افراد میتوانند آزمایش آنتی بادی پس از تزریق واکسن کرونا را انجام بدهند تا میزان تاثیرگذاری واکسن بر سیستم ایمنی بدن آنها مشخص شود. پس از دریافت واکسن کرونا، مدتی طول میکشد تا آنتیبادی مورد نیاز در بدن تولید شده و فرد در برابر بیماری کووید -۱۹ ایمن شود. با وجود این، افراد واکسینه شده همواره نگران این موضوع هستند که آیا واکسن به خوبی عمل کرده است یا خیر. بهوجود آمدن گونههای جدید ویروس کرونا و جهشهای ترسناک آن باعث شده است افراد بیش از پیش نگران ابتلا به بیماری کرونا باشند.
آزمایش آنتی بادی پس از تزریق واکسن کرونا برای بررسی میزان ایمنی که پس از تزریق واکسن کرونا ایجاد می شود، و همچنین برای بررسی اثربخشی تزریق واکسن کرونا استفاده می شود. هرکسی که واکسن کرونا را دریافت کرده باشد ممکن است از خود بپرسد که چقدر این واکسن در برابر ویروس کرونا از او محافظت میکند. آیا آزمایش آنتی بادی پس از تزریق واکسن کرونا و پاسخ سیستم ایمنی بدن را اندازه گیری می کند؟
بله آزمایشاتی وجود دارد که بتواند برخی از اطلاعات مربوط به پاسخ ایمنی بدن افراد و میزان اثربخشی واکسن کرونا را ارائه دهد. به عنوان مثال آزمایشات آزمایشگاهی می تواند سطح ایمونوگلوبولین جی (IgG) ، متداول ترین نوع آنتی بادی محافظت کننده در برابر عفونت را در خون فرد تشخیص دهد. آزمایش آنتی بادی دیگر آزمایشی است که میتواند آنتی بادی های پروتئین نوکلئوکپسید را تشخیص دهد که فقط به عنوان پاسخ به عفونت در بدن تولید میشوند. اما آزمایش آنتی بادی نوع آنتی بادی های مرتبط با میزان اثربخشی واکسن کرونا را تشخیص نمیدهد و به شما نمی گوید سیستم ایمنی بدن شما چگونه به واکسن پاسخ می دهد.
تاکنون برای ساخت بیشتر واکسنهایی مانند واکسن آنفولانزا و واکسن سهگانه (واکسن سه بیماری دیفتری، کزاز و سیاه سرفه)، از ویروس ضعیف یا غیرفعالشده استفاده میکردند؛ اما ساخت واکسن کرونا با تکنولوژی جدید اِمآراِناِی (MRNA) انجام شده و اولین واکسنی است که با این فناوری تهیه شده است. در مراحل ساخت واکسن کرونا ، یک RNA خبررسان یا MRNA ویروس، شبیهسازی میشود و سپس از آن در ترکیبات واکسن استفاده میکنند. RNA از اطلاعات ژنتیکی هر ویروسی شناخته میشود. بعد از تزریق، این RNA خبررسان وارد سلولهای انسان میشود و پروتئین ویروس کرونا به نام پروتئین شاخیشکل را تولید میکند.
سیستم ایمنی بدن در مواجهه با این پروتئین، ابتدا تصور میکند که ویروس کرونا وارد بدن شده و برای محافظت از آن شروع به تولید پادتن یا آنتیبادی میکند. همان طور که گفتیم پادتن یا آنتیبادی نوعی پروتئین در دستگاه ایمنی بدن است که در برابر عوامل خارجی مانند ویروسها و باکتریها از بدن محافظت میکند. بنابراین با شناسایی این پروتئین و تولید آنتیبادی، اگر زمانی خود ویروس وارد بدن شود، سیستم ایمنی بدن آن را شناسایی کرده و از بین میبرد.
در طول تاریخ، کشف داروها و از همه مهمتر واکسنها، بزرگترین امید برای انسانها بوده است. به همین دلیل از آغاز همهگیری ویروس کووید-۱۹، تلاش برای کشف واکسن کرونا نیز موازی با دارودرمانی انجام شده است. در حال حاضر واکسن های کرونای مختلفی در سراسر جهان کشف شده است؛ اما هنوز شکوشبهههای زیادی در مورد آنها وجود دارد. برخی از این واکسنها توسط سازمانهای ناظر واکسن کرونا در کشورهای مختلف تایید شدهاند و برخی دیگر هنوز در صف انتظار تایید برای استفاده عمومی هستند. در این مقاله به طور کامل در مورد واکسن های کرونا، عوارض و شرایط دریافت آنها توضیح میدهیم. همراه ما باشید.
آیا انجام دادن آزمایش آنتی بادی پس از تزریق واکسن کرونا ضرورت دارد؟
انجام دادن آزمایش آنتی بادی پس از تزریق واکسن کرونا ۱۹، یکی از راههای اصلی مقابله با این همهگیری و پیشگیری از شیوع گسترده آن است. در حال حاضر افراد زیادی در سراسر دنیا آزمایشهای آنتیبادی انجام میدهند تا متوجه شوند آیا به بیماری کرونا مبتلا شدهاند یا خیر. افرادی که واکسن کرونا را دریافت کردهاند، بیش از دیگران تمایل دارند آزمایش آنتیبادی را انجام دهند تا از میزان تأثیر واکسن کرونا بر سیستم ایمنی بدن خود مطلع شوند.
پزشکان به گروههای آسیب پذیر در برابر بیماری کرونا و افراد مسن توصیه کردهاند که پس از دریافت واکسن کرونا، آزمایش آنتیبادی انجام دهند تا میزان عملکرد واکسن بر بدن آنها مشخص شود.
پس از دریافت واکسن کرونا باید تست آنتی بادی بدهیم؟
آنتیبادیها نوعی پروتئین هستند که پس از آلوده شدن بدن به یک عامل بیماریزا یا بعد از دریافت واکسن، توسط سیستم ایمنی بدن تولید میشوند. این پروتئینها به سیستم ایمنی بدن افراد کمک میکنند تا به خوبی با عفونتها مقابله کند. در نتیجه از بدن افراد در برابر ابتلای مجدد به بیماری، محافظت میکنند. آزمایش آنتیبادی کرونا، عفونت قبلی بدن و ایمنی نسبی به ویروس را نشان میدهد، اما نمیتواند عفونت به وجود آمده به دلیل ویروس کرونا را تشخیص دهد زیرا تولید آنتیبادی در بدن ممکن است بین یک تا سه هفته طول بکشد. احتمال دارد در این مدت حتی اگر بدن فرد به ویروس کرونا آلوده شده باشد، جواب تست آنتیبادی او منفی شود زیرا هنوز آنتیبادیهای ضد کرونا در بدن تولید نشده است.
چه مدت پس از دریافت واکسن کرونا آنتیبادی تولید میشود؟
بیشتر واکسنهای کرونای تولید شده باید در دو دوز تزریق شوند تا بدن در برابر ویروس مورد نظر ایمن شود. این دو دوز با فاصله زمانی مشخصی تزریق میشود تا بدن فرد حداکثر ایمنی لازم را به دست آورد. با وجود این که دو دوز واکسن کرونا باعث تولید آنتیبادی در بدن میشود، بدن افراد ۱۴ روز پس از دریافت دوز دوم واکسن کاملاً ایمن میشود. در صورتی که قبل از این دوره زمانی میزان آنتیبادی تولید شده در بدن افراد افزایش یابد، به این معنا است که فرد تا حدودی در برابر بیماری ایمن شده است.
اگر آنتیبادی کافی در بدن تولید نشود، چه اتفاقی میافتد؟
به نظر میرسد که آنتیبادی بین ۱۰ تا هزار واحد بینالمللی میتواند از افراد در برابر بیماری محافظت کند. محققان معتقد هستند که تزریق واکسن میتواند میزان آنتیبادی بدن را به بالای ۳۰۰ واحد افزایش دهد، البته ایجاد ایمنی لازم در بدن فقط به افزایش عدد آنتیبادی بستگی ندارد به عنوان مثال ممکن است افراد به خوبی در برابر بیماری مورد نظر ایمن شده باشند، اما مشکلات خاص موجود در بدن، مانع افزایش آنتیبادی شده باشد.
این اتفاق معمولاً زمانی رخ میدهد که افراد با عفونت مقابله کردهاند. گاهی اوقات تولید آنتیبادی کم در بدن به دلیل نبود تطابق ژنتیکی و کروموزومی رخ میدهد؛ البته این موضوع بدان معنا نیست که تزریق واکسن کرونا برای این گروه از افراد مناسب نیست.
نتیجه آزمایش آنتی بادی پس از تزریق واکسن کرونا میزان تاثیرگذاری واکسن را مشخص میکند؟
پس از دریافت واکسیناسیون، آزمایش آنتی بادی پس از تزریق واکسن کرونا برای اندازهگیری پاسخ سیستم ایمنی بدن ایده خوبی به نظر میرسد، اما انجام دادن این کار ضرورت چندانی ندارد. البته ممکن است پزشکان به برخی افراد توصیه کنند که قبل و بعد از واکسیناسیون، آزمایش آنتیبادی را انجام دهند که در این صورت انجام دادن این آزمایش ضرورت دارد.
به گفته متخصصان، آزمایش آنتیبادی همیشه میزان آنتیبادی تولید شده در بدن به دلیل دریافت واکسن را به صورت دقیق مشخص نمیکند بنابراین متخصصان به افراد توصیه میکنند که بیش از حد به نتایج آزمایشهای آنتیبادی اعتماد نکنند. افراد باید تا زمانی که دو دوز واکسن کرونا را دریافت میکنند، تمام اقدامات احتیاطی را برای پیشگیری از ابتلا به کرونا رعایت کنند تا آنتیبادی لازم در بدن آنها تولید شود و در برابر بیماری کووید -۱۹ ایمن شوند.
مقایسه انواع واکسن کرونا
واکسن روسی اسپوتنیک-۵، اولین واکسن کرونا کشور روسیه و اولین واکسنی بود که با ۹۲ درصد مقابله در برابر ویروس کووید-۱۹ در جهان تولید شد. در این واکسن، ویروس کرونا به همراه ۲ نوع آدنوویروس (ویروس سرماخوردگی) دستکاریشده وجود دارد؛ این واکسن بعد از ورود به بدن پروتئین شاخیشکل ویروس را در سلولها کپی میکند تا سیستم ایمنی بدن، پادتن مبارزه با ویروس را بسازد. یکی از دلایل اصلی همهگیری کووید-۱۹ در جهان، آشنا نبودن بدن انسانها با این ویروس است؛ به همین دلیل دستگاه ایمنی بدن با آن آشنا نیست. واکسنها این امکان را برای بدن فراهم میکنند تا بتواند آنتیبادیهای لازم برای مقابله با آن را بسازد.
واکسن های فایزر بیواِنتک و مدرنا نیز اولین واکسنهایی هستند که با تکنولوژی RNA خبررسان یا MRNA ساخته شدهاند. در حال حاضر، این واکسنها در کشورهای آمریکا و بریتانیا به صورت همگانی در حال تزریق است. در روش اِمآراِناِی (MRNA) نیز سیستم ایمنی بدن با شناخت پروتئین شاخیشکل ویروس، پادتنهای لازم را برای مقابله با کرونا در بدن میسازد. برخلاف روشهای سنتی تولید واکسن، در روش MRNA احتمال دستکاری ژن و سرطانیشدن سلولها وجود ندارد.
واکسن کرونا شرکت چینی سینوواک نیز به روشی قدیمی ساخته شده که در آن از ویروس غیرفعالشده استفاده کردهاند. واکسن استرازنکا و دانشگاه آکسفورد هم به دلیل عوارضی که روی داوطلبان نشان داد و نیز انجام تحقیقات بیشتر، دیرتر از واکسنهای دیگر عرضه و معرفی شد.
انواع واکسن های کرونا یا کوواکس ( COVAX) باید از کشورها تاییدیه و مجوز لازم برای تزریق عمومی را دریافت کنند. دریافت این مجوزها وابسته به نتایج بالینی آنها است. صدور تاییدیه نهایی واکسنها برعهده سازمان جهانی بهداشت (WHO) است که تاکنون تنها واکسن کرونا فایزر توانسته مجوز لازم را از این سازمان دریافت کند. برای دسترسی عادلانه و همگانی به کوواکس ( COVAX)، برنامههایی از طرف سازمان جهانی بهداشت با کمک سازمانهای جهانی واکسن و پیشگیری از همهگیری تنظیم شده تا تمام مردم جهان واکسینه شوند. واکسن کرونا در ایران نیز با همکاری کشور کوبا، مراحل آزمایشهای بالینی را پشت سر میگذارد. در ادامه بهطور کامل در این مورد توضیح خواهیم داد.
واکسن کرونا ایرانی
تاکنون ۲ واکسن کرونا در ایران که یکی ساخت شرکت داروسازی شفا با نام «کُووایران برکت» و دیگری که نتیجه همکاری انستیتو پاستور ایران با انستیتوی فینلای واکسن کوبا است، به مرحله سوم آزمایش انسانی رسیدهاند و تا شهریور ماه تزریق همگانی آنها شروع میشود. در حال حاضر نام ۵ شرکت ایرانی در فهرست سازمان جهانی بهداشت برای ساخت واکسن ثبت شده؛ ولی تنها نتایج تحقیقات واکسن کُووایران برکت برای مطالعه و دریافت مجوز به این سازمان ارسال شده است.
اولین فاز آزمایش بالینی این واکسن ایرانی با ۳ داوطلب انجام شد و در مراحل ساخت آن همانند واکسنهای چینی سینوفارم و سینوواک، از ویروس غیرفعالشده استفاده شده است. در این روش با ورود ویروس غیرفعالشده به بدن، سیستم ایمنی بدن پادتن لازم برای مقابله با ویروس را تولید میکند؛ بنابراین اگر بعدها ویروس وارد بدن شود با ترشح آنتیبادی از بین میرود.
دو مرحله آزمایش انسانی واکسن ایران-کوبا، در کشور کوبا و روی تقریبا ۱۵۰ نفر آزمایش شده و فاز سوم به صورت مشترک در هر دو کشور انجام خواهد شد. تقریبا ۵۰ هزار نفر برای اجرای فاز سوم واکسیناسیون داوطلب شدهاند و نتایج نهایی آن بعد از دوره سوم آزمایش مشخص خواهد شد.
تست کرونا در منزل و محل کار
تست کرونا در منزل و محل کار با هدف تشخیص آسان آزمایش آنتی بادی پس از تزریق واکسن کرونا طراحی شده است. به طوری که برای انجام آن دیگر لازم به خارج شدن از منزل برای مراجعه به یک آزمایشگاه نمی باشد. همچنین نمونه گیری در محل دارای مزیت های فراوان همچون عدم اتلاف وقت در میر رفت و آمد و انتظار برای پذیرش، نمونه گیری، جوابدهی ، کاهش هزینه های رفت و آمد، دوری از ترافیک ، عدم وجود آلودگی هوا و آلودگی های صوتی و غیره می باشد. یکی دیگر از مزیت های مهم تست در محل ، کاهش احتمال ابتلا به کرونا می باشد.
آزمایش خون در منزل به منظور آسان تر کردن انجام تست ها و درنهایت تشخیص انجام می گیرد. با شیوع شدیدتر کرونا و پاندمی شدن این ویروس ، نیاز به قرنطینه و ماندن در خانه هر روز بیشتر احساس می شود. اما گاهی اوقات با وجود ضرورت قرنطینه به نظر می رسد افراد برای رفع نیاز های اساسی نیاز به خارج شدن از خانه و قرنطینه دارند برای مثال برای انجام آزمایش ها. اما با کمی تدبیر می توان به آسان ترین روش تست کرونا در منزل و محل کار را انجام داد بدون آن که هیچ نیازی به مراجعه حضوری به آزمایشگاه و مراکز درمانی باشد.