اخبار سلامتی
نقش ژن‌ها در بیماری کرونا
آذر
اگر یافته‌های مربوط به بیماری کرونا را مطالعه کنید متوجه خواهید شد که دانشمندان معتقد هستند برخی از افراد به صورت ژنتیکی به این بیماری مقاومت نشان می‌دهند اما از سوی دیگر ژن‌هایی در بدن انسان‌ها شناسایی شده که خطر مرگ ناشی از بیماری کرونا را دو برابر افزایش خواهد داد. بنابراین با توجه به آنچه که گفته شد، یکی از دلایل بسیار مهم که باعث شده است شدت علائم بیماری در بین مردم تفاوت باشد، همین بحث وجود ژن‌های مقاوم و یا حساس به ویروس کرونا است. حتماً برای شما جالب خواهد بود این اتفاق چگونه رخ می‌دهد. در ادامه مقاله با ما همراه باشید تا اطلاعات لازم را به دست بیاورید.
دانشمندان نوعی ژن را شناسایی کرده‌اند که خطر مرگ بر اثر بیماری کرونا را دو برابر می‌کند. محققان معتقدند واکسیناسیون می‌تواند به صورت کامل اثر این ژن را از بین ببرد. این شناسایی یافته‌ای هیجان‌انگیز بود. زیرا به طور معمول نتیجه مطالعه ارتباط گسترده ژنومی (GWAS) معمولا ده‌ها یا صدها ژن را به عنوان کاندید معرفی می‌کند و دوباره از بین آنها پیداکردن ژن‌های مد نظر بسیار دشوار خواهد بود. افزایش دانش و اطلاعات دقیق در مورد عوامل مختلف تأثیرگذار بر ابتلا به بیماری کرونا و حتی عوامل موثر در افزایش شدت این بیماری در برخی افراد می‌تواند به شناسایی روش‌های درمانی مؤثرتر کمک شایانی کند.
نحوه تعامل سلول‌های مختلف بدن با این ویروس
در کنار اهمیت شناخت ویژگی‌های هر یک از واریانت‌های این ویروس که توانمندی‌های جدیدی را به دامنه عمل این ویروس می‌افزاید، نحوه تعامل سلول‌های مختلف بدن با این ویروس نیز موضوع بسیار مهمی است که طی ماه‌های درگیری با این عالم‌گیری گسترده در گروه‌های تحقیقاتی مختلف در حال پیگیری است. گروهی از محققان هفته گذشته با انتشار مقاله‌ای در نشریه معتبر علمی «نیچرژنتیکز» نسخه‌ای از ژنی را در سلول‌های ریه برخی افراد شناسایی کرده‌اند که می‌تواند خطر ابتلا به کووید-۱۹ شدید را در آنها دو برابر کند و همچنین خطر مرگ ناشی از این بیماری را برای افراد زیر ۶۰ سال به دو برابر افزایش دهد.
بر اساس نتایج به دست آمده از پژوهش‌ها، ژن LZTFL1 در تنظیم سلول‌های ریه در پاسخ به عفونت نقش دارد. به نظر می‌رسد وقتی نسخه خطرناک این ژن در سلول‌های پوشاننده ریه‌ها وجود داشته باشد، این سلول‌ها برای محافظت از خود در برابر عفونت با ویروس سارس-کوو-۲ ضعیف‌تر عمل می‌کنند. بر اساس مطالعات ژنومیک، نسخه ژنی که خطرابتلا به کووید-۱۹ را افزایش می‌دهد، در ۶۰ درصد افراد با اصالت آسیای جنوبی، ۱۵درصد از افراد با اصل و نسب اروپایی، ۴/۲درصد از افراد با اصالت آفریقایی و ۸/۱درصد از افراد آسیای شرقی به طور طبیعی وجود دارد.
خطرپذیری یک فرد در برابر ابتلا به بیماری کرونا
به گفته دکتر جیمز دیویس، استاد ژنومیکس در دانشگاه آکسفورد و یکی از پژوهشگران هدایت‌کننده این تحقیق جدید، هیچ ژن واحدی نمی‌تواند تمام جنبه‌های خطرپذیری یک فرد در برابر ابتلا به بیماری کرونا را به صورت کامل توجیه کند، زیرا عوامل بسیاری در این زمینه نقش دارند. این عوامل شامل سن، سایر شرایط بهداشتی و وضعیت اجتماعی-اقتصادی است که می‌تواند هم بر میزان قرار گرفتن در معرض ویروس و هم کیفیت مراقبت‌های بهداشتی که فرد در صورت بیماری دریافت می‌کند، تأثیر بگذارد.
با وجود این به نظر می‌رسد حضور نسخه پرخطر ژن LZTFL1 تأثیر قابل توجهی بر روند بیماری کرونا دارد. برای مقایسه بهتر میزان اثرگذاری این ژن در شدت کووید-۱۹ در نظر بگیرید با افزایش هر دهه سن بین ۲۰ تا ۶۰ سالگی خطر ابتلا به کووید-۱۹ شدید در افراد دو برابر می‌شود. دیویس این پدیده را به این شکل توضیح می‌دهد که حمل نسخه خطرناک ژن LZTFL1 تقریبا معادل این است که فرد ۱۰ سال از سن کنونی‌اش مسن‌تر باشد و به این ترتیب خطر ابتلا به نوع شدید کرونا را افزایش می‌دهد. اما این ژن چطور شناسایی شد؟
مطالعات گسترده برای شناسایی ژن‌های مرتبط با بیماری کرونا
محققان ابتدا این ژن را با استفاده روشی به نام مطالعه ارتباط گسترده ژنومی (GWAS) بررسی کردند. آنها ژنوم گروهی از بیماران مبتلا به بیماری کرونا شدید – بیمارانی که نارسایی تنفسی داشتند – با ژنوم گروه کنترلی از شرکت‌کنندگان که یا هیچ شواهدی از عفونت نداشتند یا سابقه عفونت با علائم خفیف را داشتند، مقایسه کردند. نتایج این مطالعه، مجموعه‌ای از ژن‌ها را مشخص کرد که در بیماران مبتلا به آسیب شدید نسبت به گروه کنترل شایع‌تر بودند.
جیم هیوز، استاد تنظیم بیان ژن در دانشگاه آکسفورد، که این مطالعه را هدایت کرده است، توضیح می‌دهد: «تشخیص این که کدام یک از این ژن‌ها واقعاً باعث افزایش خطر می‌شوند، ساده نبود.» از سوی دیگر، اگر چه توالی‌های ژنتیکی در همه سلول‌های بدن یکسان است اما هر ژن تنها در برخی از سلول‌های خاص بدن عملکرد مؤثر دارد و تأثیرگذار است. بنابراین شناسایی این موضوع که ژن مورد نظر در چه بافت‌هایی فعالیت دارد، نکته مهم بعدی است. توالی‌های ژنتیکی متفاوتی که محققان در این پژوهش یافته بودند، ژن‌های ساده تولیدکننده پروتئین نبودند بلکه به اصطلاح مناطق تقویت‌کننده بودند؛ توالی‌هایی که خودشان مستقیما الگوی تولید پروتئین نیستند اما نحوه بیان ژن‌های دیگر (فرآیند تبدیل الگوی ژنی به پروتئینی خاص) را تنظیم می‌کنند.
کلاف سردرگم ژن‌ها
توالی‌های تقویت‌کننده بسیار پیچیده هستند و بدتر از آن، اغلب به ژن‌هایی که تنظیم می‌کنند، نزدیک نیستند. تصور کنید تمام محتوای دی‌ان‌ای مثل نخ کاموایی در هم تنیده در داخل هسته سلول جمع شده است؛ تقویت‌کننده‌ها باید با ژن‌هایی که در آن کلاف سردرگم کنترل می‌کنند در تماس باشند. بنابراین اگر رشته دی‌ان‌ای را کامل باز کنیم، ممکن است ژن تنظیم‌کننده و ژن هدف حتی در حد یک میلیون جفت باز (واحدهای تشکیل‌دهنده دی‌ان‌ای) از یکدیگر دور باشند. بنابراین شناسایی ژن‌هایی که یک تنظیم‌کننده خاص تحت کنترل دارد به این سادگی‌ها نیست. برای حل این مشکل، محققان به الگوریتم یادگیری ماشین روی آوردند که می‌تواند بر اساس توالی دی‌ان‌ای، عملکرد تقویت‌کننده و نوع سلولی که در آن عمل می‌کند، پیش‌بینی کند.
شناسایی عامل اصلی
در ابتدا محققان انتظار داشتند توالی تقویت‌کننده خطرناک آنها روی ژن‌های سیستم ایمنی اثر بگذارد اما با شگفتی متوجه شدند که عملکرد اصلی این ژن در سلول‌های ریه است. پس از شناسایی بافت، گام بعدی این بود که بفهمند تقویت‌کننده کدام ژن را در بافت ریه تنظیم می‌کند. محققان از تکنیکی استفاده کردند که امکان نقشه‌برداری بسیار دقیق از پیچیدگی دی‌ان‌ای در داخل هسته سلول را فراهم می‌کند. آنها دریافتند که تقویت‌کننده تنها با یک ژن تماس دارد: LZTFL1. این شناسایی یافته‌ای هیجان‌انگیز بود. زیرا به طور معمول نتیجه مطالعه ارتباط گسترده ژنومی (GWAS) معمولا ده‌ها یا صدها ژن را به عنوان کاندید معرفی می‌کند و دوباره از بین آنها پیداکردن ژن‌های مد نظر بسیار دشوار خواهد بود.
امید به درمان
LZTFL1 قبلا به خوبی مورد مطالعه قرار نگرفته است اما تحقیقات قبلی تاحدی اطلاعاتی را در مورد پروتئینی که این ژن تولید می‌کند گزارش کرده‌اند. این پروتئین در یک مسیر پیچیده از پیام‌رسانی‌های سلولی مرتبط با بهبود زخم نقش دارد. در شرایط عفونت و التهاب، سطوح پایین فعالیت ژن LZTFL1 باعث تغییر وضعیت برخی سلول‌های تخصصی ریه به سلول‌های کمتر تخصصی می‌شود. سطوح بالاتر LZTFL1 این تغییر وضعیت را کُند می‌کند. این تغییر وضعیت در بیماران مبتلا به بیماری کرونا شدید رخ می‌دهد. تیم تحقیقاتی بیوپسی ریه افرادی را که بر اثر ابتلا به کووید-۱۹ جان باخته بودند، مورد بررسی قرار دادند و دریافتند ریه‌های آنها با مناطق وسیعی از این سلول‌های غیرتخصصی پوشیده شده است. محققان معتقدند این فرآیند ممکن است تلاشی از سوی ریه‌ها برای محافظت از خود باشد.
دیویس توضیح می‌دهد: «این فرضیه هنوز قطعی نیست اما سلول‌های ریه غیرتخصصی تعداد کمتری گیرنده‌های ACE2 دارند؛ گیرنده‌ای که به عنوان درگاه ویروس سارس-کوو-۲ برای ورود به سلول میزبان عمل می‌کند. به این ترتیب این امکان وجود دارد که ریه‌های دارای سلول‌های غیرتخصصی‌شده بیشتر، بهتر بتوانند خود را در برابر زیر سلطه ویروس رفتن محافظت کنند. در افرادی که بیان LZTFL1 بیشتری دارند، این عقب‌نشینی محافظت‌کننده کُند می‌شود و به ویروس اجازه می‌دهد تا قبل از این که سلول‌ها بتوانند خود را به شکل جدیدی زره‌پوش کنند، به طور مؤثرتری ریه‌ها را تخریب کند. دیویس گفت: با این حال تحقیقات مستقیم بیشتری در مورد آسیب ریه ناشی از بیماری کرونا برای اثبات این امر مورد نیاز است.
واکسن کرونا، راه فرار از اثر منفی ژن‌ها
هیوز معتقد است کشف اهمیت نقش LZTFL1، ممکن است منجر به تحقیقات جدیدی در مورد درمان‌های بیماری کرونا شود. حمل نسخه خطرناک این ژن به معنی حکم اعدام نیست؛ اگر چه خطر ابتلا به بیماری شدید را افزایش می‌دهد، در عین حال احتمال بروز نوع شدید را قطعی نمی‌کند، زیرا ژن‌های دیگر یا عوامل غیرژنتیکی دیگری ممکن است خطر ابتلا به بیماری شدید را حتی در صورت وجود این توالی خطرناک در فرد کاهش دهند. به گفته دیویس از آنجا که این ژن در سیستم ایمنی نقش ندارد، افرادی که نسخه پرخطر این ژن را حمل می‌کنند، احتمالا به اندازه سایر افراد به واکسیناسیون کووید-۱۹ پاسخ می‌دهند. محققان معتقدند واکسیناسیون می‌تواند به صورت کامل اثر این ژن را از بین ببرد.»
کدام واکسن‌ها دوز سوم دارند؟
افرادی که واکسن‌هایی دریافت کرده‌اند که از ویروس غیر فعال تولید شده‌اند مانند واکسن سینوفارم و واکسن برکت، باید سه دوز واکسن تزریق کنند تا پوشش واکسیناسیون برای آنها کامل شود. افرادی که واکسن‌هایی دریافت کرده‌اند که از ویروس غیر فعال تولید شده‌اند مانند واکسن‌های سینوفارم و برکت، باید سه دوز واکسن تزریق کنند تا پوشش واکسیناسیون برای آنها کامل شود. تزریق یک دوز واکسن حدود ۲۵ تا ۳۰ درصد از ابتلا به بیماری کرونا و مرگ ناشی از آن پیشگیری می‌کند بنابراین در واکسیناسیون، بر پوشش کامل تاکید می‌شود.
افرادی که واکسن‌هایی دریافت کرده‌اند که از ویروس غیر فعال تولید شده‌اند مانند واکسن‌های سینوفارم و برکت، باید سه دوز واکسن تزریق کنند تا پوشش واکسیناسیون برای آنها کامل شود. فعلا برای افراد بالای ۶۰ سال دوز سوم در حال تزریق است و احتمالا در آینده برای دیگر افراد نیز دوز سوم تزریق می‌شود. فاصله بین دوز اول و دوم این واکسن‌ها ۲۸ روز تا یک ماه و فاصله بین دوز دوم و سوم در افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند، حدود چهار ماه است. برای پوشش کامل واکسیناسیون واکسن‌های دیگر مانند اسپوتنیک، دوز بوستر یا یادآور تزریق می‌شود؛ دوز بوستر عموما باید شش ماه پس از دوز دوم دریافت شود.
چرا تست کرونا در منزل؟
یکی از سوالاتی که ممکن است در مورد آزمایش کرونا، تست آنتی بادی واکسن، تست کرونا پرواز و غیره پرسیده شود، این است که علت لزوم انجام نمونه گیری در منزل چیست؟ در پاسخ به این سوال باید می توان به انواع مزایا نمونه گیری اشاره کرد. اما مخم ترین علت آن ، پیشگیری از ابتلا به بیماری کرونا می باشد. برای مثال تصور کنید که شما علائم کرونا از جمله بدن درد ، سردرد، آبریزش، تب، علائم گوارشی، اسهال، استفراغ و غیره دارید ولی از ابتلا یا عدم ابتلا به کووید ۱۹ مطمئن نیستید؛ و یا آن که واکسن تزریق کرده اید و پس از چند روز میزان ایمنی بدن خود را می خواهید اندازه گیری کنید؛ برای اطمینان تصمیم به انجام آزمایش کرونا یا تست این تست دارید، اما از حضور در مراکز درمانی هراس دارید!
در این حالت بهترین راه حل انجام تست آنتی بادی واکسن یا تست کرونا به صورت نمونه گیری در منزل است. در این روش دیگر نگران انتقال به دیگران و یا مبتلا شدن به این بیماری در این مراکز نیستید. همان طور که می دانیم مراکز درمانی‌از جمله آزمایشگاه ها از جمله محل های پرخطر محسوب می شوند بنابراین حضور در مراکز علاوه بر آن که مفید نیست بلکه بسیار نکران کننده می باشد.
لازم است تست این تست را انجام دهیم؟
آزمایش آنتی بادی واکسن یک آزمایش خون ساده است ، بنابراین انجام آن هم نسبتاً سریع و آسان است ، اما اطلاعات بسیار ویژه ای را ارائه می دهد که می تواند به تعیین پروتکل های ایمنی آینده کمک کند و در مورد مراحل بعدی برای ارائه دهندگان مراقبت های بهداشتی و افراد واکسینه شده شفافیت ایجاد کند. با توانایی اندازه گیری منظم تیتر آنتی بادی نوترولایز در افراد واکسینه شده ، می توان درک کرد که چگونه سطح ریسک با گذشت زمان تغییر می کند. به عنوان مثال ، یک تیتر 500 (جایی که حتی در صورت رقیق شدن خون 500 برابر آنتی بادی هنوز قابل تشخیص است) از محافظت از آنتی بادی کافی برخوردار است ، اما اگر قصد دارید سوار هواپیما شوید ، یک تیتر 100 نمی تواند محافظت کافی برای شما ایجاد کند.
آزمایش آنتی بادی کرونا و آزمایش آنتی بادی واکسن برای بررسی میزان ایمنی که پس از تزریق واکسن کرونا ایجاد می شود، و همچنین برای بررسی اثربخشی تزریق واکسن کرونا استفاده می شود. هرکسی که واکسن کرونا را دریافت کرده باشد ممکن است از خود بپرسد که چقدر این واکسن در برابر بیماری کرونا از او محافظت می‌کند.
چگونه تست این تست را انجام دهیم؟
برای انجام تست آنتی بادی واکسن تنها کافیست از صفحه اصلی آنی آزما پذیرش خود را به صورت آنلاین انجام دهید. در این روش شما دیگر نیازی به مراجعه حضوری ندارید و تمام مراحل آزمایش ( پذیرش و جوابدهی ) به صورت آنلاین انجام می شود و نمونه گیری در منزل ، محل کار و یا در محل که برای شما آسان است انجام می شود.
برای انجام نمونه گیری در محل آنی آزما برای بیمارانی که قادر به حضور در آزمایشگاه نیستند و یا مراجعینی که تمایل به نمونه گیری در منزل یا محل کار را دارند، سرویس نمونه گیری در منزل توسط افراد مجرب را فراهم نموده ایم. بدین منظور می توانید با مراجعه حضوری و یا تلفنی آدرس بیمار و آزمایش های درخواستی را اعلام نمایید و یا با ثبت مکانیزه درخواست خود در وب سایت ما با پر کردن فرم زیر منتظر تماس همکاران ما باشید تا در اولین فرصت یا زمان مورد درخواست شما جهت نمونه گیری مراجعه شود.
تست آنتی بادی واکسن به منظور بررسی سیستم ایمنی علیه کووید ۱۹ پس از تزریق واکسن انجام می شود. اگر واکسن تزریق کرده اید و پس از چند روز می خواهید ایمنی بدنتان را علیه بیماری کرونا بسنجید به راحتی می توانید این آزمایش را به صورت آنلاین با آنی آزما انجام دهید.
سخن پایانی
اکنون نزدیک به دو سال از شیوع بیماری کرونا می‌گذرد. در این مدت زمان تمامی متخصصان در سراسر دنیا در حال تلاش هستند تا بتوانند ماهیت این ویروس را کشف کرده و راهی برای درمان آن پیدا کنند. اما متأسفانه حتی واکسیناسیون نیز نتوانسته است بدن انسان را به طور کامل نسبت به سویه‌های این بیماری مصون کند. بنابراین تا زمانی که لازم باشد باید پروتکل‌های بهداشتی را رعایت کرده و در صورتی که علائم کرونا را داشتید، قرنطینه را در خانه شروع کنید. فراموش نکنید که در صورت بروز علائم، به جای اینکه به آزمایشگاه مراجعه کنید تست کرونا در منزل با آنی آزما را انجام دهید تا خطر آلوده کردن افراد جامعه کمتر شود.