برای تشخیص علت زانو درد چه تست هایی باید انجام شود؟

با افزایش سن، کارایی بدن کاهش پیدا می کند به گونه ای که انسان به درد مفاصل مبتلا می شود. البته این عارضه در خانم ها، سریع تر و شدیدتر رخ می دهد چون خانم ها همزمان با شروع یائسگی، ضعف شدیدی در استخوان های خود حس می کنند. در هر صورت این درد گاها انقدر حاد می شود که انسان را از پای در آورده و حتی نمی توان چند قدم راه رفت. در این موارد لازم است در ابتدا متخصص تشخیص دهد این درد در زانو، به چه دلیل بروز کرده است. در این راستا، تست هایی طراحی شده که زانو درد و علت آن را تشخیص می دهند. با ادامه مقاله با ما همراه باشید.

علت زانو درد ممکن است در نتیجه درد آسیبی مانند پارگی رباط یا خورد شدگی غضروف باشد. همچنین دیگر مشکلات پزشکی از جمله آرتروز، نقرس و عفونت می توانند باعث زانو درد شوند. زانو درد موقت با زانو درد مزمن متفاوت است. درد زانو یکی از شکایت های رایجی است که افراد ممکن است با افزایش سن داشته باشند ولی گاهی این عارضه در جوانی نیز ممکن است اتفاق بیفتد و زندگی فرد را مختل سازد. اولین سوالی که برای ما با این عارضه مواجه می شویم این است که علت زانو درد ما چیست؟ چرا با این مشکل رو به رو شده ایم؟ در ادامه این مقاله سعی داریم به پاسخ این قبیل سوالات بپردازیم. اگر شما هم اخیرا دچار درد در زانوی پا شده‌اید می‌خواهید بدانید که دلیل آن چیست؟ با ما در ادامه این مقاله همراه باشید.

علت زانو درد چیست؟

علت زانو درد می تواند آسیب های وارده به زانو، مشکلات مکانیکی، انواع آرتروز و سایر مشکلات باشد. عملکرد مهم زانوها خم و راست شدن پاهاست. عملکرد صحیح زانوها به کمک مجموعه ای از ساختارها شامل استخوان، لیگامان، تاندون و غضروف انجام می گیرد. بسته به این که این قسمت از بدن تحت چه استرسی قرار گرفته باشد و کدام بخش آن بیشتر آسیب دیده باشد انواع زانودردها در بیماران ایجاد می شود. در ادامه علت های این عارضه را شرح خواهیم داد:

آسیب ها

یکی از علت درد زانو ،آسیب به این ناحیه باشد. آسیب زانو ممکن است روی هر یک از رباط ها، تاندون ها یا کیسه های پر از مایع (بورسا) که مفصل زانو را احاطه می کند، باشد. همچنین صدمات وارده به زانو می تواند استخوان ها، غضروف ها و لیگامان های شکل دهنده ی مفصل را تحت تاثیر قرار دهد. برخی از آسیب های رایج زانو شامل: آسیب رباط صلیبی قدامی (ACL)، آسیب ACL به معنای پاره شدن رباط صلیبی قدامی است. رباط صلیبی قدامی یکی از چهار رباطی است که سبب اتصال استخوان قلم پا (تیبیا) به استخوان ران (فمور) می شود. آسیب ACL در افرادی که بسکتبال، فوتبال یا سایر ورزش هایی که نیاز به تغییر ناگهانی در مسیر دارند را بازی می کنند، شایع است.

افتادگی کشکک زانو

زمانی که استخوان کشکک که جلوی زانو را پوشانده است از محل اصلی خود خارج شود، رخ می دهد. ضمنا معمولا در رفتگی به سمت خارجی زانو است. همچنین در برخی موارد ممکن است کشکک زانو در رفته باشد که البته ما با چشم قادر به دیدن جابجایی نیستیم و این جا به جایی تنها با عکس رادیولوژی مشخص می شود.

آرتروز

آرتروز یکی از علت های شایع در علت زانو درد به ویژه در زنان می باشد. آرتروز دارای انواع مختلفی مانند استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید، نقرس، نقرس کاذب، آرتریت عفونی می باشد. آرتروز یا آرتریت به معنای التهاب مفصل است. واژه‌ی آرتروز برای توصیف حدود ۲۰۰ بیماری مختلف که مفصل، بافت‌های اطراف مفصلی و دیگر بافت‌های همبندی و اسکلتی عضلانی را درگیر می‌کنند استفاده می‌شود. آرتروز بیماری روماتیسمی است. (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله نقرس چیست و از چه آزمایشاتی برای تشخیص آن استفاده می شود؟ مراجعه فرمایید)

سن

گاهی ممکن است علت زانو درد افزایش سن باشد. در واقع با افزایش سن به علت کهولت سن، احتمال ابتلا به درد های استخوانی نیز افزایش می یابد.

حرکات نادرست ورزشی

ورزش اگر چه می تواند از زانو درد جلوگیری گند ولی اگر به درستی انجام نشود ممکن است علت زانو درد باشد. همچنین بعضی از ورزش ها نسبت به سایر ورزش ها فشار بیشتری روی زانو اعمال می کنند. اسکی آلپی ( با چکمه های سفت و سخت و به دلیل احتمال سقوط در حین اسکی ) ، پرش های بسکتبال و و ضربه های تکراری که زانو حین دویدن و پریدن متحمل می شود، باعث افزایش خطر آسیب زانو می شود.

اضافه وزن: اضافه وزن یا چاقی باعث افزایش فشار، حتی در فعالیت های معمول روزانه مانند راه رفتن یا بالا و پایین رفتن از پله ها، در مفصل زانو می شود. همچنین با افزایش سرعت تخریب غضروف مفصلی، خطر ابتلا به استئوآرتریت بیشتر می شود.

پارگی مینیسک

گاهی اوقات آسیب زانو منجر به پاره شدن رباط داخل زانو و ایجاد درد و تورم در محل زانو خواهد شد. در افرادی که از نظر فیزیکی بسیار فعال هستند، پارگی مینیسک پا امری عادی است.

بیماری ازگود اشلاتر

این بیماری زمانی رخ می‌دهد که فرد جوان است و استخوان و سایر قسمت‌های زانو در حال تغییر هستند. این بیماری باعث می‌شود که یک برآمدگی دردناک زیر زانو در محلی که‌ یک تاندون زانو را به ساق پا متصل می‌کند، ایجاد شود.

التهاب کشکک زانو

تاندون‌ ها بافت‌های سخت و محکمی هستند که ماهیچه‌ ها را به استخوان ‌ها متصل می‌ کنند.در این بیماری ،تاندونی که کشکک زانو را به ساق پا متصل می‌کند، دچار التهاب و تورم می‌شود. اگر فعالیت فرد زیاد باشد، تاندون‌ ها ملتهب و دردناک خواهند شد. پرش زانو نام دیگری برای این بیماری است و پریدن‌ های زیاد مهم‌ ترین و اصلی‌ ترین دلیل بروز آن است.

آزمایش های خون جهت تشخیص علت زانو درد

تشخیص علت زانو درد اولین اقدام در درمان است. علت زانو درد گاهی ممکن است بسیار ساده و به خاطر کمبود برخی از ویتامین ها و مواد معدنی باشد و گاهی ممکن است به علت التهاب ها ، عفونت و همچنین بیماری های خود ایمنی اتفاق بیفتد.

آزمایشات تشخیص علت زانو درد

در ادامه قصد داریم آزمایش هایی که ممکن است برای تشخیص علت زانو درد درخواست شود را بررسی کنیم:

آزمایش RF برای تشخیص علت زانو درد

آزمایش RF متدوال ترین و ساده ترین راه برای تشخیص احتمال آرتریت روماتوئید و علت زانو درد می باشد. در 90- 80 درصد از بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید تیتر بالای RF از کلاس IgM مشاهده می شود. در 15 درصد موارد RF از کلاس IgG می باشد. غلظت سرمی RF بستگی به درجات التهاب و بیماری نوسان دارد و در بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید مزمن افزایش می یابد. این فاکتور در سایر بیماری ها نظیر لوپوس اریتروماتوز، عفونت های باکتریایی مزمن، سندرم شوگران و درماتومیوزیت، بیماری های عفونی (سل، جذام، آندوکاردیت تحت حاد باکتریایی، هپاتیت مزمن فعال، انفولانزا، مونوکلئوز عفونی، سیفلیس ، سارکوئیدوز، سیروز صفراوی، لوسمی و پیلونفریت مثبت می شود.

آزمایش ESR برای تشخیص علت زانو درد

گاهی ممکن است علت زانو درد التهاب باشد. سدیمانتاسیون که به آن سرعت رسوب گلبول قرمز «ESR» یا به زبان ساده تر Sed Rate می گویند، یک نوع آزمایش خون است که میزان فعالیت التهابی را در خون نشان می دهد. تست Sed Rate تنها ابزار تشخیصی پایه نیست، اما ممکن است در فرآیند تشخیص یا نظارت بر پیشرفت یک بیماری التهابی به پزشک کمک کند. بنابراین بالا بودن سرعت رسوب سلول های قرمز یا ESR ممکن است به علت التهاب باشد و پزشک را در تشخیص علت زانو درد کمک کند.

آزمایش CRP برای تشخیص علت زانو درد

آزمایش CRP یک تست دیگر برای تشخیص التهاب و علت زانو درد می باشد. پروتئین فعال C (CRP) ماده ای است که در کبد، و در پاسخ به التهاب سنتز می شود. افزایش سطح CRP می تواند در نتیجه طیف گسترده ای از بیماری ها، از عفونت ،التهاب ها باشد. پزشکان ممکن است این آزمایش را همراه با سایر آزمایشات برای ارزیابی علل درد زانو درخواست کنند.

آزمایش CBC برای تشخیص علت زانو درد

این مورد شامل آزمایش هموگلوبین و هماتوکریت است که کم‌خونی را نشان می‌دهد. کم‌خونی هم می‌تواند با رماتیسم مفاصل و علت درد زانو مربوط باشد. ( جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله CBC چیست مراجعه فرمایید.)

آزمایش MCV برای تشخیص علت زانو درد

در تشخیص (RA) تعیین اتوآنتی‌بادی‌ها در مقابل MCV نقش تشخیصی دارد و انجام آن ارزشمندتر از آزمایش (RF) است. انجام آزمایش Anti-MCV با روش الایزا دارای حساسیت و اختصاصیت بسیار بالا برای تشخیص اتوآنتی‌بادی‌های ضد Vimentin سیترولین شده است، و از این رو، امروزه این آزمایش به‌عنوان یک بیومارکر کارآمد برای تشخیص پیشرفت RA مورد استفاده قرار می‌گیرد. Vimentin یک پروتئین سیترولین شده حاضر در همه بخش‌ها مخصوصاً در بافت سینوویال بیماران مبتلا به آرتریت روماتوئید است.

ازمایش anti_ccp برای تشخیص علت زانو درد

Anti-CCP از تبدیل اسید آمینه اورنیتین به آرژینین حاصل می شود، در ابتدای دوره بیماری RA به وجود می آید و در خون اکثر مبتلایان به بیماری وجود دارد. در صورت شناسایی آنتی بادی سیترولین در خون بیماری احتمال مبتلا بودن وی به RA افزایش می یابد. (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله کاربرد آزمایش Anti CCP در تشخیص و درمان روماتیسم و آرتروز مراجعه فرمایید)

آزمایش ANA برای تشخیص علت زانو درد

سیستم ایمنی بدن ممکن است علیه سلول ها و اجزای سلول مانند هسته آنتی بادی تولید کند. ANA در واقع آنتی بادی علیه هسته می باشد. در این تست احتمال ابتلا به آرتریت روماتوئید و علت زانو درد ممکن است تشخیص داده شود. آزمایش تشخیص آنتی بادی ضد هسته ( ANA) مقدار و الگوی آنتی بادی هایی را که بر علیه بدن شما عمل می کنند (واکنش های خود ایمنی) درخون شما تشخیص می دهند. چنانچه مقداری بیشتر از حد نرمال از آنتی بادی ها در خون وجود داشته باشد، جواب آزمایش مثبت است. (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله آزمایش ANA و آزمایش Anti-dsDNA در چه مواردی استفاده می شوند مراجعه فرمایید)

اوریک اسید

اسیداوریک حاصل متابولیسم سلولی و در واقع متابولیسم پورین‌هاست؛ پورین‌ها گروهی از مواد است که در غذاهای حیوانی مانند گوشت قرمز و همچنین حبوبات وجود دارد. بیشتر اسید اوریک ساخته شده بوسیله بدن در خون حل می‌شود و از طریق کلیه به درون ادرار دفع می‌کند. اما گاهی بدن شما یا اسید اوریک زیادی تولید می‌کند یا مقدار کمی از آن را دفع می‌کند.

میزان اوریک اسید در افراد مبتلا به نقرس (نوع دیگری از آرتریت التهابی) بالا می باشد. همچنین وجود میزان بالایی از این ماده می‌تواند نشانه خطر ابتلا به عارضه آرتریت روماتوئید باشد بنابراین یکی از دلایل درخواست آزمایش اسید اوریک در تشخیص روماتیسم می باشد. بنابراین انجام این آزمایش در تشخیص علت زانو درد کاربرد دارد.

آزمایش ویتامین D3

کمبود ویتامین D3 ممکن است یکی دیگر از علت زانو درد باشد. ویتامین D برای جذب کلسیم و حفظ تعادل مواد معدنی در بدن ضروری است. ویتامین D ناکافی باعث اختلال در جذب کلسیم و تضعیف استخوان ها به همراه درد مفاصل می شود. کمبود ویتامین D همچنین می تواند منجر به تضعیف ماهیچه ها گردد. همه افراد باید روزانه 15 میکروگرم ویتامین دی را از طریق مواد غذایی، مولتی ویتامین ها و نور خورشید به دست بیاورند. غلات غنی شده و فرآورده های لبنی حاوی ویتامین دی هستند.

آزمایش Ca

کلسیم فراوان ترین ماده معدنی در بدن انسان است که به طور ویژه در استخوان ها و دندان ها وجود دارد اما در خون، نورون ها و دیگر بافت ها نیز یافت می شود. علت زانو درد معمولا نشان دهنده بیماری های مزمنی مانند آرتریت یا آرتروز است. اما در بعضی موارد به دلیل شکستگی یا کاهش توده استخوانی ناشی از کمبود کلسیم نیز ایجاد می شود.

فسفر

یکی دیگر از آزمایشاتی که ممکن است در تشخیص علت زانو درد کمک کننده باشد، تست فسفر است. فسفر از املاحی است که در بسیاری از مواد غذایی و در بدن یافت می‌شود و از معمولترین عناصر موجود در محیط زیست است. عنصر فسفر به همراه کلسیم به تولید استخوان در بدن کمک می‌کند هرچند باید دقت داشت رعایت تعادل در مصرف آن دو ضرورت دارد. با مصرف میزان بالایی از کلسیم بدن فسفر کمتری جذب می‌کند و برعکس آن نیز اتفاق می‌افتد. همچنین کلسیم برای جذب صحیح فسفر بدن به ویتامین D نیاز دارد.

کاهش سطح فسفر موجود در خون موجب می‌شود سطح انرژی بدن پایین آید و موجب ضعف ماهیچه‌ها، خستگی و کم طاقتی در برابر فعالیت جسمی می‌شود. همچنین در صورتی که پایین بودن میزان فسفر با کاهش سطح کلسیم و ویتامین D همراه باشد در طولانی مدت ضعف و نرمی استخوان‌ها را موجب می‌شود. این وضعیت باعث درد ماهیچه‌ای و مفاصل می‌شود. پایین بودن سطح فسفر در بدن می‌تواند نشانه‌ای از وجود یک اختلال دیگر نیز باشد.

اگر شما نیز مایل به انجام آزمایش های تشخیص علت زانو درد و تشخیص روماتیسم می باشید و به دنبال انجام آزمایش در منزل و یا کار خود هستید، انجام آزمایش های آنلاین مثل آزمایش کرونا در منزل در شرایط اکنون بهترین گزینه و انتخاب برای نمونه گیری و انجام آزمایش ها بی دغدغه می باشد. تمامی مراحل آزمایش در آزمایشگاه آنی آزما از پذیرش تا نمونه گیری و جواب دهی به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام می پذیرد.