در مورد آزمایش کم خونی چه می دانید؟

آزمایش کم خونی چیست و در چه مواردی درخواست می شود؟

ثبت آزمایش

  • YYYY slash MM slash DD

کم خونی یکی از مشکلاتی است که عمدتا در خانم ها رخ می دهد به دلیل اینکه بانوان هر ماه، قاعدگی داشته و حجم زیادی از خون از بدنشان خارج می شود. کم خونی انواع مختلفی دارد که رایج ترین آن، ناشی از کمبود آهن است. در واقع فقر آهن باعث می شود هموگلوبین که پروتئین ناقل اکسیژن در خون استف کمتر تولید شود در نتیجه اکسیژن رسانی به اندام های بدن دچار مشکل می شود. در این زما نسات که ضعف، خستگی، رنگ پریدگی، مشکلات قلبی و عروقی و… خود ار نشان می دهند. براساس علائمی که در ظاهر ما وجود دارد، متخصص می خواهد آزمایش کم خونی را انجام دهید تا اطلاعات دقیق در اختیار متخصص قرار گیرد.

آزمایش کم خونی برای تشخیص کم خونی یا آنمی درخواست داده می شود. کم خونی بیماری است که وقتی میزان هموگلوبین خون فرد پایین تر از حد طبیعی باشد، بروز می کند. کاهش هموگلوبین اغلب با کاهش تعداد گلبول های قرمز (RBCs) و هماتوکریت همراه است. هموگلوبین در RBCها موجود است و برای انتقال و تبادل اکسیژن از ریه ها به بقیه بدن لازم است. بدون تأمین کافی اکسیژن ، بسیاری از بافت ها و اندام ها در بدن ممکن است تحت تأثیر منفی قرار بگیرند. افراد مبتلا به کم خونی ممکن است خستگی و ضعف را تجربه کنند و ممکن است کمبود انرژی داشته باشند. در واقع در این شرایط انجام آزمایش کم خونی می تواند تا حدود زیادی به تشخیص علت بروز این علائم کمک نماید.

کم خونی یک بیماری نسبتاً شایع است که هم در زنان و هم در مردان و در هر سنی می تواند بروز پیدا کند و هر نژادی و گروه های قومی را تحت تأثیر قرار می دهد. با این حال ، برخی از افراد خطر ابتلا به کم خونی زیادتری دارند.

این گروه شامل افراد دارای رژیم های غذایی با آهن کم و ویتامین ها ، بیماری های مزمن مانند بیماری کلیوی ، دیابت ، سرطان ، بیماری التهابی روده ، سابقه خانوادگی کم خونی ارثی ، عفونت های مزمن مانند سل یا HIV و کسانی که در اثر تصادف یا جراحی خون زیادی از دست داده اند مشاهده می شود. کم خونی می تواند با آزمایش کم خونی و بسته به میزان کاهش تعداد گلبول قرمز و یا هموگلوبین خفیف ، متوسط یا شدید باشد.

آزمایش کم خونی چیست و در چه مواردی درخواست می شود؟

به طور کلی ، علل اصلی کم خونی شامل موارد زیر است:

– اختلال یا کاهش تولید RBC های مغز استخوان به دلیل کمبود تغذیه ای ( به عنوان مثال ، کمبود آهن ، کمبود ویتامین B) ، نارسایی مغز استخوان (به عنوان مثال ، کم خونی آپلاستیک ، سندرم میلودیسپلاتیک) یا بیماری هایی که مغز استخوان را درگیر می کند (مثلاً عفونت ، لنفوم ، تومور)

– از دست دادن گلبول های قرمز به دلیل خونریزی یا افزایش بیشتر نابودی گلبول های قرمز مانند در کم خونی همولیتیک

– کم خونی ممکن است حاد یا مزمن باشد. کم خونی مزمن ممکن است به تدریج به مدت طولانی با بیماری های طولانی مدت مانند دیابت ، بیماری مزمن کلیه یا سرطان بروز کند. در این شرایط ، علائم مرتبط با کم خونی ممکن است آشکار نباشد زیرا بیماری زمینه ای علائم آن را می پوشاند و یا بدن در طی یک دوره زمانی خاص با کم خونی سازگار می شود. وجود كم خوني در شرايط مزمن ممكن است غالباً براي مدت زماني تشخیص داده نشود و گاهي ممكن است در حين انجام آزمايشات يا معاینات برای سایر شرایط موجود در فرد و یا به وسیله آزمایش کم خونی تشخیص داده شود.

– کم خونی همچنین ممکن است در اپیزودهای حاد مانند از دست دادن خون قابل توجه (آسیب دیدگی گسترده یا جراحی تهاجمی) یا با کم خونی های خاصی ایجاد شود که در آن تعداد قابل توجهی از گلبول های قرمز از بین می رود که به آنمی همولیتیک معروف است. علائم و نشانه ها ممکن است خیلی سریع آشکار شود و علت آن را می توان از ترکیب معاینه جسمی ، تاریخچه پزشکی و آزمایش مشخص کرد. آزمایش کم خونی در واقع پانلی است که شامل چندین آزمایش مختلف برای تشخیص وجود یا عدم وجود کم خونی و همچنین کمک به تشخیص علت آن درخواست داده می شود.

آزمایش کم خونی چیست و در چه مواردی درخواست می شود؟

انواع آزمایش کم خونی

چندین تست مختلف در پانل آزمایش کم خونی ممکن است برای کمک به تشخیص کم خونی و همچنین برای تعیین علت اصلی آن استفاده شود. این موارد در زیر آمده است. بسته به نتایج این تست ها، تاریخچه پزشکی فرد و علائم و نشانه ها ، آزمایش های دیگری نیز ممکن است به شرح زیر انجام شود تا به تشخیص علت کم خونی و کمک به راهنمای درمان فرد انجام شود.

شمارش کامل خون (CBC)

آزمایش کم خونی در وهله اول شامل یک تست CBC است که تعداد و نسبت هر یک از انواع مختلف سلول های موجود در جریان خون را شمارش می کند. این آزمایش در طی معاینه پزشکی یا به عنوان بخشی از آزمایش چکاپ درخواست داده می شود. (جهت کسب اطلاعات بیشتر در مورد آزمایش چکاپ و مواردی که کاربرد دارد می توانید به مقاله آزمایش چکاپ چیست مراجعه فرمایید.) آزمایش CBC اغلب به عنوان بخشی از بررسی های سالانه برای فرد انجام می شود و به ارزیابی سلامت کلی و غربالگری انواع مختلفی از اختلالات کمک می کند.

به عنوان یک آزمایش کم خونی ، برخی از مؤلفه های CBC که ممکن است نتایج غیر طبیعی نشان دهند عبارتند از:

  • تعداد RBC – معمولاً کم است
  • هموگلوبین — کم است
  • هماتوکریت — کم است
  • شاخص های RBC: این شاخص ها شامل میانگین حجم گلبول های قرمز (MCV) ، میانگین هموگلوبین گلبول های قرمز (MCH) و میانگین غلظت هموگلوبین موجود در گلبول ها (MCHC) است. این شاخص ها اطلاعاتی در مورد اندازه گلبول های قرمز و میزان و غلظت هموگلوبین در گلبول های قرمز موجود در خون در آن لحظه به پزشک معالج ارائه می دهد. به عنوان مثال ، بررسی اندازه و غلظت هموگلوبین از گلبول های قرمز می تواند در تشخیص کم خونی کمک کند زیرا این خصوصیات می تواند برای انواع مختلف کم خونی متفاوت باشد.

اسمیر خون و دیف سلولی

اگر نتایج CBC نشان دهنده کم خونی باشد ، ممکن است با بررسی اسمیر خون یا دیف سلولی ، که گلبول های سفید را شمارش می کند ، پیگیری شود. بررسی اسمیر می تواند اطلاعات دیگری از قبیل شکل گلبول های قرمز و وجود سلول های غیر طبیعی را ارائه دهد ، که می تواند به تشخیص و طبقه بندی کم خونی کمک کند.

آزمایش کم خونی چیست و در چه مواردی درخواست می شود؟

تعداد رتیکولوسیت ها

این آزمایش در پانل آزمایش کم خونی اطلاعاتی در مورد تعداد گلبول های قرمز نسبتاً نابالغ در نمونه خون فرد ارائه می دهد. هنگامی که فردی کم خونی (مقادیر پایین RBC ، هموگلوبین و هماتوکریت) داشته باشد ، نتایج این آزمایش می تواند به تعیین علت بیماری و یا به طبقه بندی نوع کم خونی کمک کند. به عنوان مثال ، برای فرد مبتلا به کم خونی ، تعداد نامناسب رتیکولوسیت ها غالباً حاکی از کاهش تولید گلبول های قرمز در مغز استخوان است.

نتایج حاصل از این آزمایشات ممکن است سرنخ هایی راجع به علت بیماری در اختیار پزشک قرار دهد. چندین آزمایش دیگر ممکن است برای تعیین علت کم خونی و راهنمایی برای درمان درخواست شود.

علائم و نشانه های آنمی که به تفسیر نتایج آزمایش کم خونی کمک می کند

اگرچه انواع مختلف کم خونی دلایل مختلفی دارند ، اما علائم و نشانه ها می توانند بسیار شبیه به هم باشند. اشکال خفیف یا متوسط کم خونی ممکن است در صورت وجود علائم کمی داشته باشد. برخی از شایع ترین علائم عبارتند از:

  • احساس کلی خستگی یا ضعف (خستگی)
  • کمبود انرژی
  • پوست کم رنگ (رنگ پریدگی)
  • سرگیجه
  • سردرد

سایر علائم و نشانه هایی که با شدیدتر شدن آنمی بروز می کند شامل احساس سرماخوردگی یا بی حسی در دست و یا پا ، تنگی نفس ، ضربان قلب سریع یا نامنظم و درد قفسه سینه است.

آزمایش کم خونی چیست و در چه مواردی درخواست می شود؟

انواع آنمی که با آزمایش کم خونی تشخیص داده می شود

همچنین آنمی ها را می توان با توجه به اندازه RBC و غلظت هموگلوبین موجود در در آزمایش کم خونی توصیف کرد. اگر اندازه سلول بسیار کوچک تر از حد معمول باشد ، به عنوان آنمی میکروسیتیک شناخته می شود. اگر بسیار بزرگتر از حد معمول باشد ، آنمی کم خونی ماکروسیتیک است. به همین ترتیب ، اگر غلظت هموگلوبین بسیار پایین تر از حد معمول باشد ، کم خونی هیپوکرومیک است. اگر غلظت بسیار بالاتر از حد معمول باشد ، گلبول های قرمز هایپرکرومیک (hyperchromic) گفته می شود.

در دو دسته گسترده علل عمومی کم خونی ، انواع مختلفی با دلایل خاص مختلف وجود دارد. برخی از متداول ترین آنها در جدول زیر خلاصه شده است.

انواع آنمی توضیح مثال هایی از دلایل احتمالی
کمبود آهن کمبود آهن منجر به کاهش تولید هموگلوبین می شود. سطح پایین هموگلوبین به نوبه خود منجر به تولید RBC های کوچک تر و کم رنگ تر می شود. از دست دادن خون؛ رژیم غذایی کم آهن؛ جذب ضعیف آهن
کم خونی پرنشیوس و کمبود ویتامین B به دلیل کمبود ویتامین های B (B12 و فولات) ، گلبول های قرمز به طور معمول تمایز نمی یابند. این امر منجر به کاهش تولید RBCها می شود. فقدان فاکتور ذاتی (مورد نیاز برای جذب B12). رژیم غذایی دارای ویتامین های گروه B کم؛ کاهش جذب ویتامین های گروه B
آپلاستیک مغز استخوان قادر به تولید سلولهای خونی کافی نیست. یک وضعیت تهدید کننده زندگی درمان سرطان ، قرار گرفتن در معرض سموم ، بیماری خود ایمنی ، عفونت های ویروسی
هولیتیک RBCها سریع تر از این که مغز استخوان بتواند جایگزین آنها را تولید کند، از بین می روند. علل ارثی مانند بیماری سلول داسی و اسفروسیتوز ارثی. دلایل دیگر شامل انتقال خون ناسازگار ، بیماری خود ایمنی ، داروهای خاص (پنی سیلین)
آنمی در اثر بیماری های مزمن شرایط مختلف در طولانی مدت می تواند باعث کاهش تولید گلبول های قرمز شود. بیماری کلیه ، آرتریت روماتوئید ، دیابت ، سل ، HIV ، بیماری کرون ، سرطان و سایر موارد

در این مقاله فقط به برخی از دلایل شایع آنمی ، به ویژه مواردی که به طور معمول با گلبول های سفید و ناهنجاری های پلاکت همراه نیست ، پرداخته شده است. بسیاری از شرایط دیگر وجود دارد که به دلایل مختلف می تواند منجر به نوعی کم خونی شود ، مانند:

  • خونریزی – خونریزی قابل توجه ناشی از تروما یا جراحی (حاد) یا خونریزی دستگاه گوارش (زخم) که به مرور زمان رخ می دهد (مزمن)
  • لوسمی (حاد یا مزمن)
  • لنفوم
  • سندرم میلودیسپلاستیک
  • مولتیپل میلوما
  • نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو (مثلاً میلوفیبروز)
  • عفونت ها (به عنوان مثال HIV)

تست آهن در آزمایش کم خونی

آهن یک عنصر اساسی و ضروری در بدن است و برای تولید RBC های سالم لازم است. آهن یکی از مؤلفه های هم ، بخشی از هموگلوبین است ، پروتئین موجود در گلبولهای قرمز که به اکسیژن متصل شده و به RBCها اجازه می دهد اکسیژن را در بدن منتقل کنند. اگر مقدار کافی آهن در مقایسه با آنچه بدن به آن احتیاج دارد ، مصرف نشود ، سپس آهن ذخیره شده در بدن شروع به استفاده شدن می کند. با کم شدن ذخایر آهن ، بدن مقدار کمتری از گلبول قرمز را کاهش می دهد که باعث کاهش هموگلوبین در آنها می شود و در نتیجه کم خونی ایجاد می شود.

برخی از دلایل فقر آهن عبارتند از:

– خونریزی مزمن – اگر خونریزی بیش از حد در یک دوره زمانی (مزمن) باشد ، آهن ذخیره شده بدن به تدریج کاهش می یابد و در نتیجه بدن نمی تواند به اندازه کافی

– هموگلوبین و گلبول های قرمز تولید کند. در خانم ها ، فقر آهن ممکن است به دلیل دوره های شدید قاعدگی یا خونریزی فیبروم باشد. در زنان مسن و در مردان ، خونریزی معمولاً از بیماری روده ها مانند زخم و سرطان است.

– کمبود رژیم غذایی – کمبود آهن ممکن است به دلیل رژیم غذایی دارای مقادیر کم آهن باشد. گوشت ، مرغ ، ماهی و غذاهای غنی شده از آهن یا سبزیجات دارای برگ تیره و حبوبات خاص منبع خوبی از آهن هستند. کودکان و خانم های باردار یا شیرده به ویژه با نیاز بیشتری به آهن دارند. در زنان باردار ، کمبود آهن می تواند منجر به کم وزنی در نوزادان و زایمان زودرس شود. زنانی که باردار هستند یا قصد دارند باردار شوند ، برای جلوگیری از این عوارض ، مکمل های آهن مصرف می کنند. نوزادانی که از مادران دارای کمبود تغذیه می کنند نیز تمایل به کم خونی فقر آهن دارند.

– مشکل جذب یا شرایط خاص بر جذب آهن از مواد غذایی در دستگاه گوارش (GI) تأثیر می گذارد و با گذشت زمان می تواند منجر به کم خونی شود. این موارد شامل بیماری سلیاک ، بیماری کرون ، جراحی روده مانند بای پس معده و کاهش اسید معده در مصرف داروهای تجویزی است.

– تست آهن سرم در آزمایش کم خونی – میزان آهن موجود در خون فرد. کسی که کم خونی دارد معمولاً مقادیر آهن او کاهش می یابد

– فریتین- پروتئینی است که برای ذخیره آهن استفاده می شود. مقدار کمی فریتین که در خون رها می شود بازتاب مقدار آهن ذخیره شده در بدن است و معمولاً در کم خونی فقر آهن کم است. این بیماری خاص ترین آزمایش برای تشخیص کم خونی فقر آهن محسوب می شود ، مگر اینکه عفونت یا التهاب وجود داشته باشد.

ترانسفرین پروتئین است که به آهن متصل می شود و آن را در خون منتقل می کند.

– TIBC بازتاب میزان انتقال ترانسفرین برای اتصال به آهن است. در کم خونی فقر آهن میزان ترانسفرین و TIBC زیاد است.

– تعداد رتیکولوسیت ها — رتیکولوسیت ها گلبول های قرمز جوان و نابالغ هستند. تعداد رتیکولوسیت ها در کم خونی فقر آهن کم است زیرا آهن کافی برای تولید RBC های جدید وجود ندارد.

– گیرنده ترانسفرین محلول (sTfR) – این آزمایش در درجه اول انجام می شود تا به تمایز بین کم خونی ناشی از کمبود آهن و کم خونی ناشی از التهاب یا بیماری مزمن کمک کند. ممکن است در صورت داشتن یک بیماری مزمن و یا التهاب در آن یا مشکوک به عنوان جایگزینی برای فریتین سفارش داده شود. از نظر کمبود آهن زیاد خواهد بود.

– اگر تصور می شود که کمبود آهن به دلیل از بین رفتن مزمن خون ، مانند خونریزی دستگاه گوارش باشد ، ممکن است آزمایش ها و روش های دیگری انجام شود. تست هایی که ممکن است در آزمایش کم خونی قادر به تشخیص خونریزی دستگاه گوارش باشند ، آزمایش خون مخفی مدفوع (FOBT) یا آزمایش ایمونوشیمیایی مدفوع (FIT) است.

آزمایش هلیکوباکتر پیلوری ممکن است باکتری را تشخیص دهد که می تواند باعث ایجاد زخم در دستگاه گوارش شود که ممکن است دلیل خونریزی مزمن باشد. اگر هرکدام از این آزمایشات مثبت باشد یا به شدت مظنون باشد که خونریزی دستگاه گوارش وجود داشته باشد ، ممکن است روشهایی مانند آندوسکوپی یا کولونوسکوپی برای یافتن محل خونریزی انجام شود تا بتوان آن را درمان کرد.

آزمایش کم خونی چیست و در چه مواردی درخواست می شود؟

اگر شما نیز تمایل دارید آزمایش کم خونی را در منزل خود و بدون مراجعه حضوری و در معرض آلودگی قرار گرفتن انجام دهید، می توانید به سایت آنی آزما مراجعه کرده و پس از پر کردن فرم پذیرش، نسبت به انجام آزمایش در منزل با رعایت کلیه پروتکل های بهداشتی اقدام خواهد شد.

درخواست آزمایش

  • YYYY slash MM slash DD

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

باز کردن پیام
خدمات نمونه گیری در محل آنی آزما
سلام
به خدمات نمونه گیری در محل آنی آزما خوش آمدید!
برای ارتباط با اپراتور پیام خود را ارسال نمائید.