مسأله واکسیناسیون کرونا موضوعی است که هنوز هم در دنیا برای انجام آن ابهاماتی وجود دارد. برای مثال متخصصان معتقد هستند که تنها تزریق یک دوز واکسن نمیتواند مقاومت بدن را نسبت به سویههای مختلف این ویروس بالا برده و حتی لازم است دوز سوم واکسن کرونا تزریق گردد. یکی دیگر از ابهاماتی که وجود دارد مربوط به سن مناسب جهت تزریق واکسن کرونا است. آیا افراد زیر هجده سال میتوانند واکسن را تزریق کنند یا نه؟ چون عواقب و عوارض واکسن در بازههای سنی مختلف، متفاوت خواهد بود. با توجه به اینکه عمده سؤالات مردم در مورد تزریق دوز سوم واکسن کرونا است، این مقاله را به بررسی پرسشهای رایج در این زمینه اختصاص داده و براساس منابع علمی دقیق پاسخ سؤالات شما را خواهیم داد.
بسیاری از کشورهای جهان تزریق دوز سوم واکسن کرونا را آغاز کردهاند و تا نیمه آبان ماه بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در جهان دوز یادآور یا بوستر را زدهاند. در حال حاضر همان سه گروه اعلامشده یعنی کادر درمان، سالمندان و گروههای پرخطر، واکسن دوز سوم را دریافت خواهند کرد. گروههای خارج از این گروهها و ردههای سنی، حتی در صورت دارابودن برخی شرایط از جمله گذشت چهار ماه از دریافت دوز دوم واکسن سینوفارم مشمول دریافت واکسن بوستر نخواهند بود.
پرتکرارترین پرسشها درباره دوز سوم واکسن کرونا
در ادامه به برخی از پرتکرارترین پرسشها درباره دوز سوم واکسن کرونا پاسخ داده می شود:
چه کسانی باید دوز سوم واکسن کرونا را بزنند؟
کارکنان بهداشت و درمان (بدون محدودیت سنی)، گروههای پرخطر که سیستم ایمنی سرکوبشده دارند و سالمندان بالای ۶۰ سال (متولدان ۱۳۴۰ به قبل) که در نوبت اول و دوم واکسن غیرفعالشده از جمله برکت و سینوفارم را زدهاند.
از چه زمانی باید دوز سوم واکسن کرونا تزریق شود؟
کادر درمان و گروههای پرخطر حداقل ۶ ماه پس از تزریق دوز دوم و سالمندان حداقل ۴ ماه پس از تزریق دوز دوم میتوانند دوز سوم را دریافت کنند.
هر واکسنی میتوان تزریق کرد؟
برای کادر درمان و گروههای پرخطر در صورت تزریق واکسنهای غیر فعال از جمله واکسن سینوفارم، بهارات و برکت در دوز سوم همان واکسنها یا آسترازنکا و سوبرانا پلاس تزریق خواهد شد. کسانی که دوز اول و دوم، واکسنهای آسترازنکا و اسپوتنیکوی تزریق کردهاند، میتوانند آسترازنکا یا سوبراناپلاس دریافت کنند. البته این افراد میتوانند بدون در نظر گرفتن نوع واکسن تزریقشده در نوبت اول و دوم، واکسن بوستر را انتخاب کنند. سالمندان هم همان واکسنهایی را دریافت میکنند که در دوز اول برایشان تزریق شده است. البته سالمندانی که سایر پلتفرمهای واکسن از جمله پروتئین نوترکیب و آدنوویروس (آسترازنکا، اسپوتنیکوی و پاستوکووک) را دریافت کرده باشند، فعلا نیازی به تزریق دوز سوم ندارند.
مدارک مورد نیاز برای تزریق دوز سوم واکسن کرونا چیست؟
همراه داشتن کارت واکسن و مدارک شناسایی در مراجعه افراد برای تزریق واکسن ضروری است.
مسافران چطور میتوانند دوز سوم واکسن کرونا را دریافت کنند؟
افرادی که برای سفر به خارج از کشور با مشکلی از جمله مورد تایید نبودن واکسن تزریقشده در کشور مقصد مواجه باشند میتوانند با مراجعه به دانشگاههای علوم پزشکی برای تزریق یک یا دو نوبت واکسن آسترازنکا اقدام کنند. تزریق واکسن یادآور برای این افراد پس از گرفتن رضایت در خصوص عوارض احتمالی آن، صورت خواهد گرفت.
اولویتبندی دریافت دوز سوم واکسن کرونا به چه صورت است؟
در حال حاضر همان سه گروه اعلامشده یعنی کادر درمان، سالمندان و گروههای پرخطر، واکسن دوز سوم را دریافت خواهند کرد. گروههای خارج از این گروهها و ردههای سنی، حتی در صورت دارابودن برخی شرایط از جمله گذشت چهار ماه از دریافت دوز دوم واکسن سینوفارم مشمول دریافت واکسن بوستر نخواهند بود.
چقدر تزریق این واکسن ضروری است؟
بررسیها نشان میدهد که افراد بالای ۶۰ سال که چهار ماه از تزریق نوبت دوم آنها با واکسن سینوفارم گذشته است، دوز سوم یا بوستر را برای افزایش ایمنی دریافت کنند. کارشناسان میگویند میزان پادتنهای موجود در همه واکسنها پس از بازه زمانی چند ماهه کاهش پیدا میکند اما افت سطح ایمنی در مورد واکسنهای تولید چین و افراد بالای ۶۰ سال بیشتر است.
وضعیت تزریق دوز سوم واکسن کرونا در دنیا به چه صورت است؟
بسیاری از کشورهای جهان تزریق دوز سوم واکسن را آغاز کردهاند و تا نیمه آبان ماه بیش از یک میلیون و ۷۰۰ هزار نفر در جهان دوز یادآور یا بوستر را زدهاند. استرالیا، برزیل، کانادا، فرانسه، آلمان، ایتالیا، ترکیه، سنگاپور و امارات از جمله کشورهایی هستند که تزریق دوز سوم واکسن به مردم کشورشان را آغاز کردهاند.
میزان آنتیبادی کرونا با سن افراد چه رابطهای دارد؟
بر اساس آخرین آمار تاکنون ۲۵۰ میلیون و ۷۴۲ هزار و ۳۵۳ نفر در جهان به این ویروس مبتلا شدهاند. مطالعات اخیر نشان میدهد میزان آنتیبادی افراد بالای ۵۰ سال بهبودیافته از کرونا بیشتر از بهبودیافتگان بزرگسال زیر ۵۰ سال است. به گزارش پایگاه خبری ساینس، محققان دانشگاه مونترال مطالعات مختلفی را برای پاسخ به این سوال آغاز کردند که آیا عفونت با ویروس کرونا یا واکسیناسیون منجر به تولید آنتیبادیهای محافظ بیشتری میشود.
نتایج بخشی از مطالعه
نتایج بخشی از مطالعه نشان میدهد میزان آنتی بادی افرادی که با واکسن کرونا فایزر یا آسترازنکا واکسینه شدهاند، بسیار بیشتر از افرادی است که به ویروس مبتلا شدهاند و این آنتیبادیها در مقابل گونه دلتای ویروس نیز موثر است. در ادامه محققان افرادی را مورد مطالعه قرار دادند که به کرونا مبتلا شدند ولی در بیمارستان بستری نشدند. نتایج این بررسی ها نشان میدهد همه افرادی که به ویروس مبتلا شده بودند آنتی بادی داشتند؛ اما آنچه محققان را شگفت زده کرد این بود که میزان آنتیبادی سالمندان بیشتر از مبتلایان بزرگسال زیر ۵۰ سال بود.
مطالعات در ادامه نشان داد آنتیبادیهای موجود در بدن مبتلایان بالای ۵۰ سال، نسبت به مبتلایان بالغ زیر ۵۰ سال، نسبت به گونه دلتا اثر محافظتی بیشتری داشت. این مطالعه نیازمند بررسی بیشتر است تا بتواند با ترکیب با اطلاعات به دست آمده در مورد واکسن کرونا، بیشترین اثر محافظتی را در مقابل ویروس داشته باشد. بر اساس آخرین آمار تاکنون ۲۵۰ میلیون و ۷۴۲ هزار و ۳۵۳ نفر در جهان به این ویروس مبتلا شدهاند. ۲۲۶ میلیون و ۹۷۱ هزار و ۹۴۶ نفر بهبود یافتهاند و ۵ میلیون و ۶۷ هزار و ۴۰۹ نفر جان خود را از دست دادهاند. آمریکا با ۴۷ میلیون و ۳۳۶ هزار و ۵۷۷ نفر بیشترین آمار مبتلایان را به خود اختصاص داده است. نتایج این مطالعه در نشریه Scientific Reports منتشر شده است.
ابتلا به کرونا ممکن است باعث عود مجدد بیماری ام.اس شود؟
نتایج یک مطالعه اولیه در دانشگاه علوم پزشکی اصفهان نشان داد که ابتلا به کووید-19 میتواند باعث عود اماس شود؛ ولی مطالعات بیشتری برای روشن شدن رابطه احتمالی بین کووید-۱۹ و اماس نیاز است. در این مطالعه تعداد کمی از بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شدید شدهاند و اطلاعات در مورد شدت عود و … از دیگر محدودیتهای این مطالعه بوده است. بیماری «مالتیپل اسکلروزیس» (MS)؛ یکی از اختلالات شایع نورولوژیک حال حاضر جهان است. طی روند درمان، این بیماران داروهای تضعیفکننده سیستم ایمنی دریافت میکنند، به همین دلیل، آنها در برابر بیماری کووید-۱۹ آسیبپذیرتر هستند.
با توجه به اینکه در مورد تأثیر این عفونت بر سیر بیماری اماس اطلاعات کافی وجود ندارد؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با انجام یک مطالعه پیامد بیماری کووید-۱۹ را در بیماران مبتلا به اماس را بررسی کردند. این مطالعه در کلینیک سرپایی بیمارستان کاشانی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انجام شد و تمام بیماران مبتلا به اماس (عودکننده-فروکشکننده) که تست PCR مبنی کووید-۱۹ تایید شده داشتند، مورد بررسی قرار گرفتند و تعداد عود اماس و تغییرات آن در دو سال گذشته مقایسه شد.
نتایج بررسی ها
بررسیها نشان داد که در مجموع ۴۱ بیمار در این مدت دچار کووید-۱۹ شده بودند. از بین آنها، پنج نفر به دلیل کووید-۱۹ در بیمارستان بستری شدند؛ ولی هیچیک از آنها نیاز به پذیرش در بخش مراقبتهای ویژه نداشتند. طی دو سال بررسیشده در این مطالعه، در مجموع ۳۲ حمله در ۲۲ بیمار (۵۳.۶ درصد) گزارش شده بود. از ۳۲ عود، پنج مورد (۱۵.۶ درصد) در طول دوره، در معرض خطر بودند. این عودها در پنج بیمار رخ داده بود و طبق برررسی، همه عودها با میانگین ۳.۲ هفته پس از شروع کووید-۱۹، شروع شده بود. دو بیمار دیگر پس از شروع کووید-۱۹ بدتر شدن عصبی را گزارش کردند، اما هیچکدام با تعریف عود بالینی مطابقت نداشتند.
در این تحقیق مشخص شد که پس از تعدیل سایر عوامل موثر؛ خطر عود نسبت به دو سال قبل افزایش یافته است. این مطالعه اولیه حاکی از آن است که کووید-۱۹ میتواند باعث عود اماس شود و عفونتهای تنفسی ویروسی مانند کرونا ویروس میتواند ۱۰ تا ۳۰ درصد احتمال حمله را در بیماران ام اس افزایش دهد.
محدودیت های این مطالعه
به گفته پژوهشگران این تحقیق، این مطالعه دارای محدودیتهایی مانند تعداد کم ِ بیماران است و همچنین گذشتهنگر بودن این مطالعه نیز محدودیتهایی ایجاد کرده است. در این مطالعه تعداد کمی از بیماران مبتلا به کووید-۱۹ شدید شدهاند و اطلاعات در مورد شدت عود و … از دیگر محدودیتهای این مطالعه بوده است. پژوهشگران این تحقیق بر اساس نتایج بهدست آمده میگویند که ابتلا به کووید-۱۹ میتواند باعث عود ام اس شود؛ ولی مطالعات بیشتری برای روشن شدن رابطه احتمالی بین کووید-۱۹ و اماس نیاز است.
در انجام این پژوهش سعید واهب، وحید شایگان نژاد، امید میرمسیب، مهدی برزگر اسکندرکلایی؛ پژوهشگران دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با یکدیگر مشارکت داشتند. یافتههای این مطالعه تیرماه سال جاری (ژوئیه ۲۰۲۱) به صورت مقاله علمی با عنوان « آیا بیماری کروناویروس ۲۰۱۹ (کووید-۱۹) میتواند باعث تشدید مالتیپل اسکلروزیس شود؟ مطالعه گذشتهنگر» در نشریه «Multiple Sclerosis and Related Disorders» منتشر شده است.
آیا افراد میتوانند پس از دریافت واکسن کرونا ورزش کنند؟
نتایج بررسیهای انجام شده نشان میدهد که افراد میتوانند پس از دریافت واکسن کرونا ورزش کنند. پیش از این محققان اعلام کرده بودند که افراد به ویژه مردان کمتر از ۳۰ سال نباید پس از دریافت واکسن به مدت یک هفته ورزش سنگین انجام دهند، زیرا ممکن است خطر ابتلاء به میوکاردیت یا التهاب عضله قلب در آنها افزایش پیدا کند. گروهی از محققان در این زمینه مطالعه جدیدی انجام دادند و به این نتیجه رسیدند که افراد میتوانند پس از دریافت واکسن کرونا ورزش کنند و فعالیت بدنی داشته باشند. به گفته پژوهشگران هیچ دلیل علمی وجود ندارد که نشان دهد ورزش کردن پس از دریافت واکسن کرونا خطر التهاب قلب را افزایش میدهد.
افراد میتوانند پس از دریافت واکسن کرونا بدون هیچ نگرانی ورزش کنند و فعالیتهای روزانه خود را انجام دهند. نتایج مطالعهای که اخیراً در مجله Medicine منتشر شده است نشان میدهد که خطر ابتلاء به التهاب قلب پس از دریافت واکسن کرونا بسیار کم است و معمولاً مردان جوان به این مشکل مبتلا میشوند. البته افرادی که التهاب قلب پس از دریافت واکسن کرونا را تجربه میکنند، به نوع خفیف آن مبتلا میشوند و با گذر زمان بهبود مییابند.
نمونه گیری در منزل
نمونه گیری در منزل یکی از خدمات ویژه آنی آزما می باشد . شاید تصور شما از انجام یک آزمایش به این صورت باشد که باید به صورت حضوری به آزمایشگاه مراجعه کرده و یک وقت نمونه گیری بگیرید. پس از انجام نمونه گیری نیز باید در یک یا دو روز آینده دوباره به آزمایشگاه مراجعه کنید تا جواب آزمایش های خود را بگیرید. حالا در کنار این موارد مشکلاتی مانند ترافیک، نبود وقت برای مرخصی گرفتن برای افراد شاغل، نبود جای پارک، آلودگی هوا، دور بودن مسیر آزمایشگاه و غیره را نیز اضافه نمایید.
انجام نمونه گیری در منزل تا حدودی می تواند در وقت و هزینه های شما صرفه جویی نماید در حالی که همه این موارد باعث می شود فرد برای انجام آزمایش های خود دچار مشکلات زیادی شود. شما با صرف یک هزینه بسیار کم و جزئی که در مقایسه با هزینه پارک ماشین در یک مرکز شلوغ برای انجام آزمایش بسیار کم و نا چیز است، می توانید کلیه آزمایش های خود را در منزل خود انجام دهید.
تست کرونا در منزل
این روزها با شیوع کرونا یکی از مواردی که نمونه گیری در منزل انجام می شود تست کرونا در منزل می باشد. اگر علائم کرونا را در خود یا اطرافیانتان احساس کردید ، با تشخیص کرونا در منزل می توونید بدون هیچ دردسری ، نسبت به انجام آزمایش آن اقدام کنید. برای انجام آزمایش کرونا در منزل تنها کافیست وارد صفحه اصلی آنی آزما شوید. در صفحه اصلی می توانید مشخصات شخصی که قصد انجام تست کرونا را دارد را وارد کنید. همچنین آزمایشگاهی که مایل به انجام آزمایش در آن را دارید را شما انتخاب خواهید کرد. در صورت هر گونه سوال می توانید با همکاران ما در تماس باشید. پس از انتخاب محلی که قصد دارید نمونه گیری شما انجام شود می توانید پذیرش خود را تکمیل کنید.
آزمایش کرونا در منزل و محل کار با هدف تشخیص آسان طراحی شده است. به طوری که برای انجام آن دیگر لازم به خارج شدن از منزل برای مراجعه به یک آزمایشگاه نمی باشد. همچنین نمونه گیری در محل دارای مزیت های فراوان همچون عدم اتلاف وقت در میر رفت و آمد و انتظار برای پذیرش، نمونه گیری، جوابدهی ، کاهش هزینه های رفت و آمد، دوری از ترافیک ، عدم وجود آلودگی هوا و آلودگی های صوتی و غیره می باشد. یکی دیگر از مزیت های مهم تست در محل ، کاهش احتمال ابتلا به کرونا می باشد.
آزمایش خون در منزل
آزمایش خون در منزل به منظور آسان تر کردن انجام تست ها و درنهایت تشخیص انجام می گیرد. با شیوع شدیدتر کرونا و پاندمی شدن این ویروس ، نیاز به قرنطینه و ماندن در خانه هر روز بیشتر احساس می شود. اما گاهی اوقات با وجود ضرورت قرنطینه به نظر می رسد افراد برای رفع نیاز های اساسی نیاز به خارج شدن از خانه و قرنطینه دارند برای مثال برای انجام آزمایش ها. اما با کمی تدبیر می توان به آسان ترین روش تست کرونا در منزل و محل کار را انجام داد بدون آن که هیچ نیازی به مراجعه حضوری به آزمایشگاه و مراکز درمانی باشد.
سخن پایانی
ویروس کرونا کوچکترین موجود ناشناخته است که علیرغم تحقیقات انجام گرفته در دو سال اخیر، هنوز هم برای بشر ناشناس است. جهشهای زیادی که در این ویروس رخ میدهد باعث میشود و واکسیناسیون نتواند مقاومت بدن را نسبت به ویروس بالا ببرد. بنابراین همچنان باید به رعایت پروتکلهای بهداشتی اهمیت دهیم و با ماسک به مجامع عمومی وارد شویم. البته تا جایی که امکان دارد باید از محیطهای شلوغ دوری کرد. به هر حال ممکن است علیرغم رعایت این نکات باز هم درگیر بیماری شوید. در صورت رعایت رؤیت علائم باید تست کرونا در منزل را انجام دهید. توجه داشته باشید که خروج هر بیمار کرونایی از منزل میتواند بین ۱۰ تا ۱۵ نفر را درگیر بیماری کرده و با توجه به اینکه این ویروس میتواند منجر به مرگ شود در واقع شما مسئول جان دیگران خواهید بود.