اخبار سلامتی
تمام چیزی که باید در مورد آزمایش تیروئید ناشتا بدانیم
اردیبهشت
آزمایش تیروئید یک ابزار تشخیصی رایج است که پزشکان و متخصصان آن را برای ارزیابی سلامت غده تیروئید در بیماران مورد استفاده قرار می دهند. غده تیروئید در گردن قرار دارد و توسط آن هورمون هایی ترشح مي گردند که متابولیسم و سایر عملکرد های حیاتی بدن را تنظیم می کند. این آزمایش غالبا برای تشخیص کم کاری یا پر کاری غده تیروئید به کار می رود که هر کدام از این مشکلات خود می تواند باعث بروز علائمی چون خستگی، افزایش وزن یا تغییر در خلق و خو فرد شوند. آزمایش تیروئید ناشتا برای اندازه گیری سطح هورمون های تولید شده توسط غده تیروئید در فرد مورد استفاده قرار می گیرد.
آزمایش تیروئید ناشتا چیست؟
آزمایش تیروئید ناشتا نوعي تست خونی است که اين تست میزان هورمون های TSH، 3T، و 4T را در خون مي سنجد. TSH هورمونی است که توسط غده هیپوفیز تولید می شود و غده تیروئید را برای تولید 3T و 4T تحریک می کند؛ و هورمون های 3T و 4T که توسط غده تیروئید تولید می شوند، متابولیسم و سایر عملکردهای بدن را تنظیم می کنند.
چرا باید سطح هورمون تیروئید را اندازه گیری کنیم؟
همانطور که در قسمت قبل توضیح داده شد، غده تیروئید برای تنظیم متابولیسم در بدن، دو هورمون اصلی تیروکسین (4T) و تری یدوتیرونین (3T) را تولید می کند، که عامل تولید شدن این دو هورمون، هورمون دیگری است که توسط غده هیپوفیز تولید می شود و TSH نام دارد.
حال اگر هورمون تیروئید در جریان خون خیلی کم باشد، غده هیپوفیز برای تحریک غده تیروئید و برای تولید هورمون تیروئید بیشتر، TSH بیشتری تولید خواهد کرد و برعکس، اگر هورمون تیروئید در جریان خون زیاد باشد، غده هیپوفیز برای کاهش تولید هورمون های تیروئیدی، TSH کمتری تولید خواهد کرد.
اندازه گیری میزان هورمون های TSH، 3T و 4T در خون می تواند اطلاعات مهمی در مورد عملکرد تیروئید به ما بدهد و همچنین به تشخیص بیماری هایی مانند کم کاری و پرکاری غده تیروئید کمک کند.
علائم کم کاری و پرکاری تیروئید چیست؟
پرکاری تیروئید نشان دهنده شرایطی است که در آن ترشح غده تیروئید زياد و بيش از ميزان مورد نياز است. از علائم پرکاری غذه تیروئید می تواند به موارد زیر اشاره کرد:
- کاهش وزن شدید
- افزایش اشتها غیر عادی
- ضربان قلب بالا
- اضطراب و عصبانیت
- لرزش غیر ارادی عضلات
- عرق کردن شدید
- اختلال در خواب
کم کاری غده تیروئید شرایطی است که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمون های تیروئیدی تولید نمی کند. از علائم کم کاری غده تیروئید می تواند به موارد زیر اشاره کرد:
- خستگی و ضعف
- افزایش وزن شدید
- پوست و موی خشک
- یبوست
- افسردگی
- مشکلات حافظه
چرا ناشتا بودن برای آزمایش تیروئید ضروری است؟
ناشتا بودن برای آزمایش تیروئید ضروری است؛ چرا که برخی غذاها و داروها می توانند در دقت نتیجه آزمایش تیروئید ناشتا اختلال ایجاد کنند. برای مثال غذاهایی که حاوی ید هستند، مانند غذاهای دریایی چون جلبک ها و نوعی از ماهی ها و همچنین نمک های یددار، می توانند سطح هورمون های 3T و 4T را در خون افزایش دهند. و همچنین داروهایی که حاوی هورمون تیروئید هستند، مانند لووتیروکسین (levothyroxine)، می توانند بر نتیجه آزمایش تاثیر بگذارند.
ناشتا بودن حداقل ۸ ساعت قبل از آزمایش می تواند به اطمینان از صحت و قابل اعتماد بودن نتیجه آزمایش کمک کند.
شرایط آزمایش تیروئید ناشتا
اگر پزشک معالج شما دستور داده است که آزمایش تیروئید ناشتا را انجام دهید، لازم است که دستورالعمل هایی که در زیر آورده شده است را با دقت دنبال کنید تا از درستی نتیجه آزمایش شما اطمینان حاصل شود.
- حداقل هشت ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشید؛ این بدان معنی است که نباید در این مدت چیزی به جز آب بخورید یا بنوشید.
- از خوردن غذاهایی که حاوی ید هستند، مانند غذاهای دریایی، جلبک دریایی و نمک یددار حداقل بیست و چهار ساعت قبل از آزمایش خودداری کنید.
- از مصرف داروهایی که حاوی هورمون های تیروئیدی هستند، مانند لووتیروکسین (levothyroxine)، حداقل به مدت بیست و چهار ساعت قبل از آزمایش خودداری کنید، و در صورت مصرف هرگونه دارویی، حتما قبل از آزمایش آن ها را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
- قبل از آزمایش آب زیادی بنوشید تا بدنتان هیدراته بمانید.
- سایر دستورالعمل های ارائه شده توسط متصدی آزمایشگاه را به دقت دنبال کنید.
نتیجه آزمایش تیروئید ناشتا
هنگامی که آزمایش به پایان رسید، پزشک معالج شما نتیجه را برای ارزیابی عملکرد تیروئید شما بررسی خواهد کرد. در اینجا برخی از نتایج احتمالی آورده شده است:
- سطوح نرمالی از هورمون های TSH، 3T و 4T: این نشان می دهد که عملکرد تیروئید شما طبیعی است.
- سطح بالایی از هورمون TSH و سطح پایینی از هورمون های 3T و 4T: این نشان دهنده کم کار بودن غده تیروئید است.
- سطح پایینی از هورمون TSH و سطح بالایی از هورمون های 3T و 4T: این نشان دهنده پرکاری بودن غده تیروئید است.
- سایر نتایج غیرطبیعی: پزشک معالج شما هر نتیجه غیرطبیعی دیگری را با شما در میان خواهد گذاشت و ممکن است برای ارزیابی بیشتر و دقیق تر عملکرد غده تیروئید شما دستور انجام آزمایش های دیگری را بدهد.
لازم به ذکر است که آزمایش تیروئید ناشتا تنها یکی از ابزارهایی است که پزشک برای ارزیابی عملکرد تیروئید از آن استفاده می کند. تست های دیگری مانند سونوگرافی تیروئید و تست آنتی بادی تیروئید نیز ممکن است برای کمک به تشخیص وضعیت تیروئید مورد استفاده قرار گیرند.
نتیجه گیری
آزمایش تیروئید ناشتا یک ابزار تشخیصی مهم است که برای بررسی عملکرد غده تیروئید در بیماران مورد استفاده قرار می گیرد. ناشتا بودن جهت انجام اين آزمايش و نتیجه دقیق و مورد اطمینان از آزمایش ضروری است، چرا که برخی غذاها و داروها می توانند در دقت آزمایش اختلال ایجاد کنند. اگر قرار است تحت آزمایش تیروئید ناشتا قرار بگیرید، حتما دستورالعمل ها را با دقت دنبال کنید تا از نتیجه آزمایش مورد قبول باشد.
و در نهایت، هرگونه سوال یا نگرانی در رابطه با این آزمایش دارید، حتما آن را با پزشک معالج خود در میان بگذارید.
خدمات مرتبط:
مقالات مرتبط:
آزمایش های تشخیص کم کاری و پرکاری غده تیروئید
راهنمایی کلی درباره روش های آزمایش های هورمونی تیروئید+ نحوه انجام آن ها