تنها در یک روز 346786 نفر در هند به کرونای هندی مبتلا شده اند. حال آن که این عدد یک ماه قبل، یک هفتم بود. ویروس جهش یافته هندی، به طور عجیب و بی سابقه ای قدرت سرایت بالایی دارد… احتمال دیگری که درباره کرونای هندی می رود این است که میزان آنتی بادی تولید شده در بدن مبتلایان، 50 درصد کمتر باشد و این به معنی ایمنی کمتر و شیوع بیشتر خواهد بود.
“چهار روز ، یک میلیون مبتلای جدید به ویروس کرونا ” ؛ این آخرین آمار هند است، کشوری که می گویند سیستم درمانی اش در آستانه فروپاشی است که اگر چنین شود، یک فاجعه بزرگ انسانی در دومین کشور پرجمعیت جهان رخ خواهد داد و متهم اصلی کرونای هندی است. هند نخستین بار کرونای جهش یافته را تحت عنوان ژنوم B.1.617 مهر پارسال به پایگاه دادههای جهانی (GISAID) گزارش کرد. بنابراین، کرونای هندی نوظهور نیست اما در روزهای اخیر، به طور عجیبی این ویروس گسترش یافته است و دلیل اش هنوز بر ما پوشیده است. طبق اعلام مقامات بهداشتی هند، حدود 60 درصد مبتلایان جدید (در ایالت های تحت مطالعه) آلوده به این نوع جهش یافته اند.
هند در حال مبارزه با افزایش صعودی و سریع شمار بیماران مبتلا به کووید-۱۹ است که بیمارستانهای این کشور را زیر فشار مضاعف قرار داده و منجر به کمبود شدید تخت و اکسیژن شده است. بیماران مبتلا به کرونای هندی در نقاط دیگر دنیا مانند ایالات متحده آمریکا، استرالیا، اسرائیل، سنگاپور و … نیز گزارش شدهاند. نگرانی درباره این گونه برخی از کشورها از جمله بریتانیا را به سمت اعمال محدودیتهای مسافرتی به هند و از مبدا این کشور سوق داده است. ویروسها همیشه تغییر میکنند و ویروسی که باعث بیماری کووید-۱۹ میشود تاکنون چندین هزار جهش داشته است اما تنها چند مورد این جهشها نگرانی بیشتری ایجاد کرد.
هند نخستین بار ژنوم B.۱.۶۱۷ را در ماه اکتبر گذشته (مهر پارسال) به پایگاه دادههای جهانی (GISAID) گزارش کرد. وزارت بهداشت هند اواخر ماه مارس اعلام کرد که در ۱۵ تا ۲۰ درصد نمونههای تجزیه و تحلیل شده از ایالت ماهاراشترا این گونه وجود دارد. اما آخرین آمار حکایت از افزایش این رقم به ۶۰ درصد است. این گونه تاکنون در ۱۸ کشور جهان شناسایی شده است. مت هانکوک، وزیر بهداشت بریتانیا روز دوشنبه گذشته گفته بود که ۱۰۳ مورد از گونه هندی در بریتانیا شناسایی شده است که بیشترین موارد مربوط به افراد مسافری است که از هند وارد بریتانیا شدهاند اما برخی نیز از طریق انتقال ایجاد شده است. ایالات متحده آمریکا نیز به شهروندان خود توصیه کرده است حتی اگر بهطور کامل واکسینه شدهاند اما به هند سفر نکنند. فرانسه نیز قوانین قرنطینه را برای مسافران هند اجرایی میکند.
گونههای جدید ویروس کرونا؛ نکات ضروری که باید بدانید
قدرت انتقال گونههای جدید ویروس کرونا و تردیدها از اثربخشی برخی واکسنهای تولیدی در برابر آنها همچنان نقش پر رنگ عامل انسانی و اهمیت اقدامات پیشگیرانه را برجسته میسازد. پس از گذار از ۱۲ ماه دشوار از پیچیدن آوازه ویروس ناشناخته کرونا در جهان و نامگذاری آن به عنوان بیماری همهگیر کووید ۱۹، مدت زیادی از شادمانی دستیابی دانشمندان به کشف تاریخ ساز واکسن کووید ۱۹ نگذشته بود که این ویروس هزار چهره، روی تازهای از خود را به نمایش گذاشت.
هر چند تا پیش از این نسبت دادن واژه کرونا به جغرافیایی خاص مرسوم نبود اما شنیدن عبارتهای «کرونای انگلیسی»، «کرونای برزیلی» و «کرونای آفریقایی» در هفتههای اخیر بیانگر این مهم است که فارغ از اسارت در دام واژگان، هدف جهان تنها رهایی از این ویروس است حال با هر اسم و شکلی که باشد. پرسشهایی که اکنون مطرح است اینکه آیا این انواع تغییر یافته ویروس (واریانت) می توانند در میزان سرایت پذیری، علائم بالینی، شدت بیماریزایی، تشخیص، درمان و همچنین ساخت واکسن علیه این ویروس تاثیرگذار باشند.
گونههای جدید ویروس کرونا و خطر ابتلای دوباره به کرونا
به دنبال شناسایی گونه جهشیافته برزیلی کرونا در پرو، کارشناسان انستیتوی ملی بهداشت وابسته به وزارت بهداشت پرو هشدار دادند که ابتلای افراد به ویروس کرونا موجب مصونیت این افراد از ابتلا به انواع جهش یافته نخواهد بود. پژوهشگران میگویند عفونت قبلی کرونا به معنای دچار نشدن قطعی شما به کرونا نیست و خطر ابتلای دوباره به میزان قابل توجهی وجود دارد. صفحه توییتری نشریه دیلی میل نیز پیشتر به نقل از دکتر فائوچی، رییس مرکز بیماریهای عفونی آمریکا نوشت: اگر یک بار به کرونا مبتلا شدهاید، در مقابل گونههای جدید ویروس کرونا ایمن نیستید.
گونه جهش یافته انگلیسی (B.۱.۱.۷)
۱۴ دسامبر ۲۰۲۰ میلادی (۲۴ آذر ماه) مقامهای بهداشتی انگلیس، شیوع گونههای جدید ویروس کرونا در جنوب شرقی این کشور را گزارش کردند. این ویروس در حال حاضر در حدود ۶۰ کشور جهان و ۲۳ ایالت آمریکا در حال گردش است. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای آمریکا (CDC)، ممکن است گونه انگلیسی در ماه مارس (اسفند/ فروردین) به نوع غالب ویروس در این کشور تبدیل شود. مطالعات اپیدمیولوژیک و یافته های بالینی نشان میدهد که نوع انگلیسی این ویروس سرایت پذیری بالاتری نسبت به ویروس های قبلی دارد اما شدت بیماریزایی، نرخ مرگ و میر و وقوع عفونت مجدد ناشی از آن همچنان در دست بررسی است.
بر اساس تحقیقات دانشمندان، قدرت سرایت پذیری گونه انگلیسی ۴۰ تا ۷۰ درصد بیش از ویروس سنتی کووید_۱۹ است. بر اساس آمار منتشر شده در ماه ژانویه، از هر ۵۰ نفر، یک نفر در انگلیس به گونه جدید کرونا مبتلا شده است. با این حال بوریس جانسون نخست وزیر بریتانیا پیشتر اعلام کرد شواهد نشان میدهند گونه جهشیافته کرونا که در این کشور ثبتشده، ممکن است با مرگومیر بیشتر مرتبط باشد.
گونه جهش یافته آفریقایی (۵۰۱Y.V۲)
۱۸ دسامبر (۲۸ آذر ماه) مقامهای بهداشتی کشور آفریقای جنوبی شناسایی نوعی جدید از این بیماری را به سازمان جهانی بهداشت گزارش کردند که این واریانت جدید سه استان این کشور را فراگرفت و بعد از مدتی زمان کوتاهی به واریانت غالب در کل این منطقه تبدیل شد. آنچه در بیماران مبتلا به این نوع ویروس قابل توجه است، میزان بالای ویروس شناسایی شده در بیماران مبتلا است که میتواند ناشی از انتقال بهتر ویروس به داخل سلول و تکثیر بالاتر این واریانت باشد. از طرفی این گونههای جدید ویروس کرونا حاوی جهشی است که به ویروس اجازه میدهد برخی از آنتی بادیهای تولید شده توسط واکسن را دور زند و این موضوع موجب نگرانی دانشمندان شده است. این واریانت تاکنون در بیش از ۲۰ کشور جهان شناسایی شده است.
گونه جهش یافته برزیلی (P.۱)
اوایل ژانویه (دی ماه) مدتی پس از شناسایی دو گونه جهش یافته انگلیسی و آفریقایی خبر کشف نمونه تازهای از ویروس کرونا در چهار فرد مبتلای برزیلی در فرودگاه توکیو ژاپن منتشر شد. این گونه از ویروس کرونا، ۱۲ جهش در پروتئین اسپایک خود دارد. ویروس از پروتئین اسپایک برای راه یافتن به داخل سلولهای بدن استفاده میکند. «لوئیس اِنریکه ماندِتا» وزیر بهداشت پیشین برزیل در مصاحبه ای تلویزیونی هشدار داد، در صورت عدم اعمال تدابیر مقتضی، این گونه جدید ویروس کرونا در طول ۶۰ روز به یک «ابَرهمهگیری» در این کشور تبدیل خواهد شد.
با توجه به شناسایی گونه برزیلی کرونا و درک این مسئله که ویروس آزادانه در حال چرخش است، مقایسه آمارهای ابتلا به کرونا و مرگ و میر در این کشور پهناور آمریکای جنوبی، زنگ خطر جهش ویروسی خارج از کنترل را به صدا درآورده است. گونه جهش یافته برزیلی تا کنون در هشت کشور جهان شناسایی شده و عامل شیوع افسار گسیخته بیماری در شهر مانائوس در ایالت آمازونیا برزیل اشت. در پایان اینکه اگر چه ویروس جهش یافته و گونههای جدید ویروس کرونا مسری تر است اما نباید فراموش کرد که همچنان نقش عامل انسانی و اقدامات مقابله ای و پیشگیرانه تعیین کننده است.
آیا باید نگران کرونای هندی بود؟
گونه B.۱.۶۱۷ از سوی سازمان جهانی بهداشت بهعنوان گونه قابل توجه طبقه بندی شده است یعنی این گونه زیر نظر گرفته میشود اما هنوز نگرانکننده نیست. سازمان جهانی بهداشت گونههای شناسایی شده در برزیل، آفریقای جنوبی، بریتانیا را بهعنوان گونه نگرانکننده طبقه بندی کرده است چراکه آنها مسریتر هستند و اثر آنتی بادی را کاهش میدهند.
گونه B.۱.۶۱۷ جهشهای مختلفی دارد که از جمله دو مورد آن یعنی E۴۸۴Q و L۴۵۲R قابل توجه است. همین موضوع باعث شده است تا این گونه با عنوان گونهای با «جهش مضاعف» نامیده شود. دانشمندان میگویند برای تعیین خطرناک بودن این نوع جهشها در گونه B.۱.۶۱۷ شواهد بیشتری لازم است. راکش میشرا، مدیر مرکز زیستشناسی سلولی و مولکولی مستقر در حیدرآباد یکی از محققانی است که در حال حاضر گونه B.۱.۶۱۷ تجزیه و تحلیل میکند. وی گفت: «به تدریج این گونه عمومیت پیدا خواهد کرد و جایگزین انواع دیگر میشود.»
با این حال هنوز مشخص نیست که آیا موج کنونی شیوع کرونا در هند با این گونه ارتباط دارد یا دلایل دیگری دارد. این گونه ماهها در هند در سطح پایینی وجود داشته است و این احتمال وجود دارد که به اندازه گونه بریتانیایی مسری نباشد. جفری بارت، مدیر طرح بررسی ژنوم کووید-۱۹ در موسسه سانگر بریتانیا پیش بینی میکند که کرونای هندی به مانند سایر گونههایی که در آفریقای جنوبی و برزیل مشاهده شدهاند، مشکل ساز نباشد. وی گفت: «این گونه ماهها در هند در سطح پایینی وجود داشته است و این احتمال وجود دارد که به اندازه گونه بریتانیایی مسری نباشد.»
کرونای هندی قدرت شیوع بسیار بالایی دارد
سازمان بهداشت جهانی هنوز درباره این که ویروس هندی، تا چه اندازه کشنده است تحقیق می کند ولی فارغ از میران مرگبار بودن این ویروس، آنچه مسلم است، این که کرونای هندی، قدرت شیوع بسیار بالایی دارد. علت این امر نیز طبق اعلام سازمان بهداشت جهانی، “جهش مضاعف ” است. ابتلای 346786 هزار نفر به کرونا تنها در یک روز (23 آوریل) در هند، شاهدی بر این مدعاست. این در حالی است که یک ماه قبل از آن، تعداد مبتلایان 47262 هزار نفر بود. به عبارت دیگر، ظرف یک ماه، تعداد مبتلایان روزانه، بیش از 7 برابر افزایش یافته است. بدیهی است در این مدت، امکانات درمانی متناسب با این مقدار رشد نکرده است.
کرونای هندی چیست؟ و برای پیشگیری از ابتلا به آن چه کار باید کرد؟
دانشمندان در این باره تحقیق می کنند که آیا واکسن ها موجود می توانند در برابر کرونای هندی مصونیت ایجاد کنند یا خیر. تا کنون واکسن های ضد کرونا، در برابر انواع جهش یافته، دستکم بخشی از کارآمدی خود را حفظ کرده و به ویژه از ابتلا به درجات حاد کرونا جلوگیری کرده اند. احتمال دیگری که درباره کرونای هندی می رود این است که میزان آنتی بادی تولید شده در بدن مبتلایان، 50 درصد کمتر باشد و این به معنی ایمنی کمتر و شیوع بیشتر خواهد بود.
به دلیل ناشناخته بودن ماهیت این ویروس و البته قدرت انتقال بالای آن، بسیاری از کشورها پروازهای خود به هند را معلق کرده اند ولی تجربه یک سال و اندی جهان نشان می دهد که ویروس های جهش یافته، بالاخره راه خود را خواهند یافت و دیر یا زود در سراسر جهان گسترش می یابد. با توجه به این که ویروس هندی به طور جدی کشور ما را نیز تهدید می کند و قدرت سرایت فوق العاده عجیب و بی سابقه ای دارد، توصیه های زیر را جدی بگیرید:
1- واقعاً تا جایی که می توانید در خانه بمانید. دورهمی ها را حتما لغو کنید. قدرت انتقال ویروس هندی چندین برابر ویروس انگلیسی است و قابل توجه این که ویروس انگلیسی هم چندین برابر ویروس اولیه (چینی) قدرت سرایت دارد. کافی است چند ثانیه در مجاورت تنفس کسی قرار بگیرید که آلوده به ویروس هندی یا انگلیسی است!
2- از دو ماسک استفاده کنید.
3- حتماً با افراد دیگر، فاصله یک و نیم تا دو متری را اعایت کنید.
4- در آسانسور حرف نزنید.
5- در محیط های سربسته، حتماٌ پنجره ها را باز بگذارید و تهویه مناسب داشته باشید.
6- بعد از برگشتن به خانه، حتماً غرغره آب نمک (رقیق) کنید و آن را به حفره های بینی هم بکشید.
7- قدرت سیستم ایمنی خود را با خوردن میوه، سبزی، دمنوش های مناسب گیاهی، داروهای تقویت کننده، بالا ببرید تا در صورت ورود ویروس، بدن تان بتواند مقاومت کند و پیروز شود. خط دفاعی را خوب ببندید.
8- با بروز اولین علائم، به پزشک مراجعه و درمان خود را شروع کنید. در این باره سستی نکنید. خیلی ها فقط به این خاطره فوت کرده اند که دیر نزد پزشک رفته اند. تا بهبودی کامل، از قرنطینه خارج نشوید.
9- با مشورت پزشک تان از برخی روش ها و داروهای مجرب و تاییده شده طب سنتی (مثل بخور) هم می توانید استفاده کنید.
آیا واکسنهای موجود روی کرونای هندی تاثیر دارند؟
استیون گلدشتاین، محقق ویروس شناس در دانشگاه یوتا گفت: «یکی از جهشها روی ژنومی است که مشکوک به کاهش محافظت از پادتن مقابل ابتلا یا واکسیناسیون قبلی است.» از سوی دیگر میشرا میگوید دانشمندان در حال آزمایش اثر واکسن در برابر این گونه هستند. با این حال، متخصصان میگویند واکسنها همچنان از ابتلا به بیماری مخصوصا نوع شدید آن محافظت میکنند.
پروفسور شارون پیکوک، رئیس برنامه نظارت ژنتیکی بریتانیا میگوید که این گونه، «برای مدتی» وجود داشته است و نخستین بار در اکتبر سال گذشته شناسایی شد. وی افزود: «در حال حاضر مشخص نیست آیا این گونه عامل اصلی موج جدید ابتلاها در هند باشد.» وقتی ویروسی از یک ویروس دیگر تکثیر میشود، اغلب تغییراتی پیدا میکند که به این تغییرات جهش گفته میشود. سازمان جهانی بهداشت میگوید که وقتی ویروسی «یک یا چند جهش جدید» داشته باشد گونه جدید ایجاد میشود.
تغییرات در ویروس کرونا غیرعادی نیست. ویروسها با مبتلا کردن افراد بیشتر، دچار جهش میشوند. کرونای هندی «دو جهش» داشته است یعنی این جهشها روی دو نوع جهشیافته که از قبل وجود داشت رخ داده است. این گونه جدید با جهش مضاعف، تاکنون در کشورهای بریتانیا، آمریکا، اسرائیل، استرالیا، نیوزیلند، آلمان و چند کشور دیگر شناسایی شده است.
برای انجام انواع آزمایش در منزل مثل آزمایش کرونا در منزل به سایت آزمایشگاهی آنی آزما مراجعه کنید.