با تشخیص علت عفونت مثانه می توان بهتر پیشگیری و درمان کرد

علت عفونت مثانه

به طور معمول سیستیت (Cystitis) یا التهاب مثانه ناگهانی شروع می شود. علت عفونت مثانه و التهاب آن هم اغلب ناشی از عفونت باکتریایی است. گسترش آن به سایر اندام ها و مجاری ادراری به ویژه کلیه ها خطرناک خواهد بود که باید از آن جلوگیری کرد. در صورت داشتن علائم باید به پزشک یا اورولوژیست مراجعه کرد. پزشک  ابتدا آزمایشات لازم را درخواست کرده و سپس طبق آنها دارو و درمان مناسب را اعلام می کند. در این متن برای کسب اطلاعات بیشتر با ما همراه باشید.

دانستنی های سیستیت دستگاه ادراری و انواع آن

دستگاه ادراری به دو منطقه تقسیم می شود. بخش بالایی آن را کلیه ها و حالب ها تشکیل می دهند و بخش پایینی شامل مثانه و مجاری ادراری است. به طور عمده علت عفونت مثانه ورود آسان باکتری ها از مجاری ادراری به بخش های بالاتر می باشد. همیشه بدن در طول دفع ادرار، باکتری ها را با شست و شو خارج می کند.

اگر دیواره مثانه دچار التهاب شود به آن وضعیت سیستیت (Cystitis) گفته می شود. دو نوع سیستیت مثانه که عفونت ایجاد می کنند، وجود دارد.

سیستیت باکتریایی

باکتری اشریشیا کلی (E. Coli) به طور طبیعی در روده بزرگ انسان وجود دارد. باکتری همراه با مدفوع می تواند خارج شود و از مسیر پوست وارد مجاری ادراری گردد. گونه های دیگری از باکتری هم می توانند عامل ایجاد التهاب باشند، اما بیشتر این نوع از باکتری علت عفونت مثانه است.

اگر باکتری وارد مجاری ادراری یا مثانه شود، می تواند به دیواره آنها چسبیده و به سرعت شروع به تکثیر باکتریایی کند. رشد زیاد آن به مرور زمان التهاب و عفونت ایجاد خواهد کرد. این باکتری می تواند از مثانه به سوی کلیه ها حرکت کند و عفونت را تا کلیه ها گسترش دهد که برای سلامتی خطرناک است.

سیستیت غیر عفونی

به طور معمول عفونت های باکتریایی شایع ترین علت سیستیت است، اما تعدادی از عوامل غیر عفونی نیز امکان دارد باعث التهاب مثانه شوند. برخی از نمونه ها عبارتند از:

  • سیستیت بینابینی

التهاب مزمن مثانه یا همان سندرم مثانه دردناک که بیشتر در زنان اتفاق می افتد و علت عفونت مثانه هم می تواند باشد.

  • سیستیت مرتبط با دارو

امکان دارد اجزای تجزیه شده داروهای درمانی سرطان(شیمی درمانی) از بدن خارج نشده باشند و در مثانه باقی بمانند.

  • سیستیت پرتویی

پرتودرمانی ناحیه لگن می تواند باعث تغییرات التهابی در بافت مثانه گردد.

  • سیستیت جسم خارجی

استفاده طولانی مدت از کاتتر (catheters)، و سوندهای ادراری (urinary stents) می تواند عفونت های باکتریایی یا آسیب بافتی را بیشتر کند.

  • سیستیت شیمیایی

محصولاتی با ترکیبات شیمیایی مانند صابون، اسپری بهداشت شخصی یا ژل اسپرم کش یا سایر موارد  که یک واکنش آلرژیک در داخل مثانه ایجاد کنند.

  • سیستیت همراه با شرایط دیگر

امکان دارد به عنوان عارضه سایر بیماری ها مانند دیابت، سنگ کلیه، بزرگ شدن پروستات یا آسیب نخاع، التهاب مثانه رخ دهد.

درد و سوزش هنگام ادرار
درد و سوزش هنگام ادرار از نشانه های مهم

درد و سوزش هنگام ادرار

برای تشخیص نشانه های ابتلا به عفونت بیشتر بدانید

علت عفونت مثانه را پس از علائم گوناگونی که ایجاد می کند می توان تشخیص داد. مهم ترین نشانه ها در هنگام ادرار با تغییرات مشخص آن قابل احساس است. از رایج ترین موارد می توان علائم زیر را بیان کرد:

  • ادرار خونی (هماچوری، hematuria) یا ادرار کدر و بدبو
  • تکرر ادرار به معنای دفع آن در تعداد بیش از حد معمول
  • فوریت ادرار به معنی احساس آن در تعداد بیشتر
  • سوزش یا درد هنگام ادرار
  • تب با درجه پایین
  • فشار یا گرفتگی در پایین شکم(زیر ناف) یا کمر و پهلو ها

اگر عفونت تا کلیه ها گسترش پیدا کند، علائمی مانند کمر درد غیر عضلانی، تب، لرز، استفراغ و حالت تهوع خواهد داشت. در چنین شرایطی باید به پزشک و متخصص اورولوژی مراجعه کرد.

علائم عفونت در مثانه کودکان

خیس کردن ناگهانی و مکرر روزانه در خردسالان باید جدی گرفته شود و علت عفونت مثانه در آنها بررسی شود. خیس کردن شبانه در کودکان به طور معمول می تواند علامت نباشد.

عفونت مثانه در زنان
زنان بیشتر از مردان در خطر ابتلا به عفونت مثانه

عفونت مثانه در زنان

خطر ابتلای زنان به این نوع عفونت نسبت به مردان بیشتر است

علت عفونت مثانه در زنان را می توان مجرای ادراری کوتاه تر و نزدیک تر به راست روده نسبت به مردان دانست. این دو عامل برای باکتری فرصتی است تا در فاصله کمتر و آسان تر به مثانه برسد. همچنین تغییرات سیستم ایمنی و دستگاه ادراری آنان در دوران بارداری خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد.

با افزایش سن مردان، بزرگ شدن پروستات و هایپرپلازی خوش خیم آن (benign prostatic hyperplasia) باعث تنگ و بسته شدن مجاری ادراری شده که علت عفونت مثانه است. ختنه نشدن درست یا داشتن رابطه مقعدی ممکن است خطر عفونت ادراری را افزایش داده و علت عفونت مثانه در مردان جوان باشد.

نگه داشتن مداوم ادرار
نگه داشتن مداوم ادرار از عوامل این عفونت ادراری

نگه داشتن مداوم ادرار

مواردی که می توانند عوامل و علت عفونت مثانه باشند

بیشتر عفونت هایی که توسط باکتری اشریشیا کلی (E. Coli) ایجاد می شود بدون عارضه هستند.  عفونت هایی که افراد سالم را درگیر می کند با اصطلاع بدون عارضه (uncomplicated) اعلام می کنند، اما اگر مبتلایان به بیماری های دیگر دچار عفونت ادراری شوند را با عارضه (complicated) می گویند.

عوامل عفونت در زنان و مردان شامل موارد زیر است:

  • افزایش سن
  • کاهش تحرک و ورزش
  • کافی نبودن مصرف آب روزانه
  • جراحی دستگاه ادراری
  • کاتتر یا سوند ادراری (catheters)
  • انسداد یا تنگ شدن مجاری ادراری
  • ام اس، شرایط سیستم عصبی که بر کنترل مثانه تاثیر دارد
  • سیستم ایمنی ضعیف
  • دیابت
  • رابطه جنسی
  • لباس زیر تنگ، گرم و مرطوب
  • استفاده نکردن از مکمل های پروبیوتیک و ویتامین سی
  • استفاده از اسپری، صابون یا پودر های معطر
  • نگهداشتن ادرار
  • حمام در وان به جای دوش گرفتن
  • تعویض نکردن روزانه لباس زیر
  • ادرار نکردن قبل و بعد از رابطه جنسی
  • استفاده نکردن از کاندوم های مردانه روغنی غیر اسپرم کش
  • استفاده از دوش واژینال، دیافراگم یا اسپرم کش

علت عفونت مثانه در کودکان می تواند حالت غیر معمول دستگاه ادراری در اثر جراحت یا رشد نامناسب دوران جنینی باشد.

آزمایش تشخیص علت عفونت مثانه
آزمایش تست ادرار برای تشخیص وجود نشانه های عفونت مثانه

آزمایش تشخیص علت عفونت مثانه

تشخیص نوع عفونت و التهاب برای تجویز دارو و درمان اهمیت دارد

پزشک اورولوژیست با مشاهده نتایج آزمایش ادرار می تواند علت عفونت مثانه را تشخیص دهد. در آزمایش نمونه ادرار وجود مواردی مانند گلبول های سفید یا قرمز خون، نیتریت و باکتری ها بررسی می گردد. کشت ادرار، آزمایشی است برای تعیین نوع باکتری و عامل عفونت تا انتخاب دارو و درمان مناسب توسط پزشک قطعی شود. در صورتی که بازهم نشانه های بهبودی حاصل نشد پزشک دستور به آزمایشات بیشتر از جمله موارد زیر می دهد:

  • تکرار کشت ادرار
  • سونوگرافی مجاری ادراری
  • اشعه ایکس فیلم ساده
  • سی تی اسکن
  • سیستوسکپی
  • تست اورودینامیک

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

باز کردن پیام
خدمات نمونه گیری در محل آنی آزما
سلام
به خدمات نمونه گیری در محل آنی آزما خوش آمدید!
برای ارتباط با اپراتور پیام خود را ارسال نمائید.