تست لکوسیتوز چیست و چرا اهمیت دارد؟

تست لکوسیتوز یکی از مهم ترین انواع آزمایشات خون است که به شمارش تعداد گلبول های سفید خون مربوط می شود. اهمیت این تست چکاپ به اندازه ای است که می تواند با سلامت فرد و حتی زندگی او در ارتباط باشد. لکوسیتوز در موارد پیش رونده، بسیار خطرناک است.

لکوسیتوز (Leukocytosis) یا تعداد بالای گلبول های سفید خون می تواند نشان دهنده طیف وسیعی از شرایط نامطلوب در فرد، از جمله عفونت، التهاب، آسیب و اختلالات سیستم ایمنی باشد. تست شمارش کامل خون (CBC) معمولاً برای بررسی لکوسیتوز انجام می شود. درمان بیماری زمینه‌ای معمولاً عاملی است که تعداد گلبول‌های سفید خون را کاهش می‌دهد.

لکوسیتوز چیست؟

لکوسیتوز به این معنی است که تعداد گلبول های سفید خون فرد بسیار بسیار بالا است. این بدان معناست که تعداد گلبول های سفید خون، بیشتر از حد طبیعی است. لکوسیتوز یک پاسخ ایمنی طبیعی است و همیشه هم نمی تواند دلیلی برای نگرانی باشد. بیشتر اوقات، به این معنی است که بدن فرد در حال مبارزه با عفونت یا التهاب است. با این حال، مواقعی وجود دارد که تعداد بالای گلبول‌های سفید خون می‌تواند نشانه‌ای از موارد جدی‌تر مانند سرطان خون یا Leukemia باشد.

انواع لکوسیتوز

پنج نوع گلبول سفید (لکوسیت) وجود دارد، بنابراین بسته به نوع سلولی که تحت تأثیر قرار گرفته، پنج نوع لکوسیتوز وجود دارد:

1- لکوسیتوز نوتروفیلی – Neutrophilia leukocytosis

لکوسیتوز نوتروفیلی، نوعی از لکوسیتوز است که توسط تعداد زیادی از نوتروفیل ها ( فراوان ترین نوع گلبول های سفید خون که به رفع عفونت ها و بهبود بافت های آسیب دیده کمک می کند) ایجاد می شود.

2- لنفوسیتوز یا Lymphocytosis

لنفوسیتوز به سطوح بالای لنفوسیت ها (گلبول های سفید خونی که از سیستم لنفاوی شما محافظت می کنند) اشاره دارد.

3- مونوسیتوز یا Monocytosis

مونوسیتوز توسط تعداد زیادی مونوسیت (گلبول های سفید خون که پاسخ های ایمنی شما را تقویت می کنند) ایجاد می شود.

4- ائوزینوفیلی یا Eosinophilia

ائوزینوفیلی به سطوح بالای ائوزینوفیل ها (گلبول های سفید خون که در مبارزه با عفونت ها و التهاب نقش دارند) اشاره دارد. ائوزینوفیلی، معمولاً شایع است و اغلب مربوط به آلرژی، عفونت های انگلی یا اختلالات خود ایمنی است.

5- بازوفیلی یا Basophilia

بازوفیلی، نادرترین شکل لکوسیتوز است، و با افزایش تعداد بازوفیل ها (گلبول های سفید خون که در مبارزه با عفونت های انگلی، جلوگیری از لخته شدن خون و پاسخ به واکنش های آلرژیک نقش دارند) مشخص می شود.

همه انواع موارد فوق با انجام تست لکوسیتوز به راحتی قابل تشخیص هستند.

افزایش تعداد گلبول های سفید خون به چه معناست؟

گلبول های سفید خون بخش مهم و ضروری سیستم ایمنی بدن هستند. آنها در مغز استخوان تولید می شوند و از بدن فرد در برابر عفونت ها و بیماری ها دفاع می کنند. اما، وقتی تعداد گلبول‌های سفید خون خیلی بالا باشد، معمولاً به این معنی است که فرد، عفونت یا التهاب در بدن خود دارد. به طور معمول، تعداد بالای گلبول های سفید خون می تواند نشان دهنده برخی سرطان های خون یا اختلالات مغز استخوان باشد.

به طور معمول، اگر بیش از 11000 گلبول سفید در یک میکرولیتر از خون شما وجود داشته باشد، لکوسیتوز در نظر گرفته می شود. این را نیز با روش تست لکوسیتوز به سادگی متوجه می شوید.

افزایش تعداد گلبول های سفید خون در دوران بارداری:

بالا بودن تعداد سلول های خونی در دوران بارداری طبیعی است. بدن شما استرس حضور یک نوزاد را تجربه می کند. پزشک متخصص شما، آزمایشات معمول خون را در طول بارداری تجویز می کند تا مطمئن شود که هیچ چیز غیرعادی رخ نمی دهد.

بیشتر بخوانید: با آزمایش cbc و مزایای آن آشنا شویم

آیا لکوسیتوز همان سرطان خون است؟

خیر. لکوسیتوز به افزایش تعداد گلبول های سفید خون اشاره دارد که می تواند به دلایل مختلفی رخ دهد. به ندرت، بالا بودن تعداد گلبول‌های سفید می‌تواند نشانه برخی از سرطان‌های خون مانند لوسمی میلوئید حاد، لوسمی میلوژن مزمن و لوسمی لنفوسیتی مزمن باشد.

علائم و نشانه های لکوسیتوز چیست؟

بسیاری از علائم لکوسیتوز می تواند نشان دهنده عفونت یا مشکلات جدی تر، مانند لنفوم یا لوسمی باشد. علائم هشدار دهنده رایج عبارتند از:

• تب
• خستگی
• درد
• دشواری در تنفس
• خس خس سینه
• عرق شبانه
• کاهش وزن غیر عادی
• کهیر زدن

کبودی ممکن است نشان دهنده ترومبوسیتوپنی (تعداد کم پلاکت ها) یا لوسمی حاد شدید باشد. در موارد لوسمی حاد و شدید، گلبول های سفید بسیار زیاد، می توانند خون شما را غلیظ کرده و جریان خون را کاهش دهند. در نتیجه، سندرم هیپر ویسکوزیته می تواند ایجاد شود. این وضعیت می تواند باعث مشکلات جدی سلامتی مانند سکته مغزی، خونریزی داخلی یا اختلال بینایی شود.

بیشتر بخوانید: انواع آزمایشات چکاپ سلامتی

چرا لکوسیتوز اتفاق می افتد؟

لکوسیتوز اغلب در اثر عفونت یا التهاب ایجاد می شود. سایر دلایل افزایش تعداد گلبول های سفید شامل موارد زیر است:

• استرس بیش از حد؛ فیزیکی یا عاطفی (مانند تب، آسیب یا جراحی)
• سوختگی
• اختلالات سیستم ایمنی مانند لوپوس یا آرتریت روماتوئید
• مشکلات تیروئید
• پوسیدگی دندان (حفره دندان)
• مصرف برخی داروها، از جمله لیتیوم، کورتیکواستروئیدها و بتا آگونیست ها
• آلرژی
• اسپلنکتومی (برداشتن طحال)
• سیگار کشیدن
• چاقی

به طور معمول، لکوسیتوز با موارد زیر همراه است:

• سرطان خون
• لنفوم
• اختلالات مغز استخوان مانند پلی سیتمی ورا یا میلوفیبروز

چگونه لکوسیتوز را تشخیص دهیم؟

پزشک متخصص، یک معاینه انجام می دهد و در مورد علائم و سابقه پزشکی شما سوال می پرسد. همچنین یک شمارش کامل خون (CBC) را از طریق آزمایش خون و تست لکوسیتوز تجویز می کند. این آزمایش خون رایج، گلبول های قرمز، گلبول های سفید و پلاکت ها را در خون شما بررسی می کند.

یک CBC می‌تواند به پزشکتان -در صورت داشتن شرایط یا عفونت‌های خاص- اطلاع دهد. در برخی موارد، ممکن است برای تایید تشخیص تست لکوسیتوز ، به آزمایش مغز استخوان نیاز داشته باشید.

بیشتر بخوانید: مهم ترین آزمایش چکاپ دوره ای برای زنان

لکوسیتوز چگونه درمان می شود؟

درمان لکوسیتوز بسته به آنچه در مرحله اول باعث ایجاد این بیماری شده است، متفاوت می باشد. به عنوان مثال، اگر تعداد گلبول های سفید خون شما به دلیل عفونت باکتریایی بالا باشد، پزشک، آنتی بیوتیک ها را تجویز می کند. اگر لکوسیتوز با یک واکنش آلرژیک همراه باشد، احتمالاً به آنتی هیستامین نیاز خواهید داشت.

سایر درمان های رایج شمارش گلبول های سفید خون عبارتند از:

• داروهایی برای کاهش استرس یا اضطراب
• داروهای ضد التهاب
• داروهای استنشاقی برای درمان آسم
• مایعات IV برای بهبود جریان خون
• لوکافرزیس (Leukapheresis )، روشی برای کاهش سریع تعداد گلبول های سفید خون
• درمان های سرطان، مانند شیمی درمانی، پرتودرمانی یا پیوند سلول های بنیادی

آیا می توانیم از لکوسیتوز جلوگیری کنیم؟

به یاد داشته باشید که لکوسیتوز، یک پاسخ ایمنی طبیعی است، بنابراین همیشه نیازی به پیشگیری نیست. به عنوان مثال، زمانی که بدن شما نیاز به مبارزه با عفونت یا التهاب دارد، گلبول های سفید خون افزایش می یابند. اما، اقداماتی وجود دارد که می توانید انجام دهید تا تعداد گلبول های سفید خون خود را در محدوده سالم نگه دارید:

• برای کاهش خطر عفونت، دست های خود را مرتب بشویید.
• از مواد آلرژی زا خودداری کنید.
• سیگار نکشید.
• بهداشت دهان و دندان را به خوبی رعایت کنید.
• هر شش ماه یکبار به دندانپزشک مراجعه کنید.
• تمام داروها را طبق دستور پزشک خود مصرف کنید.
• راه هایی برای کاهش سطح استرس خود پیدا کنید، مانند تمرکز حواس یا مدیتیشن.
• در صورت نیاز به دنبال درمان اضطراب یا افسردگی باشید.