مطالبی که لازم است در مورد آزمایش تشخیص بارداری بدانید

باردرای یکی از مهمترین مراحل زندگی زنان است. در این دوران لازم است بسیار از خود مراقبت کنند چرا که این نوع مراقبت هم تضمین کننده سلامت مادر و هم ضامن سلامت نوزاد خواهد بود. از زمانی که عمل لقاح انجام می گیرد، لازم است حتما خانم ها آزمایش تشخیص بارداری را انجام دهند تا از حاملگی خود مطمئن شده و حتی اطمینان حاصل که جنین دقیقا در داخل رحم قرار گرفته است. چون نوعی از بارداری، خارج از رحم و نوعی نیز حاملگی کاذب است. به هر حال برای این منظور آزمایش تشخیص باردرای در نظر گرفته شده است. شاید شما اطلاعات کلی در مورد این تست داشته باشید اما قطعا این مقاله به شما کمک می کند ناگفته های آزمایش تشخیص بارداری را نیز بدانید. به دقت این مطلب را مطالعه کنید.

آزمایش تشخیص بارداری یکی از متداول ترین تست ها در آزمایشگاه می باشد. بارداری، مرحله زیبایی از زندگی هر زنی است. پرورش موجودی جدید در بطن خود ، باعث می شود تا احساس کمال کنید. آزمایش تشخیص بارداری به دو صورت کمی و کیفی انجام می پذیرد. این آزمایش همچنین ممکن است از خون یا ادرار انجام گیرد. به احتمال زیاد شما نیز نام کیت های بیبی چک که از داروخانه ها می توان تهیه کرد، شنیده اید ولی برایتان اساس روش کار این کیت ها سوال شده باشد و این که چطور و با چه روشی بارداری را تشخیص می دهند؟ روش انجام تمامی آزمایشات بارداری بر اساس تشخیص هورمون BhCG یا هورمون گناتروپین جفتی می باشد. بنابراین برای پاسخ به این سوال باید این هورمون را بررسی کرد.

BhCG در آزمایش تشخیص بارداری:

BhCG هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی است که برای انجام آزمایش تشخیص بارداری مورد استفاده قرار می‌ گیرد. مقادیر این هورمون از طریق آزمایش خونی و آزمایش ادرار قابل دسترسی است. hCG هورمون مهمی است که برای حفظ و گسترش بارداری از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این هورمون توسط تروفوبلاست یعنی گروهی از سلول‌ های جنینی که منشا آن از جفت می‌ باشد تولید می‌ شود.

حدود 6 روز بعد از لقاح تخمک با اسپرم، جنین تشکیل یافته به دیواره رحم می ‌رسد و در آن لانه گزینی می‌ کند. در آن لحظه هورمون hCG تولید شده توسط تروفوبلاست می‌تواند به جریان خون مادر منتقل شود که امکان تشخیص آن را با آزمایشات حساس آزمایشگاهی مقدور می سازد. همانطور که جنین و جفت رشد می‌ کنند هورمون hCG بیشتری به جریان خون مادر وارد می ‌شود

در هفته ‌های نخست بارداری هر دو تا سه روز مقدار هورمون hCG در خون دو برابر می‌شود. اگر میزان افزایش این هورمون در طی 30 روز اول حاملگی بطور قابل توجهی پایین باشد ممکن است در دوران بارداری مشکلی وجود داشته باشد مانند جنین مرده یا حاملگی خارج رحمی. بنابراین BhCG علاوه کاربرد در آزمایش تشخیص بارداری، در تشخیص حاملگی های خارج رحمی ، حاملگی های مول یا پوچ، در سقط جنین کاربرد دارد. حاملگی مول یا پوچ زمانی ایجاد می شود اگر چه تخمک با اسپرم لقاح یافته است ولی سلول تخم ایجاد شده تولید جنین کامل نمی کند. در واقع به جای جنین ، در داخل رحم توده گوشتی به وجود می آید که برای مادر بسیار خطرناک است.( جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله آزمایش تشخیص حاملگی مولار یا پوچ مراجعه کنید).

علائم بارداری:

علائم بارداری یک هفته بعد از لقاح صورت می گیرد. ترشح هورمون‌ های بارداری می‌ تواند علائمی را در بدنتان ایجاد کند. وجود و شدت این نشانه‌ها در زنان متفاوت است، اما اگر منتظر بارداری هستید و برای آن اقدام کرده‌اید وهمچنین نشانه‌های اولیه بارداری را دارید، ممکن است باردار باشید و باید آزمایش تشخیص بارداری انجام دهید. این آزمایش برخی از نشانه‌های اولیه‌ای که ممکن است بعد از لقاح تخمک یا لانه‌گزینی آن در رحم احساس کنید شامل موارد زیر است:

به تعویق افتادن عادت ماهانه: از اولین و مهم ترین نشانه‌ هایی که یک زن را به باردار بودن مشکوک می‌ کند و درخواست آزمایش تشخیص بارداری می شود ،عقب افتادن تاریخ عادت ماهانه است. اگرچه عقب افتادن عادت ماهانه ممکن است به دلیل موارد دیگری باشد، اما در زنانی که دوره‌های منظمی دارند، می‌تواند یکی از اولین نشانه‌های بارداری نیز باشد. اگر منتظر باردار شدن هستید و عادت ماهانۀ شما در موقع مقرر شروع نشده، بهتر است با استفاده از یک تست بارداری خانگی از باردار بودن خود مطمئن شوید.

لکه بینی و گرفتگی عظلات رحم : خون ریزی خفیف یا لکه بینی ممکن است پس از 6 تا 12 روز پس از لقاح ، هنگام چسبیدن تخمک بارورشده به دیواره رحم اتفاق بیوفتدهمچنین در این زمان ممکن است گرفتگی عضلات نیز رخ دهد.

سفتی سینه و حساسیت نوک سینه ها:

بسیاری از بانوان، جدا ازینکه باردار باشند یا خیر، سفتی سینه ها را قبل ازینکه قاعدگی شروع شود؛ تجربه می کنند. اما سفت شدن سینه ها نیز یکی از علائم شایع بارداری است. در مراحل اولیه بارداری، ممکن است احساس کنید که سینه هایتان پر تر و سنگین تر از قبل شده است و سینه درد را تجربه کنید.

همچنین حساسیت نوک سینه ها را یک تا دو هفته پس از باروری؛ تجربه می کنید که به دلیل افزایش جریان خون در سینه ها و افزایش سایز آن ها است. بسیاری از زنان، درد نوک سینه ها، مور مور شدن و افزایش حساسیت را به دلیل این تغییرات، گزارش داده اند.

حالت تهوع:

یکی دیگر از علائم شایع و اولیه بارداری، حالت تهوع صبحگاهی است.

طبق بیانیه ای در کنگره زنان و زایمان در آمریکا، حالت تهوع و استفراغ در 70 تا 85 درصد از زنان باردار دیده می شود. البته داشتن حالت تهوع و استفراغ می تواند در هر ساعتی از شبانه روز رخ دهد.

این مشکل ممکن است از دو هفته اول بارداریشروع شود. احساس تهوع تا ابتدای سه ماهه دوم از بین می رود. البته تغییر در سطح ترشح هورمون ها هم می تواند یکی از دلایل ایجاد تهوع باشد.

کمبود اسید فولیک نیز در کنار تغییرات هورمونی، می تواند باعث ایجاد تهوع در دوران بارداری شود.

در برخی از خانم ها، تهوع صبحگاهی فقط تا یکی دو ماه بعد از بارداری دیده می شود، اما برخی دیگر از خانم ها ممکن است این مشکل را در تمام طول بارداری خود تجربه کنند.

احساس ضعف و سرگیجه:

داشتن سرگیجه خفیف از علائم بارداری و قاعدگی می باشد.

به دلیل افزایش ترشح هورمون پروژسترون، رگ های خونی گشاد شده و فشار خون پایین می آید. این امر منجر به کاهش جریان خون رسانی به مغز و سرگیجه موقتی و گذرا می شود.

این علائم در سه ماهه اول بارداری بیشتر مشاهده می شوند، اما ممکن است در تمام طول بارداری نیز ادامه داشته باشند. احساس سرگیجه در زنانی که کم خون هستند، نسبت به دیگر زنان بیشتر است.

اگر دراز کشیده اید، یا در حالت نشسته قرار دارید و احساس سرگیجه می کنید، نباید خیلی سریع از جای خود بلند شوید. همچنین تنفس عمیق نیز می تواند به بهتر شدن سرگیجه کمک کند.

علائم PMS را با علائم بارداری نباید به اشتباه گرفت!

چرخه‌ی قاعدگی، روی افکار و احساسات زنان اثر می‌ گذارد. بنابراین، ممکن است چند روز پیش از قاعدگی ، علائمی مانند خستگی، اضطراب و افسردگی احساس شود و همچنین گاهی این علائم به حدی شدید است که زندگی روزمره‌ی فرد را با مشکل مواجه می‌ کند که به عنوان سندرم پیش از قاعدگی یا PMS اطلاق می شود. گاهی ممکن است علائم PMS را با علائم اولیه بارداری در بدن اشتباه گرفته شود، فرد درخواست آزمایش تشخیص بارداری داشته باشد در حالی که فرد دارای علائم دوران پیش از قاعدگی می باشد.

از آن جایی که تقریبا، تمام علائم PMS و بارداری مشابه هم می باشند، بنابراین فرق گذاشتن بین این دو مشکل هم کار بسیار دشواری خواهد بود. برای افتراق علائم بارداری از علائم سندرم دوران پیش از قاعدگی بهترین روش قبل از انجام آزمایش تشخیص بارداری ، توجه به زمان بروز علائم در چرخه قاعدگی خود می باشد. به این صورت که چرخه قاعدگی منظم و بیست و هشت روزه ای دارید، این علائم را معمولا پس از زمان تخمک گذاری، یعنی 14 روز بعد از آغاز چرخه قاعدگی خود تجربه خواهید کرد.

همچنین، علائم PMS با شروع چرخه قاعدگی جدید، خود به خود ناپدید می شوند. پس، می توان ادعا کرد که تنها زمان ظهور این علائم در بدن زنان، درست قبل از دوران قاعدگی بعدی می باشد. در نهایت، لازم است به عنوان یک خانم، به یاد داشته باشید که این چرخه در بدن هر زنی ادامه داشته و تنها زمانی که یک زن باردار شده و یا به سن یائسگی برسد، قطع خواهد شد.

آزمایش تشخیص بارداری به چه روش هایی انجام می شود؟

آزمایش تشخیص بارداری به دو روش کمی و کیفی گزارش می شود. در آزمایش تشخیص بارداری کیفی تنها مثبت یا منفی بودن بارداری مشخص می شود ولی در آزمایش کمی مقدار هورمون در بدن که می تواند به تشخیص سن بارداری کمک کند گزارش شود. البته توجه داشته باشید میزان هورمون BhCG به تنهایی برای تشخیص سن بارداری کافی نیست بلکه برای تشخیص سن بارداری همراه آزمایش تشخیص بارداری کمی ، سونوگرافی نیز انجام شود.

آزمایش تشخیص بارداری کیفی:

آزمایش تشخیص بارداری کیفی همان طور که در بالا اشاره شد تنها مثبت یا منفی بودن بارداری را تعیین می کند. این آزمایش با استفاده از ادرار یا سرم خون قابل انجام است. کیت های که با عنوان بیبی چک از دارو خانه می توان دریافت کرد نیز جواب حاملگی را به صورت مثبت یا منفی گزارش می کنند. نمونه مورد نیاز برای انجام آزمایش بیبی چک در منزل تنها چند قطره ادرار می باشد.

البته ذکر این نکته حایز اهمیت است که هورمون BhCG تقریبا ۱۴ روز پس از لقاح ( بعد از گذشت ۷ روز تاخیر) در ادرار شناسایی می شود. بنابراین اگر کمتر از ۷ روز تاخیر در قاعدگی دارید، ممکن است جواب تست بیبی چک شما به صورت کاذب منفی شود در حالی که باردار هستید ولی هنوز هورمون BhCG در ادرار دفع نشده است بنابراین زمان انجام آزمایش تشخیص بارداری بسیار مهم است.

آزمایش تشخیص بارداری کمی:

بعد مثبت شدن تست بارداری لازم است همراه سونوگرافی آزمایش تشخیص بارداری به صورت کمی انجام شود تا مقدار هورمون در بدن مشخص شود. اساس این روش شناسایی هورمون گنادوتروپین جفتی است. این هورمون توسط سلول های تروفوبلاست جفت در طی دروران بارداری ترشح می شود. غلظت گنادوتروپین جفتی انسان (HCG) در خون و ادرار در طی بارداری طبیعی به شدت افزایش می یاید. بعلاوه در بسیاری از تومورهای تروفوبلاستیک و غیرتروفوبلاستیک غلظت این گلیکوپروتئین افزایش می یابد. لذا تعیین غلظت سرمی HCG با سیستم های دقیق و صحیح اندازه گیری، راهی مطلوب برای تشخیص بارداری و اختلالات بارداری زودرس می باشد.

در روش کمی آزمایش با روش الایزا انجام می شود. برای انجام این آزمایش از فرد نمونه برداری می شود. گاهی شرایط فرد به صورتی است که امکان خارج شدن از منزل برای فرد میسر نمی باشد بنابراین آزمایشگاه آنی آزما امکاناتی جهت انجام نمونه برداری در منزل برای افراد تهیه کرده است. به طوری که شما با مراجعه با سایت پذیریش آنی آزما می توانید درخواست خود را ثبت کنید و نمونه گیری در منزل انجام شود. جواب آزمایش نیز در سریع ترین زمان ممکن در سایت در اختیار شما قرار می گیرد.

کیت الایزای HCG موجود، براساس سنجش ایمونولوژیکی آنزیمی ساندویچی تهیه شده است. HCG موجود در نمونه ها بعنوان آنتی ژن به دو آنتی بادی زوج اختصاصی خود متصل می گردد. هر دو آنتی بادی از نوع منوکلونال موشی هستند که یکی برروی فاز جامد (چاهک ها) پوشش داده شده است و دیگری به آنزیم HRP متصل شده است. نمونه مورد آزمایش که دارای HCG است، در معرض دو آنتی بادی قرار می گیرد.

پس از زمان انکوباسیون، چاهک ها تخلیه شده و شستشو داده می شوند تا آنتی بادی متصل به آنزیم HRP اضافی خارج گردد. سپس به هرچاهک سوبسترای آنزیم اضافه می شود که فعالیت آنزیم بطور مستقیم با غلظت HCG در نمونه ها متناسب است. استانداردهای HCG با غلظت مشخص، همراه با نمونه های مجهول آزمایش می شوند که براساس منحنی استاندارد جذب نور در مقابل غلظت HCG، غلظت نمونه های مجهول بدست می آید.

مثبت شدن آزمایش تشخیص بارداری در کیست های تخمدان!

گاهی ممکن است احساس درد در ناحیه شکم کنید و به بارداری خود شک کنید و با انجام آزمایش تشخیص بارداری شک شما بیشتر شود‌. در کیست های تخمدان گاهی هورمون BhCG کمی بالا می رود. بنابراین افزایش کم این هورمون به همراه سونوگرافی برای تشخیص کیست کاربرد دارد. بنابراین افزایش هورمون و مثبت شدن آزمایش تشخیص بارداری در این افراد به معنای حاملگی نیست.

آزمایش BhCG در مردان

آزمایش اندازه گیری BhCG فقط لزوما برای آزمایش تشخیص بارداری انجام نمی شود. بلکه گاهی اوقات در مردان ممکن است به همراه سایر آزمایشات هورمونی انجام شود. هورمون های جنسی در باروری، میل جنسی،تکامل اندام های تناسلی و غیره نقش مهمی دارند.(جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله همه چیز در مورد آزمایش هورمون های مردانه مراجعه کنید)