از زمانی که کرونا در کشور شیوع پیدا کرده است، متخصصین اکیدا توصیه می کنند افراد در زمان خروج از خانه حتما دستکش به دست داشته و از ماسک استفاده کند. البته استفاده از ماسک در زمان شیوع آنفولانزا نیز بسیار مهم است چون این ویروس ها در هوا معلق مانده و از طریق تنفس وارد بدن می شوند. این مسئله زمانی بیشتر اهمیت پیدا می کند که در یک جمع شلوغ قرار گرفته اید. ممکن است هر یک از افرادی که در نزدیکی شما ایستاده اند، ناقل کرونا و آنفولانزا باشند و ماسک، مانعی از ورود ویروس به بدن خواهد بود. اما اگر دقت کرده باشید، ماسک های متنوعی در بازار وجود دارد که قطعا کارایی هر کدام از آن ها با هم تفاوت خواهد داشت. در این مقاله ی توانید با هر کدام از انواع ماسک آشنا شوید.
این روزها همه ما شاهد انواع ماسک ها بوده ایم. شاید این سوال برایمان پیش آمده باشد که تفاوت انواع ماسک ها در چیست؟ یا این که آیا هر نوع ماسکی ما را در برابر ویروس کرونا یا آنفولانزا محافظت می کند؟ با نزدیک شدن به فصل سرد سال و افزایش اپیدمی ها و شاید پاندمی آنفولانزا و سرما خوردگی ها، همچنین همزمانی این بیماری ها با کرونا اهمیت ماسک چندین برابر شده است و استفاده از آن یکی از ملزومات و وسیله جدایی ناپذیر هر شخصی در هر کجای دنیا شده است.
به طوری که برخی از شهر ها و کشور ها با قانون های خاص خود و مجازاتی در این خصوص برای افرادی که از ماسک استفاده نمی کنند، در نظر گرفته است. با افزایش اهمیت ماسک زدن و افزایش ابتلا COVID_19 انواع ماسک ها وارد عرصه بازار شده است. در این مقاله ما قصد داریم به انواع ماسک ها و محافظت و کارایی هر کدام بپردازیم و بررسی کنیم کدام ماسک برای شرایط کنونی بهترین گزینه می باشد.
استفاده درست از انواع ماسک ها
انواع ماسک ها که در داروخانه ها و بازار به فروش می رسد اگر حتی همه موارد که لازمه یه ماسک جهت پیشگیری از کرونا ، آنفولانزا باشد ولی به درستی مورد استفاده قرار نگیرد، کارایی لازم را ندارد. برای مثال در ادامه مواردی را در این رابطه ذکر می کنیم:
- ماسک های جراحی یا یک بار مصرف را نباید بیشتر از ۲ ساعت استفاده کرد. در واقع این ماسک ها را باید هر دو ساعت یک بار تعویض شوند و گر نه کارایی لازم را نخواهند داشت.
- ماسک شما باید صورت شما را از پل بینی تا زیر چانه بپوشاند. باید سست باشد اما هنوز به اندازه کافی ایمن باشد تا در جای خود بماند.
- ماسکی که مرطوب و تر شده است باید عوض شود.
- فلز بالای ماسک را باید بالای بینی قرار بگیرد و آن را باید بالای بینی خود فیکس کنید.
- پیش از استفاده از ماسک، دستهای خود را بشویید.
- هیچگاه برای صحبت یا خوردن ماسک را برندارید یا به زیر چانه نبرید
- چند مرتبه داخل ماسک نفس عمیق بکشید تا مطمئن شوید که هوا از جداره ماسک نشت نکند.
- هرگز بینی نباید بیرون از ماسک قرار گیرد. ویروس کرونا از راه بینی به راحتی منتقل می شود!
نکته مهم
هرگز حین سرفه یا عطسه ماسک خود را خارج نکنید. و به خاطر داشته باشید ماسک زدن نه تنها برای حفظ سلامت شما بلکه برای حفظ سلامتی اطرافیان ما نیز لازم است.
- زمانی که میخواهید ماسک را از روی صورت بردارید، به خود ماسک دست نزنید. با کمک بندها، ماسک را از روی صورت جدا کنید
- کودکان زیر پنج سال نباید ملزم به پوشیدن ماسک محافظتی باشند. ماسک زدن در این سن ممکن است باعث اختلال در تنفس و حتی حالت هیپوکسی در کودکان شود.
- کودکان دارای معیوبیت و اختلال رشد نباید ماسک بزنند.
- در ماسک های جراحی باید طرف رنگی ماسک به سمت بیرون باشد و بخش سفید به سمت صورت شما باشد.
- بندهای ماسک باید محکم پشت گوشها قرار گیرد یا پشت سر گره زده شود، به شکلی که کنارههای ماسک با پوست صورت شما کاملا تماس داشته باشد
- و در آخر ماسک خود را در اولین فرصت داخل سطل آشغال بیندازید و اگر دسترسی به سطل زباله ندارید همیشه با خود کیسه نایلونی به همراه داشته باشید تا بعد از استفاده ماسک خود را درون آن قرار دهید و گره بزنید و در اولین فرصت آن را دور بیندازید.
انواع ماسک ها:
انواع ماسک ها این روز ها برای محافظت از ویروس کرونا در بازار توزیع و به فروش می رسد. اما سوالی که وجود دارد آیا همه انواع ماسک ها کارایی لازم محافظت از ویروس کرونا دارد؟ همان طور که میدانیم ماسک زدن یکی از راه های بسیار حیاتی در برابر پیشگیری از ابتلا به ببماری ها تنفسی از جمله COVID_19 ، آنفولاتزا، سرما خوردگی ها و غیره می باشد. اگر ماسک زدن برای شما سخت می باشد ذکر این نکته قابل تامل است که استفاده از ماسک در برابر بیماری که ممکن است به آن مبتلا شوید، مسئله بسیار ناچیزیست! در ادامه این مقاله قصد داریم انواع ماسک و کارایی آن ها را بررسی کنیم:
ماسک جراحی یا ماسک های سه لایه
ماسکهای جراحی سادهترین و در عین حال ارزانترین ماسکها به حساب میآیند. اغلب از جنس کاغذ هستند. معمولا ارزان تر هستند. این نوع ماسک از انتشار عفونت بین بیمار و پرسنل بهداشتی درمانی پیشگیری می کند. پس از استفاده از این نوع ماسک، باید آن را در بسته های پلاستیکی بسته بندی و دفع کنید. ماسک های جراحی برای پوشاندن دهان و بینی در نظر گرفته شده است و آنها با موادی طراحی شده اند که می توانند ذرات بزرگ و ترشحات را مسدود کنند، ولی همچنان ذرات کوچک می توانند به ماسک نفوذ کنند.
ماسک N95
N در ماسک N95 به معنای مقاوم است. ۹۵ نیز به این معنا است که این ماسک ورود حداقل ۹۵ درصد از ذرات بسیار کوچک (۰٫۳ میکرون) را به بدن مسدود میکند. این نوع ماسکها از راندمان فیلتراسیون بالایی برخوردار هستند و به همین دلیل در سراسر جهان مشتریان زیادی را به خود اختصاص دادهاند.
ماسک N95 مانع از ورود حداقل ۹۵ درصد از ذرات ریز موجود در هوا به داخل ریههای انسان میشود. این ماسک ضخیم و بادوام بوده و اطراف بینی و دهان را به طور کامل پوشش میدهد تا ویروسها به راحتی نتوانند وارد بدن شوند. این نوع ماسک را معمولا برای پیشگیری از ورود هوای آلوده به بدن نیز توصیه میکنند زیرا فیلتر دار است. گیره بینی که در قسمت بالای ماسک قرار گرفته، موجب میشود تا به راحتی بتوانید از این ماسک استفاده کنید. با شیوع بیماری کرونا استفاده از ماسک تنفسی در بین عموم بیشتر شده است.
افافپی (filtering facepiece)
ماسکهای معروف به افافپی (filtering facepiece) از انواع پیشرفته ماسکهای محافظت تنفسی هستند. آنها معمولا یک بخش تصفیه (فیلتر) دارند. در مکانی که امکان گردش فعال ویروس وجود دارد، این ماسکها از سوی پزشکان، پرستاران، دندانپزشکان و سایر متخصصات حوزه بهداشت مورد استفاده قرار میگیرد. مدت زمان کارایی حفاظتی آن بین سه تا هشت ساعت برآورد شده است.
ماسک های پارچه ای
ماسک های پارچه ای که اغلب توسط دوندگان مورد استفاده قرار می گیرند، از کمترین کارایی برخوردارند. در حقیقت استفاده از ماسک های پارچه ای باعث افزایش تعداد قطرات تنفسی می شود، چرا که ماده ی به کار رفته در آنها باعث شکسته شدن قطرات بزرگ به قطرات کوچکتر می شود که به سادگی توسط هوا جابجا می شوند. نوارهای تا خورده و ماسک های بافته شده نیز عملکرد ضعیفی داشتند و باعث ایجاد محافظت چندانی نشدند! بنابراین استفاده از این ماسک ها علاوه بر این که مفید نیست ممکن است در انتقال کرونا به دیگران نیز دخیل باشد.
همچنین بررسی دانشمندان نشان داده که اگر کسی هیچ دسترسی به انواع ماسکهای معرفی شده نداشته باشد، پوشاندن دهان و بینی با بستن پارچه به دور صورت آخرین گزینهای بوده که از نپوشیدن ماسک به مراتب بهتر است.
آیا همه انواع ماسک ها در جلوگیری از انتقال کرونا موثر است؟
همه انواع ماسک ها در جلوگیری از انتقال بیماری و حفاظت از ابتلا به آن موثر می باشند. ولی برخی از این انواع دارای حفاظت بیشتری و برخی کم تر کارآمد تر هستند. ماسک زدن هر فردی باعث میشود که اطرافیانش از انتشار قطرکهای تنفسی احتمالاً حاوی ویروس کرونا در امان بمانند. شمار زیادی از بررسیها نشان میدهند اگر همه افراد جامعه ماسک بزنند، میزان انتشار ویروس از فردی به فرد دیگر در آن جامعه کاهش مییابد.
لایه رنگی انواع ماسک ها باید به کدام سمت باشد؟
انواع ماسک ها به خصوص ماسک های جراحی از چند لایه جهت محافظت و پیشگیری از بیماری های تنفسی از جمله کرونا و آنفولانزا تشکیل شده است. ماسک های جراحی سه لایه را شامل می شوند:
1- لایه رنگی: اغلب آبی رنگ است، اما گاهی به رنگ زرد یا رنگهای دیگرهم دیده میشود. اگر رنگی نباشد، نام تولیدکننده روی این لایه نقش بسته است تا این لایه از سمت دیگر قابل شناسایی باشد.
مهم ترین کاربرد این لایه: این لایه مانع اصلی برسرراه عبور رطوبت و ذرات از ماسک است.
2- لایه میانی: این لایه قابل دیدن نیست و بین دو لایه دیگر قرار گرفته است.
مهمترین کاربرد این لایه: کارکرد این لایه مشابه لایه رنگی است و مانعی بر سر راه عبور ذرات و رطوبت است.
3- لایه سفید: این لایه به صورت معمول در تمام مدلها سفید رنگ یا به رنگی روشنتر از لایه رنگی است.
مهمترین کاربرد این لایه: این لایه وظیفه جذب رطوبت را بر عهده دارد.
دو لایه محافظ ماسک
در انواع ماسک ها به ویژه ماسک های جراحی بخش سفید ماسک از موادی ساخته شده است تا بتواند رطوبت را به خود جذب کند. با قرار دادن این بخش روی صورت، شما راحت تر نفس خواهید کشید، چرا که ماسک، رطوبتی را که با تنفس از بدن شما خارج میشود به خود جذب می کند و احساس دم کردن را کاهش می دهد. بنابراین اگر قسمت سفید ماسک سمت بیرون و رنگی داخل نزدیک صورتتان باشد ماسک هم چنان کارایی خود را در حفاظت در برابر ویروس دارد ولی بیش از همه باعث ناراحتی خود شما به خاطر تجمع بخارها خواهد شد.
بنابراین با استفاده نامناسب از ماسک، خطری متوجه شما نخواهد شد، چرا که در هر حالی دولایه محافظ ماسک، میتواند کار خودشان را انجام دهند! البته باید توجه داشت که ماسکهای پارچهای هم یکسان نیستند و بسته به نوع و تعداد منافذ داخل بافت پارچه، میزان محافظت ایجاد شده توسط آنها میتواند متفاوت باشد. دکتر رمزی اسفور (Ramzi Asfour) از کالیفرنیا آمریکا میگوید که بحث انتخاب بهترین ماسک پارچهای به کیفیت محصول بستگی دارد. اسفور میگوید که کیفیت پارچه کتان ۶۰۰ نخ مصری مطمئنا با پارچه یک تیشرت ارزان قیمت متفاوت بوده و به همین ترتیب، قابلیت دو محصول برای جلوگیری از عبور ذرات تنفسی هم متفاوت خواهد بود.
آبا می توان انواع ماسک ها را شست و چندین مرتبه استفاده کرد؟
همان طور که در بالا اشاره شد انواع ماسک ها برای حفاظت از ما در برابر ویروس کرونا وجود دارد ولی این باور که ماسکها را میتوان با شست و شو مجدد استفاده کرد، از اساس یک باور غلط است؛ چراکه به دلیل بازشدن منافظ الیاف موجود در ماسک و همچین تغییر درساختار فیزیکی و شیمیایی، ماسک قابلیت تاثیرگذاری خود را از دست داده و دارای آلودگی شدید میکروبی است.
بر اساس استانداردهای موجود، عمر مفید استفاده از ماسکها حداکثر یک شیفت کاری یا ۸ ساعت است. حتی معتبرترین شرکتهای تولید کننده ماسک به هیچ وجه توصیه نمیکنند که از ماسک تولیدی آنها بیشتر از یک شیفت کاری استفاده شود
بهترین و بدترین انواع ماسک ها
در بالا به انواع ماسک ها اشاره کردیم اما نکته قابل تامل این موضوع این است که از ابتدای شروع پاندمی کووید ۱۹ دانشمندان بینالمللی اتفاقنظری در مورد این مسئله نداشتند و حتی متخصصان عالی رتبهای مانند کارشناسان سازمان بهداشت جهانی (WHO) و یا جراح کل آمریکا، جروم آدامز در ابتدا پوشیدن ماسک صورت توسط افراد عادی را کاری بیهوده می دانستند. اما با پاندمی شدن این ویروس و پژوهش های بیشتر اهمیت ماسک زدن برای همه مشخص شد ولی آن چه که همچنان مورد سوال و بررسی قرار دارد این است که کدام ماسک در انواع ماسک ها بهترین کارایی را دارد و این که کدام ماسک برای مقابله با ویروس کرونا کارایی لازم را ندارد؟
بهترین انواع ماسک های تنفسی با بیشترین قابلیت محافظت
سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده که بهترین انواع ماسک های تنفسی با بیشترین قابلیت محافظت، از نوع ماسکهای بهداشتی و پزشکی مانند ماسک ان ۹۵ – N95 بوده که پوشیدن آن به کادر درمانی بیمارستانها، افراد مسن، کسانی که از مشکلات سلامتی جدی رنج میبرند و تمامی افرادی که تست کرونا آن ها مثبت بوده و یا دارای علائم این بیماری مرگبار دستگاه تنفسی هستند، توصیه شده است.
همچنین در بین انواع ماسک ها ، ماسک پارچه ای با کتان ۸۰ نخ کم ترین کارایی دارد. به طوری که استفاده از یک لایه پارچه معمولی کتان ۸۰ نخ، کمترین میزان محافظت در مقابل ذرات آلوده را به وجود میآورد. دانشمندان مسئول تهیه مقاله ژورنال Journal of Hospital Infection اعلام کردند که بستن روسری یا تی شرت کتانی به دور صورت، در مدت زمان ۳۰ ثانیه قرار گرفتن در مقابل ذرات ویروسی تا میزان ۴۴ درصد از آلودگی جلوگیری می کند.
اگر شما نیز مایل به انجام آزمایش کرونا در منزل و یا آزمایش خون دیگری می باشید و به دنبال انجام آزمایش در منزل و یا کار خود هستید، انجام آزمایش های آنلاین در شرایط اکنون بهترین گزینه و انتخاب برای نمونه گیری و انجام آزمایش ها بی دغدغه می باشد. تمامی مراحل آزمایش در آزمایشگاه آنی آزما از پذیرش تا نمونه گیری و جواب دهی به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام می پذیرد.