برای درمان تبخال تناسلی چه باید کرد؟

ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) که به آن تبخال نیز می گویند، عفونت شایعی است که می تواند باعث بروز تاول ها و زخم های دردناکی شود. این بیماری عمدتاً از طریق تماس پوستی منتقل می شود. امکان از بین بردن تبخال ها وجود دارد اما خود بیماری معالجه نمی شود.

دو نوع ویروس هرپس سیمپلکس وجود دارد:

نوع 1 (HSV-1) بیشتر از طریق تماس دهانی گسترش می یابد و باعث ایجاد عفونت در داخل یا اطراف دهان (تبخال دهانی) می شود. همچنین می تواند باعث تبخال تناسلی نیز بشود. بیشتر بزرگسالان به HSV-1 مبتلا هستند.

نوع 2 (HSV-2) از طریق تماس جنسی گسترش می یابد و باعث تبخال تناسلی می شود. اکثر مبتلایان هیچ علامتی ندارند یا فقط علائم خفیفی را تجربه می کنند. این عفونت می تواند تاول ها یا زخم های دردناکی ایجاد کند که به مرور زمان عود هم می کنند. دارودرمانی می تواند علائم را کاهش دهد اما نمی تواند عفونت را درمان کند.

علائم عودکننده ی تبخال دهانی و تناسلی ممکن است برای افراد آزاردهنده باشند. به مرور زمان، بیشتر افراد مبتلا به هر دو نوع تبخال، خود را با این عفونت وفق می دهند و زندگی عادی خود را می گذرانند.

هرپس نوزادی

در مورد سابقه تبخال خود با پزشک خود صادق باشید – یا اگر مشکوک به تبخال تناسلی در بارداری هستید، این مسئله به آن‌ها اجازه می‌دهد تا اقدامات احتیاطی بیشتری را  انجام دهند تا از ابتلای کودک شما به ویروس محافظت کنند.

باید گفت که تبخال نوزادی زمانی رخ می دهد که نوزاد در طول زایمان در معرض HSV قرار گیرد. تبخال نوزادان بیماری نادری است و تقریباً در ۱۰ مورد از هر ۱۰۰هزار تولد در جهان رخ می دهد. با این حال، یک بیماری جدی است که می تواند منجر به ناتوانی عصبی پایدار یا مرگ شود. خطر هرپس نوزادی زمانی بیشتر می شود که مادر برای اولین بار در اواخر بارداری به HSV مبتلا شود.

هرپس چه علائمی دارد؟

بیشتر افراد مبتلا به هرپس هیچ علامتی ندارند یا تنها علائم خفیفی دارند. بسیاری از افراد، از ابتلا به این بیماری آگاه نیستند و می توانند بدون اینکه بدانند، ویروس را به دیگران منتقل کنند. علائم آن می تواند شامل تاول ها یا زخم های دردناک و عودکننده باشد. عفونت های جدید نیز ممکن است باعث تب، بدن درد و تورم غدد لنفاوی شوند.

علائم هرپس ممکن است در طول اولین دوره (یا «شیوع») عفونت متفاوت از یک دوره عود کننده باشد. در صورت بروز علائم، آنها اغلب با گزگز، خارش یا سوزش در نزدیکی محل ظاهر شدن زخم ها شروع می شوند. علائم شایع تبخال دهانی شامل بروز تاول ها یا زخم باز در داخل یا اطراف دهان یا لب ها است.

علائم شایع تبخال تناسلی شامل بروز برآمدگی ها، تاول یا زخم های بازی در اطراف اندام تناسلی یا مقعد است. این زخم ها و تاول ها معمولاً دردناک هستند. همچنین تاول ها ممکن است بترکند، ترشح داشته باشند و سپس پوسته پوسته شوند.

افراد مبتلا ممکن است در اولین عفونت خود علائم زیر را تجربه کنند:

• تب
• بدن درد
• گلودرد (تبخال دهانی)
• سردرد
• تورم غدد لنفاوی نزدیک به محل عفونت.

افراد ممکن است در طول زمان شیوع های مکرری داشته باشند (عود کردن). این موارد معمولاً کوتاه تر از شیوع اول هستند و شدت کمتری نیز دارند.

درمان هرپس به چه صورت است؟

دارودرمانی اغلب برای درمان اپیزودهای اول یا عودکننده ی تبخال به کار می رود. داروها می توانند مدت زمان ماندگاری علائم و شدت آن ها را کاهش دهند، اما نمی توانند عفونت را درمان کنند. درمان حملات عودکننده زمانی مؤثرتر است که ظرف 48 ساعت پس از شروع علائم شروع شود.

داروهای ضد ویروسی که معمولاً تجویز می شوند عبارتند از: آسیکلوویر، فامسیکلوویر و والاسیکلوویر. مصرف مقدار کمی از هریک از این داروها به صورت روزانه نیز می تواند تعداد دفعات بروز علائم (شیوع) را کاهش دهد.

درمان اغلب برای افرادی توصیه می شود که حملات بسیار دردناک یا عودهای مکرری تجربه می کنند یا می خواهند خطر انتقال تبخال به شخص دیگر را کاهش دهند. استامینوفن، ناپروکسن یا ایبوپروفن برای تسکین درد ناشی از زخم ها مناسب هستند و داروهایی مانند بنزوکائین و لیدوکائین نیز برای بی حس کردن ناحیه آلوده به کار می روند.

ویروس هرپس سیمپلکس داخل سلول های عصبی زندگی می کند و به طور متناوب بین حالت غیرفعال و فعال قرار دارد. محرک های خاصی می توانند ویروس را فعال کنند، از جمله:

• بیماری یا تب
• قرارگرفتن در معرض نور خورشید
• دوره قاعدگی
• جراحت
• فشار عاطفی
• جراحی

برای افرادی که تبخال دهانی آنها با نور خورشید فعال می شود، اجتناب از قرار گرفتن در معرض نور خورشید و استفاده از کرم ضد آفتاب می تواند خطر عود بیماری را کاهش دهد.

برای کاهش علائم تبخال دهانی، می توان کارهای زیر را انجام داد:

• مصرف نوشیدنی های سرد و مکیدن بستنی یخی
• مصرف مسکن های بدون نسخه.

برای کاهش علائم تبخال تناسلی، می توان کارهای زیر را انجام داد:

• نشستن در آب گرم به مدت 20 دقیقه (بدون صابون)
• پوشیدن لباس های گشاد
• مصرف مسکن های بدون نسخه.

روش های کاهش خطر انتقال هرپس عبارتند از:

• صحبت با شریک جنسی خود درمورد ابتلا به هرپس
• استفاده همیشگی از کاندوم و عدم برقراری رابطه جنسی در صورت داشتن علائم
• به اشتراک نگذاشتن وسایلی که به بزاق آغشته اند (تبخال دهانی)

در سال 2016 (طبق آخرین برآوردهای موجود)، 3.7 میلیارد نفر زیر 50 سال یا 67 درصد از جمعیت جهان به عفونت HSV-1 (دهانی یا تناسلی) مبتلا بودند.

تبخال تناسلی ناشی از HSV-2 نیز روی 491 میلیون (13٪) از افراد 15 تا 49 ساله در سراسر جهان تأثیر می گذارد. زنان تقریباً دو برابر بیشتر از مردان به HSV-2 مبتلا می شوند. با اینکه بیشترین تعداد عفونت های جدید در نوجوانان رخ می دهد، شیوع با بالارفتن سن افزایش می یابد.

انتقال این بیماری چگونه است؟

HSV-1 عمدتاً از طریق تماس با ویروس در زخم ها، بزاق یا سطوح داخل یا اطراف دهان منتقل می شود. در موارد کمی، HSV-1 می تواند از طریق تماس دهان و اندام تناسلی (مانند رابطه جنسی دهانی) به ناحیه تناسلی منتقل شده و باعث تبخال تناسلی شود. این ویروس می تواند از سطوح دهان یا پوستی که طبیعی به نظر می رسند نیز منتقل شود؛ با این حال، بیشترین خطر انتقال زمانی است که زخم های فعال وجود داشته باشند.

HSV-2 عمدتاً در طول رابطه جنسی و از طریق تماس با سطوح اندام تناسلی یا مقعدی، پوست، زخم ها یا مایعات فرد مبتلا به ویروس منتقل می شود. HSV-2 می تواند حتی در صورت عادی و طبیعی بودن ظاهر پوست نیز انتقال پیدا کند و می توان گفت عموماً در غیاب علائم هرپس منتقل می شود.

عوارض احتمالی

عفونت HSV-2 خطر ابتلا به عفونت HIV را تقریباً سه برابر افزایش می دهد. علاوه بر این، افراد مبتلا به عفونت HIV و HSV-2 بیشتر احتمال دارد HIV را به دیگران انتقال دهند. هرپس نوع 2 یکی از شایع ترین عفونت ها در افراد مبتلا به HIV است.

در افراد دچار نقص ایمنی، تبخال می تواند علائم شدیدتر و عودهای مکرری داشته باشد. عوارض نادر HSV-2 شامل مننگوانسفالیت و عفونت منتشر است. همچنین، به ندرت پیش می آید که HSV-1 منجر به عوارض شدیدتری مانند آنسفالیت یا کراتیت چشم شود.

برای مشاوره در زمینه بیماری های مقاربتی می توانید با مرکز درمان زگیل تناسلی در تهران دکتر انتظاری در تماس باشید.