اینکه چه مدت عفونت قبلی افراد را در برابر کرونا محافظت می کند، یکی از موضوعات مورد بحث در جامعه علمی بوده است، اما بیشتر مطالعات نشان می دهد که ایمنی مبتنی بر ویروس حداقل سه ماه طول می کشد. نتایج یک مطالعه جدید نشان میدهد، افراد آلوده به ویروس کرونا تا ۹ ماه پس از عفونت هنوز از آنتی بادیهای علیه این ویروس در خون خود برخوردار هستند. این موضوع در مورد افراد مبتلا به کرونا چه آنهایی که علائم این بیماری را تجربه کردند و چه افرادی که به کرونای بدون علائم مبتلا شدند، صدق می کند.
داده های این مطالعه که توسط محققان کالج ایمپریال لندن انجام شد، نشان داد: کمتر از ۹۹٪ ساکنان منطقه ای از ایتالیا به نام وُ (Vo) که در فوریه یا مارس سال میلادی گذشته به ویروس کرونا آلوده شده بودند، تا نوامبر آنتی بادی علیه ویروس کووید-۱۹ داشتند. ساکنان وُ در ایتالیا در مراحل اولیه شیوع همه گیری کرونا، حجم بالایی از موارد ابتلا به این بیماری را تجربه کردند. نتایج این مطالعه بر اساس تجزیه و تحلیل نمونه های خون جمع آوری شده از ۸۵٪ از حدود ۳۰۰۰ ساکن وُ در ایتالیا بدست آمده است.
این مطالعه نشان داد که سطح آنتی بادی ها در خون افرادی که به کرونا مبتلا شده بودند، در طول نه ماه کاهش یافت – اما این سطوح ازآنتی بادی ها در بین افرادی که علائم کووید ۱۹ تجربه کرده بودند و افراد عاری از علائم تفاوت نداشت. آنتی بادی ها سلول هایی هستند که توسط سیستم ایمنی بدن برای مقابله با ویروس ها تولید می شوند.
«ایلاریا دوریگاتی» ، یکی از نویسندگان این پژوهش، در بیانیه مطبوعاتی گفت: ما هیچ مدرکی دال بر این که سطح آنتی بادی بین عفونت های علامتی و بدون علامت ویروس کرونا به طور قابل توجهی متفاوت باشد، پیدا نکردیم. این موضوع نشان می دهد که قدرت واکنش ایمنی بدن به علائم و شدت عفونت بستگی ندارد. محققان گفتند، علاوه بر این، در برخی از شرکت کنندگان این مطالعه، سطح آنتی بادی با گذشت زمان افزایش یافته که این موضوع نشان دهنده عفونت مجدد احتمالی با ویروس بوده که باعث افزایش سیستم ایمنی بدن می شود.
اینکه چه مدت عفونت قبلی افراد را در برابر کرونا ویروس محافظت می کند، یکی از موضوعات مورد بحث در جامعه علمی بوده است، اما بیشتر مطالعات نشان می دهد که ایمنی مبتنی بر ویروس حداقل سه ماه طول می کشد. برعکس، تحقیقات نشان می دهد ایمنی ارائه شده توسط واکسن های «فایزر» و «مُدرنا» ممکن است سال ها طول بکشد. مشروح این مطالعه در نشریه Nature Communications منتشر شده است.
ویروس کرونا موسوم به «کووید۱۹» اواسط ماه دسامبر ۲۰۱۹ (۲۴ آذر ۱۳۹۸) در شهر ووهان واقع در مرکز چین گزارش شد و سازمان جهانی بهداشت ۲۱ اسفند ۹۸ همه گیری جهانی این ویروس را اعلام کرد. کشورهای زیادی همچون آمریکا، ایران، هند، روسیه، چین، انگلیس و کوبا وارد عرصه تولید واکسن کرونا شده اند و موفقیت های چشمگیری در این زمینه کسب کرده اند. اکنون واکسیناسیون علیه ویروس کووید ۱۹ در بسیاری از کشورها در حال انجام است.
سویه لامبدا ویروس کرونا چیست؟
سویه لامبدا ویروس کرونا با نام علمی “سی.۳۷”، نخستینبار در پرو شناسایی شد و نمونههایی از آن نیز در تاریخ دسامبر ۲۰۲۰ میلادی پیدا شده است. از آن زمان این سویه به گونه چیره در این کشور آمریکای جنوبی تبدیل شده است و عامل ابتلای بیش از ۸۰ درصد از مبتلایان جدید است.
بر اساس نمونههایی که از کارمندان نظام پزشکی شیلی انجام شده است، گونه لامبدا ویروس کرونا از هر دو گونه آلفا (انگلیسی) و گاما (برزیلی) مسریتر است. اکنون این گونه دستکم در ۲۶ کشور از جمله انگلیس شناسایی شده است و سازمان جهانی بهداشت سویه لامبدا ویروس کرونا را در ۱۴ ژوئن، گونهای قابل توجه معرفی کرد. سازمان بهداشت عمومی انگلستان اعلام کرده است این گونه را تحت آزمایش قرار داده به این دلیل که جهشهایی در اسپایک پروتئینی آن صورت گرفته که ویروس را قادر میسازد به سلولهای انسان متصل شود.
مهمترین دغدغههای دانشمندان احتمال افزایش سرایت آن و امکان افزایش مقاومت ویروس در برابر پادتنهای خنثیساز است بدین معنی که میتواند سریعتر شیوع یابد و مقاومت بیشتری نسبت به واکسنها و درمانهای پادتنی داشته باشد. با این همه سازمان بهداشت عمومی انگلستان میگوید: در حال حاضر هیچ مدرکی وجود ندارد که این گونه باعث وخامت ابتلا به بیماری شده باشد یا تاثیر واکسنهای تحت استفاده را کم کند.
بنابر گزارش روزنامه ایندیپندنت، پژوهشی جدید که هنوز مورد بررسی سایر دانشمندان قرار نگرفته و بر اساس نمونههایی از کارمندان نظام پزشکی شیلی انجام شده است، میگوید که گونه لامبدا ویروس کرونا از هر دو گونه آلفا (انگلیسی) و گاما (برزیلی) مسریتر است. همچنین این مطالعات نشان می دهد گونه لامبدا ویروس کرونا در مقایسه با گونههای آلفا یا گاما در واکنش پادتنی ایجاد شده در بیمارانی که یکی از واکسنهای کرونای تولید چین را دریافت کردند بیشتر توانسته از مصونیت فرار کند. هرچند پیشنویس این پژوهش که در یکم ژوئیه منتشر شده نوز هیچ واکسن دیگری را بررسی نکرده است.
بنابر آخرین گزارشها در ۲ ژوئیه، هشت مورد ابتلا به این گونه در انگلیس شناسایی شده است که احتمالا کمتر از تعداد واقعی موارد باشد. سازمان بهداشت عمومی انگلستان در گزارش اولیه خود در ۲۵ ژوئن جزئیات بیشتری درباره اولین شش مورد ابتلا ارائه داد که از طریق نمونهبرداری ژنتیکی شناسایی شده بودند. با این حال هیچ یک از این موارد ۲۸ روز پس از پاسخ مثبت آزمایش به مرگ منجر نشده است.
به گزارش اسپوتنیک، پزشکان یک بیمارستان بالینی در شهر پورتو الگره برزیل نیز، در مورد ویژگی های گونه لامبدا ویروس کرونا توضیحاتی دادند. این مطالعه در پورتال پیش چاپ medRxiv منتشر شده است و هنوز بررسی نشده است .نوع جدیدی از سارس-کوو-۲ اولین بار در اوت سال ۲۰۲۰ در پرو شناسایی شد و خیلی زودی در ۲۶ کشور دیگر از جمله اروپا و ایالات متحده کشف شد.
با این حال، اولین مورد آلودگی در برزیل فقط در ماه فوریه ثبت شد. پزشکان تاریخچه عفونت با گونه لامبدا ویروس کرونا در ایالت ریو گراند دو سول در جنوب برزیل را به طور دقیق بررسی کردند؛ بیمار مرد جوانی بود که پس از بازگشت از آرژانتین علائم تنفسی پیدا کرد. دو روز بعد، وی در یک بیمارستان محلی بستری شد و آزمایش PCR او مثبت بود. نویسندگان کار توالی نمونه را در سطح ژنوم انجام دادند و دریافتند که نوع C.37 (lambda) با حذف Δ3675-3677 در ژن ORF1a (یکی از قسمت های ژنوم سارس-کوو-۲) مشخص می شود، که کلیه فعالیت های ویروس را در داخل سلول آغاز می کند). همانطور که مشخص شد، این حذف منجر به از بین رفتن سه اسید آمینه می شود و ژن خود پروتئین سنبله ویروس را رمزگذاری می کند.
یک ویژگی مشابه در گونه های آلفا (انگلیسی)، بتا (آفریقای جنوبی) و گاما (برزیلی) یافت شد. علاوه بر ۱۹ تغییر ژنوم در انواع دیگر ویروس کرونا، گونه لامبدا ویروس کرونا حاوی حذف جدید دیگری – Δ246-252 – و جهش های متعدد غیر مترادف در ژن رمزگذار پروتئین S است. در همان زمان، یکی از آنها (F490S) قبلاً با کاهش حساسیت به آنتی بادی ها همراه بود. تاکنون دانشمندان هیچ مدرکی دال بر این که گونه جدید سیر شدید کووید-۱۹ را تحریک می کند یا اثر واکسن ها را ضعیف می کند، ندارند. کارشناسان نتیجه گرفتند که سازمان بهداشت جهانی ممکن است به دلیل گسترش آن در کشورهای آمریکای جنوبی، شماره ۳۷ را در لیست “نگرانی” قرار دهد.
زمان اثربخشی واکسن کرونا
در حال حاضر براساس تحقیقات انجام گرفته میزان اثر بخشی واکسن کرونا برای 6 ماه قطعی است و آیا تزریق دوز سوم پس از یک سال لازم است با خیر را باید تحقیقات مشخص نمایند. چون از عمر ساخت واکسن یکسال نگذشته است نمیتوان به طور دقیق و قطعی از مدت زمان اثربخشی آن صحبت کرد. واکسنهای مختلف سال هاست که بر علیه بیماری های واگیردار تولید می شود و به دنبال همان هم تمام اطفال بعد از تولد واکسن ها را به شکل های مختلف دریافت می کند و نتیجه آن کنترل و مهار بیماری های واگیر شد.
بیماری فلج اطفال، سرخجه و سیاه سرفه و کزار و غیره از جمله بیماری های واگیردار هستند که به خوبی توسط واکسن مهار شد. از آنجایی که واکسیناسیون اهمیت آن از گذشته مشخص است معمولا یک راه کم عارضه و نسبت به عوارض بیماری بسیار عوارض واکسن کمتر است و خوشبختانه اثربخشی خوبی دارد.
واکسن کرونا می تواند در کنترل بیماری ها و کنترل پاندمی و برگشت فعالیت به روال عادی به ما کمک کند، ولی چون از عمر ساخت واکسن یکسال نگذشته است نمیتوان به طور دقیق و قطعی از مدت زمان اثربخشی آن صحبت کرد. در حال حاضر مدت ۶ ماه اثر بخشی واکسن کرونا قطعی است و آیا دوز سوم پس از یکسال لازم است را باید منتظر نتایج علمی باشیم. عوارض مربوط به واکسن کرونا به سه دسته تقسیم می شوند، در شرایطی که فرد مقداری احساس کوفتگی بدن، ضعف و بی حالی دارد اما به کار عمومی خود می تواند برسد و مشکل خاصی در روند فعالیتش ایجاد نشد، جزو دسته عوارض خفیف محسوب می شود.
زمانی که فرد نتواند کارهای خودش را انجام دهد و اختلال در روند کاری ایجاد شود جز دسته عوارض متوسط محسوب می شود و در عوارض شدید نیاز به بستری شدن بیمار است. بعد از تزریق واکسن کرونا بعضی افراد دچار عوارض خفیف و یا حتی تب (تب کمتر از ۵/۳۸ درجه) شدند با استفاده از استامینوفن و در مراحلی که شدت تب یا کوفتگی بدن بیشتر باشد از ترکیبات ناپروکسن یا ایبو بروفن می توانند استفاده کنند.
در عوارض با علائم خفیف احتیاجی به مراقبت های خاصی نیست و با استراحت و استفاده از مسکن ها برطرف می شود، و عوارضی که شدید باشد مثل تب های بالا و عوارضی که بیشتر از ۷۲ ساعت طول بکشد حتماً با پزشک خانواده خود مشورت کنند و یا به مرکز بهداشت اطلاع بدهند. خوشبختانه در ایران عوارض متوسط و شدید بسیار کم گزارش شد.
آیا تزریق واکسن کرونا عوارض جانبی هم دارد؟
بعد از واکسیناسیون ممکن است عوارض جانبی داشته باشید که نشانه های طبیعی آن است که بدن شما را محافظت می کند. عوارض جانبی شایع عبارتند از درد ، قرمزی و تورم در بازوی محل تزریق واکسن کرونا، و همچنین خستگی، سردرد، درد عضلانی، لرز، تب و حالت تهوع و درد در بقیه اعضای بدن. این عوارض جانبی می تواند توانایی شما در انجام فعالیت های روزمره را تحت تأثیر قرار دهد ، اما باید در طی چند روز برطرف شود.
تاكسون توضيح داد: “من به طور كلي از اصطلاح” عوارض جانبي ” در مورد واکسن کرونا استفاده نمي كنم، زيرا به نظر مي رسد اين چيزي غير طبيعي است.” وی گفت: “آنچه كه بیشتر افراد به آن اشاره می كنند [وقتی می گویند دچار آن شده اند] عوارض جانبی [در واقع] واكسن است كه همان کاری را انجام می دهد كه قصد انجام آن را دارد یعنی تقویت سیستم ایمنی است.”
تاكسون اظهار داشت: اگرچه افراد ممكن است برای مدت كوتاهی با علائم شبیه آنفولانزا و سرماخوردگی احساس ناخوشایندی داشته باشند، اما این علائم صرفاً نشان دهنده پاسخ سیستم ایمنی به واكسن و ایجاد ایمنی برای مبارزه با ویروس است. وی همچنین اشاره کرد که در بیشتر موارد، این ناراحتی در مقایسه با جدی بودن ابتلا به کووید 19 ، که باعث کشته شدن بیش از 578،000 نفر فقط در ایالات متحده شده ، کم رنگ است.
تست کرونا در منزل و محل کار با هدف تشخیص آسان طراحی شده است. به طوری که برای انجام آن دیگر لازم به خارج شدن از منزل برای مراجعه به یک آزمایشگاه نمی باشد. همچنین نمونه گیری در محل دارای مزیت های فراوان همچون عدم اتلاف وقت در میر رفت و آمد و انتظار برای پذیرش، نمونه گیری، جوابدهی ، کاهش هزینه های رفت و آمد، دوری از ترافیک ، عدم وجود آلودگی هوا و آلودگی های صوتی و غیره می باشد. یکی دیگر از مزیت های مهم تست در محل ، کاهش احتمال ابتلا به کرونا می باشد.
آزمایش خون در منزل به منظور آسان تر کردن انجام تست ها و درنهایت تشخیص انجام می گیرد. با شیوع شدیدتر کرونا و پاندمی شدن این ویروس ، نیاز به قرنطینه و ماندن در خانه هر روز بیشتر احساس می شود. اما گاهی اوقات با وجود ضرورت قرنطینه به نظر می رسد افراد برای رفع نیاز های اساسی نیاز به خارج شدن از خانه و قرنطینه دارند برای مثال برای انجام آزمایش ها. اما با کمی تدبیر می توان به آسان ترین روش تست کرونا در منزل و محل کار را انجام داد بدون آن که هیچ نیازی به مراجعه حضوری به آزمایشگاه و مراکز درمانی باشد.