در این مقاله قصد داریم تا به طور جامع به تفسیر آزمایش طب کار بپردازیم. به طور خلاصه آزمایشهای شنواییسنجی، بیناییسنجی، تست ریه، معاینات اندامها، آزمایش خون و ادرار برای استخدام انجام میشود. در این میان آزمایش خون و ادرار اصطلاحات متعددی را در بر میگیرند که هر کدام عملکرد و سلامت یکی از اجزای بدن را میسنجد. این اجزا در آزمایش خون شامل تعداد گلبول سفید، چربی یا آنزیمهای کبدی میشود. در آزمایش ادرار نیز به روشهای مختلفی وجود انواع بیماریهای کبدی و کلیوی مورد بررسی قرار میگیرد. موارد گفته شده تنها یک نگاه اجمالی به آزمایش خون و ادرار بود، برای آشنایی دقیق با اصطلاحات و موارد مورد بررسی نمونه آزمایش طب کار و چگونگی تفسیر جواب آزمایش طب کار تا انتهای مطلب را بخوانید.
نکات مهم در تفسیر آزمایش طب کار
برای اینکه اختلالی در نتیجه آزمایش طب کار ایجاد نشود، نکاتی را بیان می کنیم:
- توجه داشته باشید که بعضی از خوراکی ها مانند چغندر قرمز رنگ ادرار را تغییر می دهند بنابراین پیش از آزمایش از خوردن آن ها پرهیز کنید.
- لازم است قبل از آزمایش در مورد مصرف هر گونه دارو یا مکمل با پزشک خود صحبت کنید.
- سعی کنید شب قبل از آزمایش شام را کمی زودتر میل کنید. شام باید سبک و با چربی کم باشد تا در نتیجه آزمایش خون تاثیر منفی نگذارد.
اصطلاحات رایج در آزمایش طب کار
باید بدانید زمانی که این آزمایش را انجام می دهید، اصطلاحاتی در برگه جواب آزمایش طب کار مشاهده میکنید که در ادامه مفهوم آن ها را توضیح داده ایم. چنین مواردی جزو تفسیر آزمایش طب کار می شوند.
- CBC: این واژه اشاره به شمارش و اندازه گیری تمام مقدارهای قابل اندازه گیری و محاسبه خون دارد که شامل mcv, mch, plt, hgb, hct, rbc, wbc, mchc, mpv, rdv می شود. هر یک از این موارد در ادامه تفسیر شده اند.
- WBC: این واژه اشاره به تعداد و شمارش یاخته های سفید خون دارد که شامل نوتروفیل، منوسیت، لنفوسیت، بازوفیل، ائوزینوفیل میشود.
- RBC: این واژه اشاره به تعداد یاخته های قرمز خون دارد.
- HGB: این واژه اشاره به میزان رنگدانه در خون انسان دارد که مقدار آن در خون نشان دهنده کم خونی یا پرخونی و یا طبیعی بودن خون انسان است.
- MCH: این واژه اشاره به میزان متوسط هموگلوبین در هر سلول دارد که بر اساس واحد پیکوگرم بیان میشود.
- MCHC: در تفسیر آزمایش طب کار این واژه اشاره به میزان غلظت متوسط هموگلوبین در یاخته های قرمز دارد. این اندکس یاخته های قرمز با مقدار هموگلوبین مرتبط اند و اصطلاحاً به یاخته های قرمز راهایپرکرومو یا هیپوکروم گفته می شود.
- RDW: این واژه هم اشاره به میزان یکسان بودن و یا عدم یکسانی اندازه یاخته های قرمز خون دارد. هرچه مقدار این واحد کمتر باشد بهتر است و به معنی یک دست بودن یاخته های قرمز از نظر اندازه است اما بر عکس هر چقدر مقدار این واحد بیشتر باشد به معنای عدم یکسان بودن یاخته های قرمز است و می تواند سبب ایجاد بیماری های مختلف در بدن شود.
- LYM: این مورد به دلیل بررسی تعداد گلبول های سفید بسیار مهم است. کاهش یا افزایش گلبول های سفید معمولاً با بیماری های ویروسی همراه است.
- NEU : این مورد از دیگر گلبول های سفید مهم خون است و کاهش و افزایش در تعداد آن باعث بیماری هایی می شود که این بیماری ها اکثراً عفونی و باکتریایی هستند.
- BUN: اندازه گیری این پارامتر برای محاسبه عملکرد کلیه بسیار تاثیر مثبتی دارد. اوره یک ماده فرعی است که از متابولیسم پروتئین ها در کبد تولید می شود. در واقع مواد زائد به علت مصرف پروتئین ها، به حالت اوره از کلیه ها خارج می شوند و می توانند گزینه مناسبی برای بررسی وضعیت کلیه باشند. در تفسیر جواب آزمایش طب کار این مورد جهت بررسی سلامت کلیهها بسیار ارزشمند است.
- CR: این جسم آلی در بدن از موادی به نام کراتین فسفات به وجود می آید که در عضلات تولید می شود. مقدار این مواد در بدن افراد، گوناگون است و به توده عضلانی هر فرد بستگی دارد. به عنوان مثال در نوزادان این ماده کمتر و در مردان بالغ این ماده بیشتر است. بیشتر از این تست به عنوان کمک، تست BUR جهت بررسی کلیه استفاده می شود.
- AST: این مورد یک آنزیم است که در بافت های مختلف بدن وجود دارد. بالا بودن این آنزیم در موارد غیر طبیعی نشان دهنده بیماری در بدن فرد است.
- ALT: این مورد هم مانند مورد بالا یک آنزیم محسوب می شود و این آنزیم در بافت هایی یافت می شود که آنزیم AST وجود دارد. همانند مورد بالا، بالا بودن این آنزیم باعث به وجود آمدن بیماری هایی در بدن فرد می شود.