آیا اطلاعات کاملی در مورد بیماری سرخچه دارید؟

سرخچه یکی از بیماری های ویروسی مسری است که غالبا در دوران کودکی بروز می کند. لازم است همه افراد با این بیماری آشنایی داشت هباشند زیرا به محض رویت علائم، باید قرنطینه انجام گیرد قبل از اینکه سایر اعضای خانواده و دوستان را نیز درگیر کند. با توجه به اینکه این عارضه عمدتا در دوران کودکی رخ می دهد، والدین باید مطالعات کاملی نسبت به سرخچه داشته باشند. سرخچه به عنوان یک بیماری سه روزه شناخته شده است زیرا بسیار خفیف بوده و تنها سه روز طول می کشد اما در همین مدت می تواند افراد دیگر را نیز به راحتی درگیر کند. آیا می دانید اولین علائم سرخچه چگونه بوده و چطور می توان آن را درمان نمود؟

سرخچه (سرخک آلمانی) یک بیماری سه روزه نسبتاً خفیف است به همین دلیل به آن سرخک سه روزه نیز گفته می شود چون تب آن سه روزه قطع می شود. روبلا از نظر راش های پوستی که بر جای می گذارد بسیار شبیه سرخک و مخملک می باشد‌. امروزه سرخچه با استفاده از واکسیناسیون به همراه سرخک و اوریون (MMR) به صورت ویروس زنده ضعیف شده به نوزادان تزریق می شود که بسیار کارساز می باشد. در این مقاله ما قصد داریم به هر آن چه که نیاز است در مورد سرخچه بدانیم ، علائم و غیره بپردازیم.

علائم سرخچه

سرخچه یک بیماری ویروسی و مسری از راه تنفسی می باشد. پیش از هر چیزی دانستن علائم این بیماری ما را در شناخت بهتر آن کمک می کند. علائم این بیماری شامل موارد زیر می باشد:

تب خفیف 102 فارنهایت (38.9 C) یا کم تر

– سردرد

– آبریزش یا گرفتگی بینی

– چشم های سرخ و متورم

– غدد لنفاوی حساس و بزرگ شده در پایه جمجمه، پشت گردن و پشت گوش ها.

– خارش از پوست صورت شروع می شود و به سرعت به بدن و سپس دست و پاها پخش می شود.

– درد مفاصل به خصوص در زنان جوان

راه انتقال سرخچه

سرخچه یک بیماری ویروسی منتقله از تنفس است به طوری که عفونت می‌تواند از طریق ذرات آلوده عطسه و سرفه بیمار به فرد دیگری منتقل شود. این مساله ّه آن معناست که اگر کودک پس از لمس اشیائی که ذرات آلوده روی آنها قرار دارد، چشم‌ هایش را بمالد یا به دهان و بینی خود دست بزند به روبلا مبتلا می‌شود. همچنین مصرف آب و غذای مشترک با کودکی که روبلا دارد باعث انتقال آن به طرف مقابل می‌شود. فردی که به بیماری سرخجه مبتلاست در بازه زمانی حدود یک تا دوهفته قبل از شروع بیماری یا بارز شدن علائم و یک تا دو هفته پس از ناپدید شدن و از بین رفتن دانه‌های قرمز رنگ، می‌تواند ناقل بیماری باشد. از طریق تماس با بزاق دهان و ترشحات بینی فرد امکان بروز بیماری وجود دارد.

سرخچه در کودکان

سرخچه که در زبان انگلیسی به نام Rubella شناخته می‌شود یک بیماری نسبتا شایع در کودکان به شمار می رود‌. در چند دهه قبل به علت عدم وجود واکسن و واکسیناسیون کودکان این بیماری یکی از عفونت های شایع به شما می رفت ولی با تزریق واکسن روبلا، احتمال ابتلا به این بیماری به طرز قابل توجهی کاهش یافته است. معمولا کودکان ۵ تا ۹ ساله بیشتر دچار این بیماری می ‌شوند.

این بیماری یک عفونت خفیفی است که ظرف مدت یک هفته بدون هیچ‌ گونه درمانی از بین می‌رود. معمولا راش ناشی از روبلا در کودکان ۳ روز طول می‌کشد. ممکن است غدد لنفاوی به مدت یک یا چند هفته متورم باشند، درد مفاصل نیز گاهی بیش از ۲ هفته طول می‌کشد. معمولا کودکانی که به روبلا مبتلا می‌شوند ظرف مدت ۱ هفته بهبود می یابد.

چرا با وجود خفیف بودن بیماری سرخچه این بیماری خطرناک به شمار می رود؟

همان طور که در بالا اشاره شد سرخچه یک بیماریی خفیف می باشد معمولا افراد در کودکی به آن مبتلا می شوند و با واکسیناسیون احتمال ابتلا به آن و شدت بیماری کاهش چشمگیر یافته است. افراد با یک بار ابتلا به این بیماری تا آخر عمر ایمن می شوند ولی این بیماری در زنان باردار مسئله ای جدی به شمار می رود. در واقع این بیماری بیماری خطرناکی برای کودکان و نوجوانان نیست.

ولی برای جنین قبل از تولد، به خصوص در سه ماه اول بارداری، بسیار خطرناک و آسیب زننده است. به طوری که ابتلا به این بیماری در زنان باردار، به خصوص در سه ماهه اول بارداری، تا ۸۵% منجر به بروز سندرم سرخچه مادرزادی یا congenital rubella syndrome (CRS) می شود.

در ادامه به چند عارضه جدی که ممکن است جنین را در زنان باردار تهدید کند ، اشاره می کنیم:

• سندرم سرخچه مادرزادی یا congenital rubella syndrome (CRS)
• سقط جنین
• تولد زودرس
• نقایص شدید مادرزادی در جنین مانند کوری
• سفیدی مردمک
• ناشنوایی
• مشکلات قلبی
• اختلالات یادگیری
• تاخیر در رشد
• بزرگ شدن کبد و طحال
• ضایعات پوستی
• مشکلات مربوط به خونریزی

سرخچه در بزرگسالان

بسیاری از افراد تصور می کنند سرخچه یک بیماری مختص به کودکان است و افراد بزرگسال به آن مبتلا نمی شوند ولی در صحیح آن باید گفت که اگر قبلا به آن مبتلا نشده باشید و یا اگر واکسن آن را دریافت نکرده باشید احتمال ابتلا به این بیماری هم چنان در شما وجود دارد. سه بیماری مهم در دوران کودکی – سرخک، اوریون و سرخجه (MMR) – می توانند در بزرگسالی ضربه بیشتری به فرد وارد کنند.

یک واکسن MMR در برابر هر سه بیماری از فرد محافظت می کند. اکثر بزرگسالان آمریکایی یا سرخک داشته اند یا علیه آن واکسینه شده اند. اگر شما این بیماری را نداشته اید، هنوز در معرض خطر این ویروس به شدت مسری هستید. حتی بدتر از آن، شما ممکن است در معرض خطر عوارض جدی مانند ذات الریه و آنسفالیت نیز باشید.

سرخچه در زنان باردار

سرخچه یکی از بیماری هایی است که مادر به جنین از طریق جهت انتقال می یابد. جفت به برخی از میکروب ها اجازه انتقال نمی دهد ولی متاسفانه ویروس این بیماری از جفت عبور کرده و به جنین می رسد. این بیماری به دلیل ایجاد ناهنجاری های جنینی از بیماری های بسیار مهم محسوب می شود. 90 درصد نوزادان مادرانی که در سه ماهه اول حاملگی به روبلا مبتلا شده اند، به “سندرم سرخچه جنینی” مبتلا می گردند.

نکته قابل توجه در این رابطه این است که احتمال انتقال این بیماری در ماه های اول بیشتر از ماه های آخر بارداری می باشد. اما سوالی که در این مورد ممکن است برایتان پیش آمده باشد این است که اگر باردار هستید و با فردی مبتلا به روبلا در ارتباط باشید چه باید بکنید؟

در پاسخ به این سوال باید گفت اگر قبلا واکسن دریافت کرده باشید و آنتی بادی این بیماری در سرم شما وجود داشته باشد نگران نباشد خطری شما و جنین را تهدید نمی کند ولی اگر بعد از تماس، معلوم شود که پادتن روبلا در سرم شما موجود نیست، باید به مدت یک ماه از نظر بروز تب، بثورات جلدی و لنفادنوپاتی (بیماری های غدد لنفاوی)، تحت نظر قرار بگیرید و در صورت بروز این علائم به بررسی ترشحات بینی (از نظر وجود پادتن ضد روبلا) پرداخته می شود و در صورت بروز علائم منطبق بر روبلا، بررسی آنتی بادی باید به فاصله دو هفته بعد از ظهور علائم صورت گیرد.

تفاوت سرخچه با سرخک چیست؟

بر خلاف شباهت بسیار سرخچه با سرخک ، ویروس آن دو با هم متفاوت است و همچنین عوامل ویروسی در این عفونت ‌ها فرق دارند. همچنین باید توجه داشت که علی‌ رغم بروز بثورات پوستی در هر دو بیماری، سرخک دارای علائم و عوارض بیشتری است و مدت زمان ابتلا به این بیماری نیز طولانی ‌تر است.

درمان سرخچه

همان طور که قبلا نیز به آن اشاره شد این بیماری یک عفونت خفیف است که بدون نیاز به درمان بهبودی حاصل می شود. در اکثر موارد، روبلا در منزل درمان می‌شود. ممکن است پزشک از والدین بخواهد به کودک اجازه دهند استراحت کند و برای تسکین تب و درد مفاصل، استامینوفن تجویز کند. همچنین ممکن است پیشنهاد دهد برای جلوگیری از انتشار ویروس به سایر کودکان از فرستادن کودک به مدرسه اجتناب شود.

به طوری کلی برای طی کردن روند بهبودی بهتر است مراحل زیر را رعایت کنید:

• استراحت مناسب.
• استفاده از استامینوفن برای تخفیف ناراحتی های ناشی از تب و درد.
• از تماس با افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند بپرهیزید.

واکسیناسیون سرخچه و پیشگیری از آن

واکسیناسیون سرخچه یکی از کار آمدترین ها می باشد. واکسیناسیون آن به همراه سرخک و اوریون انجام می پذیرد که به آن MMR گفته می شود. اولین تزریق این واکسن در سن ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و مرحله دوم آن در سن ۴ تا ۶ سالگی انجام می‌شود. همچنین توجه باید داشت که دختران باید قبل از رسیدن به سن باروری واکسن اوریون را دریافت کنند.

تشخیص سرخچه

تشخیص سرخچه به علت شباهت این بیماری با سرخک، مخملک بر اساس علائم بسیار سخت است بنابراین تشخیص این بیماری حتما با تست های آزمایشگاهی انجام شود. به طوری که تشخیص آن یکی از تست های روتین در آزمایشگاه می باشد. جهت انجام آزمایش این بیماری نمونه مورد نیاز معمولا آزمایش خون می باشد. البته ویروس در نمونه شستشوی گلو نیز قابل تعیین است. در بیماری روبلا مادرزادی، ویروس در مایع مغزی نخاعی CSF، ادرار و مایع آمنیوتیک جستجو می ‌شود. هدف از انجام تست روبلا، تعیین عفونت ویروسی است.

این تست می تواند وضعیت ایمنی فرد را نسبت به ویروس نشان دهد. انجام این تست برای زنان باردار توصیه می شود. همچنین کشت ویروس یا انجام تست سرولوژی خون ممکن است جهت تشخیص روبلا انجام شود که انواع آنتی بادی روبلا رامی توان تعیین کرد. این آنتی بادی ها می تواند مشخص کند که آیا فرد اخیرا دچار عفونت شده است یا واکسن روبلا تزریق کرده است. بطور کلی آنتی بادی IgM و IgG ضد روبلا در بدن فرد مبتلا یا فرد دریافت کننده واکسن تولید می شود. اگر هیچ کدام ازاین آنتی بادی ها دیده نشود در این صورت فرد به روبلا مبتلا نیست و واکسن روبلا را هم نزده است.

آنتی بادی ها در آزمایش تشخیص سرخچه

در آزمایش تشخیص سرخچه آنتی بادی IgM چند هفته بعد از اولین راشهای روبلا ظاهر شده و بعد از 6 هفته ناپدید می‌شوند. برای تعیین بیماری فعال و حاد روبلا تعیین آنتی بادی IgM توصیه می شود. IgM نمی تواند از جفت عبور کند بنابراین وجود این آنتی بادی در دوره جنینی مشخص کننده بیماری مادرزادی روبلا است. در نوزادان برای تایید عفونت روبلا آنتی بادی IgM برای 6 ماه مثبت باقی می ماند.

آنتی بادی IgG در مقادیر کم باقی می ماند و برای سالها قابل تعیین است. برای تعیین وضعیت ایمنی انجام این تست توصیه می شود. این آنتی بادی می تواند از جفت عبور کند و وارد گردش خون جنین شود. تیتر 1:8 یا بیشتر این آنتی بادی نشانه وجود عفونت قبلی و حفاظت فرد در آینده در مقابل ویروس روبلا است. تیترهای 1:8 , 1:16 و 1:512 یا بیشتر در عفونت حاد و گذشته مشخص می شود. در هر صورت برای تائید عفونت حاد انجام تست برای IgM لازم است.

تشخیص سرخچه با الایزا

روش دیگر برای تشخیص سرخچه الایزا است. در بیماری سرخچه مانند بیماری های عفونی دیگر انتی بادی علیه آن تولید می شود. با اندازه گیری این آنتی بادی ها می توان به وجود بیماری پی برد. تفسیر این آزمایش به شرح زیر است:

• IgM مساوی یا بیشتر از 1 IU/Ml نشانه عفونت فعال است
• IgG مساوی یا کمتر از 7 IU/Ml نشانه عدم وجود ایمنی نسبت به این بیماری است
• IgG مساوی یا بیشتر از 10 IU/ML نشانه ایمنی نسبت به عفونت است.

علت در خواست آزمایش سرخچه چیست؟

آزمایش سرخچه جهت تشخیص ابتلای فرد به این بیماری می باشد. در ادامه این مطلب به علت درخواست این آزمایش اشاره می کنیم:

• در زنان که قصد بارداری دارد، باید نسبت به این ویروس ایمن شده باشند.
• .برای پیگیری درمان و بهبودی کامل در افراد مبتلا که
• وجود IgM نشان دهنده ی عفونت اخیر و یا فعال است.
• شخصی که واکسن روبلا تزریق کرده باشد.(جهت بررسی واکنش بدن به این بیماری)
• وجود IgG به منظور وجود ایمنی و یا عفونت قبلی با این ویروس است.
• مسئولین بهداشت که تماس مستقیم با زنان باردار دارند.
• این اشخاص باید برای جلوگیری از گسترش بیماری به زنان باردار، واکسن سرخچه تزریق کنند.
• برخی از نوزادان که مشکلات مادرزادی دارند، نیز در این آزمایش را باید انجام دهند.

اگر شما نیز مایل به انجام آزمایش خون یا آزمایش کرونا در منزل می باشید و نگران از ابتلا به کرونا در محیط های درمانی هستید، همچنین به دنبال انجام آزمایش در منزل و یا کار خود هستید، انجام آزمایش های آنلاین در شرایط اکنون بهترین گزینه و انتخاب برای نمونه گیری و انجام آزمایش ها بی دغدغه می باشد. تمامی مراحل آزمایش در آزمایشگاه آنی آزما از پذیرش تا نمونه گیری و جواب دهی به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام می پذیرد.