اخبار سلامتی
هر آن چه که باید در مورد سقط جنین بدانید
بهمن
ثبت آزمایش
سقط جنین امریست که ممکن است هر فرد بارداری نگران وقوع آن باشد. اگر از سقط ترس دارید و یا آن که به تازگی برایتان این اتفاق افتاده است این مطلب می تواند برای شما مفید باشد. سقط (Abortion) به معنای به معنای پایان یافتن بارداری در هر مرحله ای است که زندگی نوزاد در جریان است، اگرچه غالبا به لحاظ فنی و تخصصی، خاتمه یافتن بارداری به واسطه جراحی یا خارج کردن جنین یا رویان از رحم (پیش از آن که قادر به ادامه حیات باشد) را سقط جنین می گویند. مرگ جنین اگر به صورت خود به خود رخ دهد به آن سقط خود به خودی (ناخواسته) گویند:
سقط جنین علاوه بر مشکلات جسمی که برای مادر پیش می آید، فرد ممکن است دچار مشکلات روحی شدید و حتی افسردگی بارداری شود. حاملگی باعث تولید هورمون های در زنان می شود که فرد وابستگی شدید و احساس علاقه با جنین پیدا می کند. به طوری که در صورت پایان یافتن آن به صورت زایمان یا سقط فرد به علت کاهش یک مرتبه و شدید این هومون ها به مشکلات روحی فرد ممکن است منجر شود که بررسی ها نشان داده اند که مشکلات روحی پس از سقط بیشتر از زایمان می باشد که علت آن ممکن است به دلیل احساس ناتوانی مادر در حفظ جنین خود باشد. در این مقاله به سقط ، آزمایشاتی که بهتر است پس از آن انجام دهید و به طور کلی سوالاتی در این حیطه می پردازیم:
سقط خود به خودی
سقط جنین خود به خودی یا ناخواسته خروج ناخواسته رویان یا جنین پیش از هفتهٔ بیستم تا بیست و دوم بارداری است. چنانچه بارداری پیش از سی و هفت هفته خاتمه یابد و منجر به تولد نوزادی زنده گردد، «تولد زودرس» یا «پیش از موعد» تلقی می‌شود جنینی که پس از حیات یافتن، در رحم یا در زمان وضع حمل بمیرد، عموما با اصطلاح «جنین مرده به دنیا آمد» شناخته می شود. تولد پیش از موعد و زایمانِ جنین مرده، عموما سقط تلقی نمی‌شوند، اگرچه استفاده از این اصطلاحات گاهی با یک دیگر هم پوشانی پیدا می‌کند. تنها۳۰ تا ۵۰ ٪ از لقاح‌ها، سه ماهه اول را با موفقیت پشت سر می گذارند.
سقط جنین خود به خودی گاهی در مادر حس ناتوانی در حفظ جنین ایجاد می کند که این احساس به همراه کاهش یک مرتبه هورمون های بارداری ممکن است باعث افسردگی در زنان شود ولی نکته که باید به آن توجه داشت این است که نظام خلقت همیشه به دنبال انتخاب قوی ترین ها و سالم تر ها می باشد به طوری که رحم در بیشتر موارد آنومالی ها را خود تشخیص می دهد و در صورت نامناسب بودن حاملگی چه برای جنین ،چه برای مادر تصمیم به پس زدن آن می کند.
به این صورت پس از سقط جنین، رحم برای جنین سالم و قوی برای باروری آماده می شود. اگر چه این امر با احتمال بالا برای شما ناخوشایند باشد ولی در نظر گرفتن آن در درک علت و چگونگی این پروسه می تواند کمک کننده باشد. علل مختلفی ممکن است در سقط خود به خودی نقش داشته باشد ولی بیشتر علل یک سقط خود به خودی مادر نقش ندارد و به معنای ناتوانی باروری مجدد نمی باشد که در ادامه به این موارد می پردازیم.
علل سقط خود به خودی
- بیماری های عروقی (همچون لوپوس)
- دیابت بارداری
- مشکلات هورمونی
- عفونت
- اختلالات رحمی
- بالا بودن سن مادر
- سابقه سقط غیرعمدی
سقط جنین عمدی
گاهی سقط جنین به صورت عمدی انجام می شود. این نوع سقط ممکن است توسط پزشک به علت آنومالی در جنین و یا خطر حاملگی برای مادر با مجوز انجام می شود. انواع روش سقط وجود دارد که می توان به روش های آسپیراسیون خلاء، اتساع و تخلیه، سقط دارویی، سقط ناامن ( غیر بهداشتی ) و غیره نام برد. گاهی سقط عمدی به علت ناخواسته بودن بارداری انجام می شود که به علت قانونی نبودن سقط در ایران بیشتر این موارد به صورت سقط دستکاری شده و در مراکز غیر بهداشتی با خطر بالای عفونت ها ،آسیب به رحم و حتی مرگ مادر همراه است.
علائم سقط جنین
گاهی افراد در حین بارداری دچار اضطراب سقط جنین می باشند که هر علائمی را تصور بر رخ دادن آن می دانند. اما شناخت و آگاهی از آن گاهی از وقوع آن پیشگیری می کند و آسیب به مادر جلوگیری می شود. اگر فکر می کنید علائم سقط را تجربه می کنید، به دنبال فوریت های درمانی باشید. متخصص زنان شما می تواند معاینه بدنی انجام دهد تا علت بروز علائم را مشخص کند. شایع ترین علائم سقط شامل موارد زیر است:
- لکه بینی که بیش از سه روز طول می کشد
- خونریزی که ممکن است شامل لخته یا بافت باشد.
- درد و گرفتگی خفیف تا شدید در ناحیه کمر و شکم
- کاهش وزن
- ترشح مایعات یا مخاط از واژن
- کاهش علائم بارداری، مانند حساسیت پستان، حالت تهوع و استفراغ
پیشگیری از سقط جنین
گاهی مادر تصمیم به ادامه بارداری و پیشگیری از سقط جنین در هر صورت دارد. همچنین مسئله حفظ جنین در بچه های با ارزش (Golden baby) بسیار اهمیت پیدا می کند. برای پیشگیری از سقط در موارد پر خطر مادر باید تحت نظر پزشک باشد. پزشک با توجه به شرایط مادر اقدامات خاصی را توصیه و گاها انجام می دهد که شامل موارد زیر می باشد:
- استراحت در رختخواب
- اجتناب از رابطه جنسی
- درمان برای هر بیماری زمینه ای که ممکن است باعث خونریزی شود.
- تزریق هورمون پروژسترون
- تزریق Rh ایمونوگلوبولین در صورتی که کودک شما خون Rh مثبت داشته باشد و شما دارای Rho منفی باشید.
پس از سقط جنین باید به چه نکاتی توجه داشته باشیم؟
سقط جنین چه به صورت خود به خودی و چه به صورت عمدی مشکلاتی را برای مادر به وجود می آورد. توجه به برخی نکات می تواند از وقوع مشکلات شدیدتر پیشگیری کند. هرسال در جهان حدود ۲۰۵ میلیون بارداری اتفاق می‌افتد. بیش از یک سوم آن‌ها ناخواسته هستند و در حدود یک پنجم به سقط عمدی ختم می شوند. مشکلات جسمی و روحی در زنان پس از سقط امری غیر قابل انکار می باشد که تشخیص سریع آن ها و توجه به چند نکته ساده می تواند بسیار کمک کننده باشد. در ادامه به شرح این مشکلات و راه های پیشگیری، درمان می پردازیم:
افسردگی پس از سقط جنین
افسردگی پس از سقط جنین چه به صورت عمدی و چه خود به خودی مسئله ای است که کم تر به آن پرداخته شده است. زنان پس از سقط با واکنش ها و احساسات پیش بینی نشده ای روبه رو می شوند. در برخی فرهنگ ها و مذهب ها صحبت در این باره دشوار است. برخی زن ها به دلیل باورهای مذهبی احساس گناه و اضطراب بیشتری را تجربه می کنند. افسردگی یک مسئله پیچیده و با عوامل مختلف می باشد. برای مثال ژنتیک، محیط ، اتفاقات ، هورمون ها و غیره در به وجود آمدن استرس و افسردگی تاثیر دارند. در ادامه علائمی که ممکن است نشانگر افسردگی پس از سقط باشد شامل موارد زیر می باشد:
- احساس ناراحتی و کرختی
- کاهش توان اندیشیدن
- کاهش تمرکز و دشواری تصمیم گیری
- احساس گناه
- زودرنجی
- خستگی و کاهش انرژی
- کاهش میل جنسی
- کاهش میل به انجام فعالیت هایی که پیش از این لذت بخش بوده اند
درمان افسردگی پس از سقط جنین یکی از الویت هایی می باشد که باید مورد بررسی و حتی پیشگیری شود به طوری که اگر قبل از وقوع این مشکل پیشگیری های لازم انجام شود بسیار آسان تر و موثر تر از درمان آن می باشد. افسردگی یک بیماری روانی قابل درمان است. ۳ گزینه درمانی برای افسردگی وجود دارد:
- رفتار حمایت گر و پشتیبان
- جلسه های درمانی گفت‌وگو محور
- دارو
عفونت ها
عفونت یکی از عوارض خطرناک سقط جنین می باشد که در سقط های دستکاری شده در مراکز غیر بهداشتی احتمال وقوع آن بیشتر است. از علل عفونت پس از سقط ممکن است در اثر غیر استریل بودن وسیله های سقط، باقی ماندن محصولات حاملگی (بقایای حاملگی) و غیره باشد. نشانه های عفونت پس از سقط شامل موارد زیر می باشد:
- تب بیش از ۳۸ درجه سانتی گراد
- ترشحات غیرمعمول و بد بو
- لرز
- احساس درد در ناحیه شکم و واژن
- تکرر ادرار
برای درمان عفونت پس از سقط جنین باید توجه داشته باشید که اگر چه این عفونت بسیار خطرناک است ولی در صورت تشخیص به موقع ، صحیح و در نهایت با استفاده از آنتی بیوتیک ها به راحتی می توان آن را درمان کرد.
کم خونی
به دنبال سقط جنین ، فرد مقدار زیادی خون از دست می دهد که ممکن است کم خونی شدید رخ دهد. گاهی کم خونی به اندازه ای شدید است که نیاز به دریافت کیسه خون می باشد ولی در موارد دیگر تنها با مصرف مکمل ها می توان آن را درمان کرد. در این هنگام علاوه بر آن که می توان از مکمل های آهن، ویتامین B12، اسید فولیک و غیره می توان استفاده کرد مصرف برخی مواد غذایی مانند جگر گوسفند، گوشت قرمز، جوانه عدس، جوانه گندم، لوبیا، سبزیجات برگ دار، زرد الو خشک و غیره اشاره کرد.
آزمایشاتی که لازم است پس از سقط جنین انجام شود
سقط جنین یک شرایط خاص می باشد که فرد باید به طور مرتب از هر لحاظی چک شود. انجام مرتب آزمایش چکاپ ها پس از سقط در تشخیص صحیح و سریع کمک می کند. در ادامه به تست هایی که باید پس از آن چندین نوبت انجام دید اشاره می کنیم:
تست BHCG یا تست حاملگی
گاهی پس از سقط جنین بقایای حاملگی دفع نشده و باعث بالا ماندن هورمون های حاملگی مانند BHCG می شود. هورمون BHCG ازجفت جنین ترشح می شود و باعث بقای آن می شود. از این تست برای تشخیص بارداری و اتمام آن استفاده می شود که به آن تست بتا می گویند. در سقط جفت نیز باید پس از آن دفع شود در غیر این صورت باعث عفونت می شود. تست Beta باید تا زمان آن که به زیر عدد یک برسد ادامه پیدا کند که این امر ممکن است در اولین بار پس از سقط اتفاق بیفتد و یا این که نیاز به مداخله و چند آزمایش دیگر باشد.( جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله تمام آنچه لازم است در مورد آزمایش بارداری بدانید مراجعه فرمایید)
آزمایشات تشخیص کم خونی
یکی از مشکلاتی که پس از سقط جنین شایع است کم خونی ناشی از آن می باشد. تست های CBC, فریتین، آهن سرم، TIBC جهت برسی وضعیت آنمی به کار می روند. به طور معمول با گذشت زمان و با کمک مکمل های آهن می توان این مشکل را رفع کرد ولی گاهی مشکل شدید بوده و نیاز به دریافت خون می باشد. (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله چگونه متوجه کم خونی خود شویم؟ مراجعه فرمایید)
آزمایش تشخیص عامل عفونت
همان طور که در بالا اشاره شد عفونت ها یکی از عوارض خطرناک پس از سقط جنین به شمار می روند اما تشخیص درست و به موقع آن در راه درمان بسیار مهم و حیاتی گی باشد. آزمایشات تشخیص عفونت، تست آنالیز ادرار (U/A) و تست کشت ادرار (U/C) می باشد. با انجام تست آنالیز ادارار می توان به عفونت پی برد و با انجام تست کشت ادرار نوع عفونت مشخص می شود. البته آزمایش ادرار نشان گر عفونت مجاری ادراری می باشد ولی در صورت عفونت رحم باید از سواپ آغشته به ترشحات رحم کشت داده شود. پس از کشت می توان تست آنتی بیوگرام را انجام داد که نوع آنتی بیوتیک موثر برای درمان آن عفونت مشخص می شود. نایسریا گونوره آ یکی از رایج ترین عاملین عفونت رحمی می باشد.
انجام آزمایش خون در منزل این امکان را به شما می دهد بدون آن که مجبور به خروج از قرنطینه باشید نمونه گیری در منزل یا محل کار خود انجام دهید. در این روش دیگر نیاز به انتظار در صف های طولانی نمونه گیری، پذیرش و جوابدهی نمی باشد. به این صورت که برای انجام آزمایش کرونا در منزل تنها کافی است وارد صفحه اصلی آنی آزما شوید و پذیرش خود را به صورت آنلاین ثبت کنید. نمونه گیری در منزل خود را انتخاب و حتی آزمایشگاهی که می تواهید نمونه شما آزمایش شود را خودتان می توانید انتخاب کنید. همچنین در صورت داشتن هر گونه سوال با همکاران ما می توانید در تماس باشید.