راهنمای کاربردی و جامع برای خواندن آزمایش hpv و پاپ اسمیر

HPV  یک عفونت ویروسی رایج است که از طریق تماس پوستی و جنسی منتقل می شود. اکثر افراد در طول عمر خود در معرض ابتلا به HPV قرار می گیرند. اغلب عفونت  های HPV بدون علامت هستند، برخی از انواع آن ها می توانند منجر به زگیل های تناسلی یا حتی سرطان شود. آزمایش های رایجی که برای تشخیص این بیماری استفاده می شود، آزمایش hpv خون و پاپ اسمیر است. ما در این مقاله قصد داریم ضمن آشنایی با این بیماری، نحوه خواندن آزمایش hpv و پاپ اسمیر را نیز به طور مختصر برای شما شرح دهیم.

راه های انتقال بیماری hpv

اولین قدم قبل از خواندن آزمایش hpv و تفسیر آن، شناخت راه های انتقال بیماری است. ویروس HPV از راه های مختلفی منتقل می شود که مهم ترین آنها عبارتند از:

• تماس جنسی واژینال، شامل آمیزش جنسی یا حتی تماس پوستی واژن با ویروس
• تماس جنسی مقعدی
• تماس دهانی – تناسلی از طریق سکس اورال
• وسایل شخصی آلوده مانند حوله
• خالکوبی یا پیرسینگ با وسایل غیر استریل
• داشتن شرکای جنسی مختلف

رعایت بهداشت فردی از مهم ترین راه های پیشگیری انتقال ویروس HPV است. واکسیناسیون نیز می تواند در پیشگیری از این بیماری بسیار موثر باشد.

بیشتر بخوانید: با تفسیر آزمایش پاپ اسمیر hpv آشنا شوید

مراحل آزمایش hpv

مراحل کلی این آزمایش به شرح زیر است:

1. نمونه برداری: برای آزمایش hpv در زنان معمولاً نمونه برداری از سرویکس یا دهانه رحم توسط پزشک یا ماما انجام می  شود. آزمایش hpv در مردان ممکن است با برداشتن نمونه ادرار یا مایع منی برای این آزمایش انجام شود.
2. آماده سازی نمونه: نمونه در محیط کشت مخصوص قرار می گیرد تا ویروس تکثیر شود. این مرحله مهم است، زیرا غلظت ویروس باید به حد مشخصی برسد.
3. روش های آزمایش: روش PCR برای شناسایی DNA ویروس استفاده می شود. روش های دیگر مانند آزمایش سرولوژی نیز ممکن است برای این آزمایش صورت گیرد.
4. خواندن آزمایش hpv: در صورت مثبت بودن، نوع ویروس و میزان بار ویروسی مشخص می شود. پزشک براساس نتایج، درمان و پیگیری  های لازم را تجویز می  کند.

تفسیر آزمایش hpv

در خواندن آزمایش hpv، چند مورد کلیدی وجود دارد که باید مورد توجه قرار گیرد:

1. نتیجه آزمایش: نتیجه می تواند مثبت یا منفی باشد. جواب آزمایش hpv منفی به معنای عدم ابتلای قطعی به ویروس HPV نیست.
2. ژنوتیپ HPV: در صورت مثبت بودن آزمایش، ژنوتیپ ویروس شناسایی شده مشخص می  شود. انواع 16 و 18 پرخطرترین نوع ویروس هستند و باید به دقت درمان شوند.
3. بار ویروسی: میزان DNA ویروس شناسایی شده بر حسب کپی در هر سلول گزارش می شود. هرچه بار ویروسی بیشتر باشد، خطر ابتلا به سرطان بالاتر است.
4. پیگیری های لازم:

• در زنان با نتیجه مثبت، انجام کولپوسکوپی و بیوپسی ضروری است.
• در مردان باید آزمایش های تکمیلی پروستات انجام شود.
• در هر دو جنس، درمان و پیگیری منظم توصیه می شود.
• واکسیناسیون نیز می تواند در برابر این بیماری محافظت کننده باشد.

تصویر بالا عکس جواب آزمایش hpv مثبت است. با توجه به این تصویر باید خواندن آزمایش hpv، با توجه به جنسیت، نوع ویروس و بار ویروسی انجام شود. متخصصان مربوطه پیگیری ها و درمان های لازم را انجام می دهند تا از پیشرفت احتمالی بیماری جلوگیری به عمل آید.

تفسیر آزمایش پاپ اسمیر

آزمایش پاپ اسمیر یکی از مهم ترین آزمایش های غربالگری سرطان دهانه رحم در زنان است. در این آزمایش یک نمونه کوچک از سلول های سطح دهانه رحم برداشته می شود و تحت بررسی میکروسکوپی قرار می  گیرد. هدف از این آزمایش شناسایی سلول های غیرطبیعی است که ممکن است نشانه ای از ضایعات پیش سرطانی یا سرطانی باشند. در مرحله اول تفسیر آزمایش، کیفیت نمونه بررسی می شود تا اطمینان حاصل شود که نمونه از ناحیه صحیح گرفته شده و حاوی تعداد کافی سلول است. سپس سلول ها از نظر ظاهری مورد ارزیابی قرار می گیرند.

سلول های طبیعی معمولاً ظاهری یکنواخت و منظم دارند. در صورت مشاهده سلول های غیرطبیعی، آن ها بر اساس شدت تغییرات به درجات LSIL و HSIL و سرطان طبقه بندی می شوند. همچنین وجود سلول های التهابی یا تغییرات مرتبط با عفونت HPV، گزارش می گردد. در نهایت بر اساس یافته های آزمایش، توصیه های پزشکی لازم ارائه می شود. تفسیر دقیق آزمایش پاپ اسمیر بسیار حائز اهمیت است تا بتوان به موقع نسبت به تشخیص و درمان اقدام نمود.

بیشتر بخوانید: اطلاعات لازم درباره تست ‏hpv‏ مردان

آیا ممکن است پاپ اسمیر منفی hpv مثبت باشد؟

در برخی موارد ممکن است نتیجه آزمایش پاپ اسمیر منفی باشد، اما آزمایش HPV مثبت گزارش شود. این موضوع می  تواند ناشی از چند علت باشد. آزمایش پاپ اسمیر تنها قادر به بررسی سلول های سطحی دهانه رحم است و ضایعات عمقی تر را تشخیص نمی دهد. اما آزمایش HPV ، DNA ویروس را در لایه های عمقی تر نیز شناسایی می کند.

پاپ اسمیر ممکن است، ضایعات بسیار کوچکی را که آزمایش HPV قادر به تشخیص آنه است، نشان ندهد. علاوه بر این، پاپ اسمیر تحت تاثیر التهاب یا عفونت های دیگر ممکن است نتیجه منفی کاذب نشان دهد. اما آزمایش HPV قادر است انواع مختلف این ویروس از جمله انواع پرخطر آن را تشخیص دهد. در این موارد توصیه می شود معاینات تکمیلی مانند کولپوسکوپی جهت بررسی دقیق تر انجام شود تا بتوان وضعیت بیماری را تشخیص داده و درمان مناسب را آغاز کرد.

محدودیت های آزمایش

آزمایش HPV و پاپ اسمیر هر دو آزمایش های مفید برای غربالگری سرطان دهانه رحم هستند، اما محدودیت هایی نیز دارند:

محدودیت های آزمایش HPV

• نتیجه منفی آزمایش به معنای عدم ابتلای قطعی به ویروس HPV نیست. ویروس ممکن است وجود داشته باشد اما در سطح پایین تر از حد تشخیص باشد.
• آزمایش نمی تواند بین ابتلای فعلی و گذشته به ویروس تمایز قائل شود.
• تنها انواع شایع HPV را تشخیص می دهد و انواع نادرتر را تشخیص نمی  دهد.

محدودیت های آزمایش پاپ اسمیر

• برخی ضایعات عمقی تر را نمی  تواند تشخیص دهد.
• ممکن است ضایعات کوچک از دید پنهان بمانند.
• نتیجه ممکن است تحت تاثیر التهاب یا عفونت دستگاه تناسلی قرار بگیرد.
• آزمایش به اپراتور وابسته است و خطاهای انسانی امکان پذیر است.

بنابراین این آزمایش ها باید به عنوان بخشی از فرایند غربالگری و در کنار سایر روش های تشخیصی در نظر گرفته شوند.

بیشتر بخوانید: پاپ اسمیر چیست و انجام آن چه بیماری را مشخص می کند؟

جمع بندی

HPV یک عفونت ویروسی شایع است که به صورت جنسی و پوستی منتقل می شود. برخی انواع این ویروس خطر ابتلا به سرطان هایی مانند سرطان دهانه رحم را افزایش می دهند. برای تشخیص اولیه و غربالگری این سرطان ها، استفاده از آزمایش هایی مانند HPV و پاپ اسمیر توصیه می شود. در تفسیر جواب آزمایش hpv باید به نتیجه مثبت یا منفی، نوع ویروس و میزان بار ویروسی توجه کرد. آزمایش پاپ اسمیر نیز برای بررسی سلول های سطحی دهانه رحم انجام می شود. هر دو آزمایش محدودیت هایی دارند و باید در کنار سایر روش های تشخیصی مدنظر قرار گیرند. با این حال، این آزمایش ها نقش بسزایی در تشخیص زودهنگام و پیشگیری از سرطان های مرتبط با HPV ایفا می کنند.