ثبت آزمایش
تست قند خون یکی از تست های رایج در آزمایشگاه می باشد که باید سالانه چند بار انجام شود. به طوری که می توان گفت آزمایش قند خون یکی از آزمایش های چکاپ سالانه می باشد. چکاپ خون شامل مجموعه آزمایش هایی می باشد که به صورت روتین و در اکثر آزمایشگاه ها جهت بررسی سلامت عمومی بدن انجام می گیرد. آزمایش چکاپ خون برای تشخیص اولیه بیماری ها و بررسی وضعیت کلی صورت می گیرد. (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله تشخیص اولیه بیماری ها توسط آزمایشات چکاپ مراجعه فرمایید)
چند نوع تست قند خون
تست قند خون شامل چند نوع تست می باشد که برای غربالگری و تشخیص دیابت کاربرد دارد. بدن با استفاده از هورمون ها و آنزیم های خاصی در حالت نرمال مقدار گلوکز سرم و داخل سلول را در حالت تعادل نگه می دارد ولی در بیماری دیابت ، مقدار گلوکز خارج سلولی با علل مختلف افزایش می یابد. دیابت به دو نوع یک و دو تقسیم می شود. کسانی که در برابر انسولین مقاوم هستند و ممکن است قادر به تولید مقادیر کافی از آن نباشند ، ممکن است دچار دیابت نوع 1 یا دیابت نوع 2 شوند. تغییرات شدید و حاد در قند خون ، چه زیاد و چه کم ، می تواند تهدید کننده زندگی باشد ، باعث نارسایی اندام ، آسیب مغزی ، اغما و در موارد شدید منجر به مرگ می شود.
تست قند خون برای تعیین اینکه سطح قند خون شما در محدوده سالم است یا خیر استفاده می شود. این آزمایش همچنین برای غربالگری و تشخیص دیابت و شرایط پیش دیابتی و نظارت بر روند درمان قند خون بالا (هایپرگلیسمی) یا قند خون پایین (هیپوگلیسمی) درخواست می گردد. آزمایش قند ادرار نیز برای بررسی میزان قند موجود در ادرار کاربرد دارد. برای انجام آزمایش قند خون یک نمونه خونی كه از وريد موجود در بازوی شما گرفته مي شود استفاده می گردد. بعضی اوقات از نمونه ادرار تصادفی برای بررسی مقادی رقند موجود در ادرار استفاده می شود.
انواع آزمایش قند خون و شرایط لازم برای انجام آن
در ادامه به انواع آزمایش قند خون و شرایط لازم برای انجام آن می پردازیم:
تست قند خون ناشتا FBS
تست قند خون ناشتا یکی از مناسب ترین راه ها برای پی بردن به وضعیت اولیه قند خون، به ویژه برای افراد مشکوک به دیابت است به این صورت که آزمایش FBS یک تست غربالگری دیابت می باشد و در بسیاری از برگه های آزمایش چکاپ به صورت روتین در خواست می شود. FBS در آزمایش خون به معنی قند خون ناشتا بوده و مخفف عبارت Fasting Blood Sugar است. هدف از این آزمایش، سنجش میزان گلوکوز خون است. گلوکز همان قند خون بوده که نوعی کربوهیدرات است و توسط سلول ها و به عنوان یک منبع انرژی مصرف می شود.
تست قند خون A1C
تست قند خون هموگلوبین A1C یا آزمایش HbA1c یا آزمایش هموگلوبین گلیکوزیله برای تعیین خطر ابتلا به دیابت به پزشک کمک می کند. از این آزمایش برای کمک به تشخیص دیابت و شرایط پیش دیابت استفاده می گردد. آزمایش هموگلوبین A1C برای نظارت بر روند درمان دیابت و کمک به تصمیم گیری در مورد داروها و روند درمان شما درخواست می گردد. آزمایش هموگلوبین A1C به عنوان بخشی از بررسی های پزشکی یا هنگامی که شما عوامل خطر یا علائم دیابت دارید؛ بعد از اولین تشخیص با دیابت ، هر 3-4 ماه یا حدود 120 روز برای اطمینان از برآورده شدن اهداف گلیسمیک و یا حفظ آن ها یا برای تغییر برنامه درمانی شما استفاده می شود.
برای انجام تست قند خون A1C با وارد کردن سوزن به داخل رگ ورید در بازو یا پشت دست، نمونه خون گرفته می شود یا یک قطره خون از انگشت شما گرفته می شود. هیچ آمادگی قبلی خاصی برای انجام این آزمایش مورد نیاز نمی باشد. هموگلوبین یک پروتئین حمل کننده اکسیژن است که در گلبول های قرمز خون (RBCs) یافت می شود. چندین نوع هموگلوبین طبیعی وجود دارد ، اما شکل غالب – حدود 95-96٪ – هموگلوبین A است. از آن جا که گلوکز در خون گردش می کند ، برخی از آن به طور خود به خود به هموگلوبین A متصل می شوند. (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله با آزمایش هموگلوبین A1C آشنا شوید مراجعه فرمایید)
تست قند خون دو ساعته 2 hh
تست قند خون دو ساعته یکی دیگر از آزمایش های جهت ارزیابی فرد از نظر دیابت می باشد. در این تست، بیمار باید8 تا 12 ساعت قبل از آزمایش ناشتا باشد. در شرایط ناشتا از بیمار نمونه گیری کرده، سپس بیمار یک صبحانه سبک حاوی کربوهیدرات و یا محلول حاوی 75 gr کربوهیدرات میل نماید و تا دو ساعت بعد دیگر چیزی نخورد. و در نهایت نمونه گیری 2 ساعت بعد انجام شود. آزمایش گلوکز دو ساعت بعد از صرف غذا، نشان دهنده توانایی فرد در حذف گلوکز اضافی از جریان خون است.
این آزمایش در افرادی که عوارض نفروپاتی، نوروپاتی و رتینوپاتی دیابت را علارغم قند خون عادی نشان می دهند، بررسی گلیکوزوری در غیاب گلیکوزمی، بیماران با سندرم متابولیک و افرادی که سابقه خانوادگی عدم تحمل به کربوهیدرات، تصلب شرایین یا تولد نوزاد بزرگتر از حد نرمال مورد ارزیابی قرار می گردد.
تست قند خون تحمل گلوکز ( Glucose Tolerance Test ( GTT))
تست قند خون تحمل گلوکز GTT (Glucose Tolerance Test) به صورت روتین در دوران بارداری بین هفته 26 تا 30 درخواست می شود. همچنین به افرادی که سابقه خانوادگی دیابت دارند توصیه می شود. برای انجام این آزمایش ابتدا در آزمایشگاه یک نمونه قند خون ناشتا از شما گرفته میشود. سپس یک محلول قندی به شما داده میشود.
بعد از نوشیدن مایع قندی بنا به درخواست پزشک معالج شما در فواصل زمانی نیم، یک، یک و نیم، دو و حتی سه ساعت بعد از مصرف محلول قندی، از شما نمونه گیری میشود. توصیه می شود هیچ مادهای برای بهتر شدن طعم محلول قندی به آن اضافه نشود، در صورت ضرورت فقط میتوان مقدار کمی آب لیمو اضافه کرد. همچنین توجه داشته باشید که تفسیر نتایج تحمل گلوکز GTT (دیابت بارداری) و آزمایش GCT (دیابت بارداری) متفاوت میباشد.
علائمی که نشان می دهد باید تست قند خون را انجام دهید
تست قند خون اگر چه یک آزمایش چکاپ می باشد و باید سالانه چند بار انجام دهیم حتی اگرعلائمی در خود حس نمی کنیم ولی در صورت وجود برخی علائم باید هر چه سریع تر نسبت به انجام آزمایش قند خون اقدام کنید. یکی از بیماری هایی که متاسفانه اخیرا افراد زیادی به آن مبتلا می شوند، دیابت و قند خون است. یکی از عمده ترین دلایل بروز این عارضه، افزایش مصرف شیرینی جات و فست فود است.
یکی از علت های ضرورت انجام تست قند خون این است که دیابت به شدت خطرناک است زیرا در صورتی که کنترل نشود، منجر به نابینایی نیز خواهد شد. از طرفی لازم است بدانید که کنترل قند خون بسیار سخت است به این معنا که اگر به قند خون مبتلا شدید، باید در رژیم غذایی خود و برنامه روزانه بسیار وسواس به خرج دهید تا شرایط بدن به حالت قبل بازگردد. (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله علائم و روش های درمان دیابت و کنترل قند خون مراجعه فرمایید) علائمی که ممکن است نشان گر ابتلا به دیابت باشد، شامل موارد زیر می باشد:
- بالا رفتن میزان حس تشنگی در فرد
- داشتن تکرر ادرار
- احساس خستگی کردن
- کم کردن وزن، در شرایطی که بیشتر اوقات اشتها در فرد افزایش پیدا می کند (مخصوصا در نوع اول)
- ایجاد حس خارش به خصوص در مناطق اطراف قسمت های تناسلی
- ایجاد شدن عفونت های پیاپی به روی پوست، برای مثال ایجاد جوش
شرایط قبل از انجام تست قند خون
برای انجام تست قند خون باید مانند هر آزمایش دیگری شرایطی را رعایت کنیم که این شرایط در هر آزمایش قند خون ممکن است متفاوت باشد. کاهش قند خون از استاندارد متعارف (بسته به جنسیت و سن متفاوت است)، باعث بروز بیماری هیپوگلیسمی (هایپوگلیسمی) میگردد. افزایش قند خون از استاندارد متعارف نیز باعث بیماری هیپرگلیسمی (هایپرگلیسمی) میگردد که نوع حاد آن، دیابت نامیده میشود. در ادامه به شرایط قبل از آزمایش قند خون اشاره می کنیم. با ما همراه باشید.
تست قند خون ناشتا (Fasting blood sugar FBS)
– حداقل 8 ساعت ناشتایی قبل از آزمایش قند خون رعایت شود
– ترجیحا تا قبل ازساعت 9 صبح برای نمونه گیری اقدام فرمایید.
تست قند خون 2 ساعت بعد از صبحانه (2hpp)
– با شروع میل نمودن صبحانه معمول هر روز ، زمان را یادداشت کنید.
– مدت زمان صرف صبحانه بیش از 20 دقیقه نباشد
– بعد از صرف غذا ازخوردن آب نبات ، آدامس ، شیرینی و قهوه جدا خودداری شود.
– نمونه گیری راس 2 ساعت بعد از شروع صبحانه انجام می شود.
– آزمایش حتما قبل از ساعت 9 صبح شروع شود و از انجام آزمایش در ساعات دیرتر خودداری شود
– نوشیدن آب درنتیجه اشکالی ایجاد نمی کند.
– ترجیحاً آزمایش های قند خون ناشتا و 2 ساعت بعد از صبحانه را در یک روزانجام دهید.
تست قندخون تحمل گلوکز( Glucose Tolerance Test ( GTT))
– از3 روز قبل از آزمایش رژیم غذایی معمول رعایت شود.
-12ساعت ناشتایی رعایت شود.
– آزمایش حتما قبل از ساعت 9 صبح شروع شود و از انجام آزمایش در ساعات دیرتر خودداری شود.
– ابتدا یک نمونه قند خون ناشتا از شما گرفته می شود . سپس یک محلول قندی به شما داده می شود. بعد از نوشیدن مایع قندی بنا به درخواست پزشک معالج شما در فواصل زمانی نیم ، یک ، یک و نیم ، دو و حتی سه ساعت بعد از مصرف محلول قندی ، از شما خون گیری می شود.
– ارجح است هیچ ماده ای برای بهتر شدن طعم محلول قندی به آن اضافه نشود ، در صورت ضرورت فقط می توان مقدار کمی آب لیمو اضافه کرد.
– درفواصل خون گیری ها از خوردن آب نبات ، آدامس ، شیرینی و انجام فعالیت های بدنی جدا خودداری شود.
– نوشیدن آب در فواصل خون گیری بلا مانع است.
تست قندخون در دوران بارداری
یکی از چکاپ های مهم دوران بارداری، تست قند خون می باشد که علت آن افزایش احتمال ابتلا به دیابت بارداری و عوارض آن می باشد. دیابت حاملگی ؛ نوع تغذیه ای که مادران در دوران بارداری دارند، بسیار مهم است. در صورتی که تعادلی در مصرف انواع خوراکی ها و مواد مغذی نداشته باشید ممکن است خودتان و در نتیجه نوزاد دچار بیماری شوید.
لازم است در طول دوران بارداری کلیه مواد غذایی مورد نیاز بدن تامین گردد تا نوزاد نیز بتواند نیازهای خود را تامین کند. غالب مادران در این دوران، علاقه زیادی به خوردن مواد غذایی شیرین دارند. دیابت بارداری، تقریباً در ۴ درصد از بارداری ها بروز می کند. تقریباً در اکثر زنان به دلیل تغییرات هورمونی ای که در طی بارداری ایجاد می گردد، درجاتی از اختلال عدم تحمل گلوکز مشاهده می گردد. (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله چه زمانی آزمایش قند دوران بارداری را انجام دهیم؟ مراجعه فرمایید)
تست قند خون ناشتا در منزل
برای انجام تست قند خون ناشتا در خانه، شما می توانید به سایت آزمایشگاه آنی آزما مراجعه نمایید و پس از طی مراحل پذیرش آنلاین و تعیین محل و زمان نمونه گیری؛ نسبت به نمونه گیری در منزل یا آزمایش در منزل اقدام نمایید. همکاران ما برای انجام آزمایش قند خون ناشتا در منزل ابتدا باید یک نمونه خون به وسیله نمونه گیری وریدی از شما بگیرند.
نمونه گیری وریدی برای انجام آزمایش قند خون ناشتا شامل سوراخ کردن یک ورید با نیدل و گرفتن خون با سرنگ یا لوله تخلیه است. معمولاً نمونه گیری خون وریدی از چین داخلی آرنج انجام می شود. هرچند اگر ضروری باشد، می توان از پشت ساعد، پشت دست یا پا یا هر موضع قابل دسترسی دیگر نمونه گیری کرد. نمونه گیری از بخش داخلی مچ دست توصیه نمی شود زیرا امکان آسیب به ساختارهای زیرین وجود دارد.
انجام آزمایش خون و تشخیص کرونا این روزها یکی از معضلات و دردسر هایی می باشد که با افزایش شیوع این بیماری درگیر آن می باشیم. افزایش صف های طولانی پذیرش، جواب دهی، نمونه گیری ، ترافیک، هزینه های سنگین رفت و آمد، آلودگی هوا، اضطراب از ابتلا به کرونا و آنفولانزا در تین مراکز کار را سخت تر کرده است. آنی آزما با انجام پذیرش و آزمایش کرونا در منزل و جوابدهی آزمایش درخواستی شما به صورت آنلاین و همچنین نمونه گیری در منزل یا محل کارتان سعی درآسان نمودن تشخیص و در نهایت درمان شما دارد.