم های بارداری زمانی به این بیماری پی می برند یک آزمایش غربالگری داده باشند .
در هنگام ابتلا به این بیماری شما متوجه شوید که:
شما از همیشه تشنه تر هستید
شما گرسنه از زمان های عادی هستید و بیشتر از حد معمول غذا می خورید
شما بیش از حد معمول به دستشویی مراجعه می کنید
علل دیابت بارداری
هنگام غذا خوردن ، پانکراس شما انسولین آزاد می کند. این انسولین هورمونی است که به انتقال قندی به نام گلوکز از خون به سلول های شما کمک می کند، که از آن برای انرژی استفاده می کنند.
در دوران بارداری ، جفت شما باعث ایجاد هورمون هایی می شود که باعث افزایش گلوکز در خون شما می شوند. معمولاً پانکراس شما می تواند انسولین کافی برای کاهش آن را ترشح کند. اما اگر بدن شما نتواند انسولین کافی ایجاد کند یا نتواند به صورت مناسب انسولین را مصرف کند، قند خون شما بالا می رود و به دیابت بارداری مبتلا می شوید.
عوامل خطر و ریسک فاکتورهای ابتلا به دیابت بارداری
شما اگر هر یک از موارد زیر را داشته باشید به احتمال زیاد به دیابت بارداری مبتلا خواهید شد:
- قبل از بارداری دارای اضافه وزن باشید
- نژاد شما جزو نژاد آسیایی باشد که اکثر ایرانی ها مستعد ابتلا به این بیماری ها هستند
- میزان قند خون شما به میزانی بالا باشد که جزو دیابتی ها محسوب نشوید ولی قند خون شما نیز به اندازه کافی پایین نباشد (به این حالت پیش دیابتی می گویند)
- یکی از اعضای خانواده شما به دیابت بارداری مبتلا شده باشد
- قبلا و در بارداری های قبلی خود به دیابت بارداری مبتلا شده باشید
- شما دارای فشار خون بالا یا سایر بیماری های مرتبط و مشابه باشید
- در بارداری های خود بچه هایی با وزن بالا به دنیا آورده باشید (وزن بالای 9 پوند)
- بچه هایی به دنیا آورده باشید که دارای نقص های مادرزادی هستند و یا زود تر از موعد خود به دنیا آمده باشند
- بیشتر از 25 سال سن دارید
آزمایش های تشخیص دیابت بارداری
دیابت بارداری چیست؟ دیابت بارداری به طور معمول در نیمه دوم دوران بارداری اتفاق می افتد. پزشک می تواند شما را از نظر ابتلا به این بیماری در هفته های 24 تا 28 حاملگی مورد آزمایش قرار دهد. اگر ریسک فاکتور ابتلا شما به این بیماری بالا باشد و پزشک احتمال دهد که شما ممکن است به این بیماری مبتلا باشید می تواند زودتر از موعد ذکر شده نیز شما را برای انجام آزمایش قند خون به آزمایشگاه ارجاع دهد.
پزشک معمولا از تست GCT ( glucose challenge یا glucose screening test)برای بررسی احتمال ابتلا به دیابت بارداری استفاده می کند. در این تست شما پس از اینکه به صورت ناشتا یک آزمایش خون دادید، یک پودر گلوکز با وزن مشخص که معمولا 75 گرم می باشد به شما داده می شود تا به همراه آب میل بفرمایید. پس از خوردن کامل پودر، خون شما 1 ساعت و 2 ساعت پس از نوشیدن پودر مورد آزمایش قرار می گیرد تا افزایش احتمالی قند و همچنین تاثیر انسولین و کاهش مجدد آن مورد بررسی قرار بگیرد. اگر میزان قند خون شما در هر 3 آزمایش یا یکی از آنها بالاتر از حد نرمال باشد، می تواند علامتی از ابتلا به دیابت بارداری باشد.
دیابت بارداری چیست؟اگر شما همچنان در ریسک بالای ابتلا به این بیماری باشید ولی جواب های آزمایش شما نتایج نرمال و طبیعی را نشان دهند، پزشک می تواند در یک زمان دیگر این آزمایش را برای اطمینان بیشتر تکرار نماید.
درمان دیابت بارداری
دیابت بارداری چیست؟ اگر به دیابت بارداری مبتلا هستید ، در اسرع وقت برای سالم نگه داشتن خود و کودک خود در دوران بارداری و زایمان ، به درمان سریع نیاز دارید. پزشک از شما می خواهد:
میزان قند خون خود را چهار یا چند بار در روز اندازه گیری کنید
ادرار خود را از نظر وجود کتون و مواد شیمیایی دیگر بررسی کنید ، این بدان معنی است که دیابت تحت کنترل نمی باشد
یک رژیم غذایی سالم بخورید
ورزش کردن را به یک عادت تبدیل کنید
پزشک وزن و رشد کودک شما را نیز تحت نظر قرار می دهد. ممکن است پزشکان انسولین یا داروی دیگری به شما بدهند تا قند خون خود را کنترل کنید.سطح قند خون هدفمند در دوران بارداری طبق گفته انجمن دیابت آمریکا برای خانم های باردار که قند خون خود را آزمایش می کنند، به این صورت توصیه می کنند:
قبل از غذا: 95 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر
یک ساعت بعد از غذا: 140 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر
دو ساعت بعد از غذا: 120 میلی گرم در دسی لیتر یا کمتر
رژیم غذایی مناسب و ورزش برای دیابت بارداری
برای سالم ماندن این مراحل ساده را انجام دهید:
دیابت بارداری چیست؟ یک رژیم غذایی سالم و کم قند بخورید. برنامه غذایی را که برای فرد مبتلا به دیابت تهیه شده است دنبال کنید. با پزشک خود مشورت کنید تا مطمئن شوید که غذای مورد نیاز خود را دریافت می کنید. میان وعده های قندی مانند شیرینی ، آب نبات و بستنی را با قندهای طبیعی مانند میوه ، هویج و کشمش تعویض کنید. سبزیجات و غلات سبوس دار را به غذای خود اضافه کنید.در تمام دوران بارداری خود ورزش کنید. در اسرع وقت فعال باشید. به مدت 30 دقیقه فعالیت متوسط در بیشتر روزهای هفته انجام دهید. دویدن ، پیاده روی ، شنا و دوچرخه سواری همه گزینه های خوبی برای انجام ورزش هستند.
عوارض دیابت بارداری
این اقدامات ساده را برای کنترل دیابت بارداری انجام دهید:
دیابت بارداری چیست؟ قبل از بارداری اضافه وزن خود را کنترل نمایید: پزشکان توصیه نمی کنند که در دوران بارداری وزن خود را کاهش دهید. کاهش وزن و رهایی از اضافه وزن قبل از بارداری می تواند بارداری سالم تری برای شما به همراه داشته باشد.
ورزش در طول دوران بارداری: اگر قصد بچه دار شدن دارید، قبل از بارداری ورزش کردن را شروع کنید. به مدت 30 دقیقه فعالیت متوسط در بیشتر روزهای هفته انجام دهید. دویدن ، پیاده روی ، شنا و دوچرخه سواری همه گزینه های خوبی برای ورزش هستند.
مراقبت های مناسب قبل از تولد بچه از خود داشته باشید: پزشک نه تنها می تواند شما را برای این بیماری تحت کنترل قرار دهد. او می تواند در مورد غذا ، فعالیت و کاهش وزن به شما مشاوره دهد. او همچنین می تواند شما را به سایر متخصصان پزشکی، مانند متخصصان تغذیه ، ارجاع دهد.
پیشگیری از دیابت بارداری قبل از بارداری می تواند خطرات و مشکلات ناشی از این بیماری را به حداقل برساند:خوردن یک رژیم غذایی سالم و فعال ماندن و کاهش وزن اضافی همه می توانند در افزایش سلامت شما و فرزندتان بسیار موثر باشند.