بروز علائم قارچ سیاه چگونه آغاز می‌شود؟

قارچ سیاه فاجعه‌ای است که این روزها سر زبان‌ جمعیت عمومی افتاده است. بیماری‌های قارچی، جدید نیستند و از دیرباز شناخته شده‌اند اما شیوع قارچ سیاه کم است و جزو بیماری‌های نادر محسوب می‌شود. بروز علائم ابتلا به بیماری قارچ سیاه می‌تواند شبیه سینوزیت معمولی آغاز شود. درد چشم و صورت، سردرد، احساس پر شدگی و ترشحات بینی را باید جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید. از ابتدای شیوع پاندمی کووید – ۱۹ مواردی از این بیماری در بیماران مبتلا مشاهده است اما از ابتدای سال ۲۰۲۱ میلادی بروز این موارد به ویژه در هند افزایش پیدا کرده است. در جاهای دیگر دنیا نیز همزمانی این دو بیماری گزارش شد و در پی آن، توجه‌ها به این بیماری افزایش یافت. در کل دنیا محققان در حال بررسی علل همزمانی این دو بیماری هستند.

این قارچ همه جا به ویژه در محیط روی خاک، گیاهان و میوه‌های در حال فساد دیده می‌شود و می‌تواند به راحتی وارد بدن شود اما زمانی که سیستم ایمنی بدن سالم باشد مشکلی پیش نمی‌آید. بروز این بیماری در پی ضعف سیستم ایمنی بدن رخ می‌دهد. راه انتقال این بیماری نیز از طریق هوا، تنفس و استنشاق رخ می‌دهد. البته فرم‌های دیگر بیماری مانند گوارشی و پوستی که از طریق خوردن یا جراحات پوستی منتقل می‌شوند وجود دارند اما فرمی که می‌تواند سینوس‌ها، بینی، چشم و مغز را درگیر کند و از طریق استنشاق موجب ابتلا می‌شود، فرم شایع بیماری است.

چه کسانی در مواجهه با قارچ سیاه مستعد ابتلا هستند؟

افراد دارای ضعف سیستم ایمنی به ویژه بیماران دارای دیابت کنترل‌نشده، بیماران مبتلا به سرطان و یا کسانی که از داروهایی استفاده می‌کنند که سیستم ایمنی بدن را تضعیف می‌کنند، در صورت مواجهه با قارچ سیاه مستعد ابتلا هستند اما این بیماری از فردی به فرد دیگر به صورت مستقیم منتقل نمی‌شود. در خصوص همزمانی افزایش این بیماری با پاندمی کرونا، تحقیقات زیادی در حال انجام است و تئوری‌ها و سناریوهای محتمل زیادی در این زمینه ارائه شده است. یکی از این سناریوها این است که کووید – ۱۹ موجب تضعیف سیستم ایمنی بدن می‌شود. ایجاد قندخون بالا یا دیابت کنترل نشده در پی ابتلا به کووید – ۱۹ یا مصرف داروهایی مانند کورتون در این خصوص مطرح شده است که به احتمال زیاد این عوامل در این زمینه دخیل هستند.

این قارچ همه جا وجود دارد بنابراین افراد دارای نقص سیستم ایمنی بدن به ویژه افراد مبتلا به دیابت به دلیل اینکه یکی از ریزفاکتورهای مؤثر در تشدید و همچنین ابتلا به کرونا است، باید مواجهه با شرایط انتقال بیمار قارچ سیاه را کاهش دهند. به طور مثال مواجهه مستقیم با خاک و جاهایی که ساخت و ساز می‌شود و یا طغیان رودخانه‌ها به صفر برسد.

از مصرف خودسرانه کورتون که یکی از داروهای تیغ دولبه محسوب می‌شود نیز باید خودداری شود زیرا این دارو ممکن است در برخی موارد موجب تشدید بیماری کووید – ۱۹ و عوارض آن شود هر چند برخی مواقع در درمان بیماری موثر است. از استفاده خودسرانه آنتی بیوتیک‌ها نیز باید خودداری شود. کنترل قند خون نیز بسیار مهم است. این افراد، بروز علائم ابتلا به بیماری قارچ سیاه که می‌تواند شبیه یک سینوزیت معمولی آغاز شود را جدی بگیرند. درد چشم و صورت، سردرد، احساس پر شدگی و ترشحات بینی را باید جدی بگیرید و به پزشک مراجعه کنید.

از قارچ سیاه چه می دانیم؟

قارچ سیاه در کپک و مواد آلی پوسیده در خاک وجود دارد و از طریق استنشاق یا بریدگی و زخم‌های پوستی وارد بدن انسان می‌شود و روی سینوس‌ها تاثیر می‌گذارد. مصرف کننده‌های داروی کورتون با دز بالا و افراد مبتلا به بیماری زمینه‌ای نسبت به سایر مردم بیشتر در معرض ابتلا به قارچ سیاه هستند. قارچ سیاه با نام علمی “موکورمایکوزیس” در شرایط عادی در محیط وجود دارد و با هر بار استنشاق وارد سینوس افراد می شود اما سیستم ایمنی بدن تمام اسپورهای این ویروس را از بین می برد و اجازه ایجاد بیماری را به آن نمی دهد. در صورتی که به هر دلیلی سیستم ایمنی بدن دچار اختلال شود این بیماری به راحتی فرد را درگیر می کند و این در حالیست که مصرف کننده کورتون با دز بالا و آمپول “دفروکسامین” دارای ریسک (خطر) فاکتورهای مساعدکننده ابتلا به این بیماری هستند.

چه کسانی در خطر ابتلا به قارچ سیاه قرار دارند

مصرف کنندگان داروهای تاثیرگذار بر سیستم ایمنی در خطر ابتلا به قارچ سیاه قرار دارند و مبتلایان به این بیماری معمولا با علائم سینوزیت، سردرد و ترشح خونابه مراجعه می کنند و در صورت روند افزایشی، بیماری از طریق عروق به مغز و چشم حمله می کند، باعث کبودی چشم و جداره عروق می شود و حتی ممکن است تمام مغز را درگیر کند. موارد حاد از طریق سی تی اسکن و آم آر آی تشخیص داده می شود و تشخیص زودتر آن کنترل و درمان بیماری را آسان تر می کند و تنها درمان این بیماری جراحی و برداشتن قارچ از روی قسمت های درگیر شده است.

تشخیص سریع این بیماری احتمال زنده ماندن فرد را افزایش می دهد و پیشروی بیماری به مرگ مبتلایان منجر خواهد شد. در صورت درگیری سینوس ها و مغز، اختلال حرکات چشمی و سطح هوشیاری در افراد ایجاد می شود که با استفاده از داروهای ضدقارچ و جراحی به موقع می توان خطر مرگ بیمار را کاهش داد.

قارچ سیاه در کجا وجود دارد؟

به گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری های عفونی آمریکا قارچ سیاه در کپک و مواد آلی پوسیده در خاک وجود دارد و از طریق استنشاق یا بریدگی و زخم‌های پوستی وارد بدن انسان می‌شود و روی سینوس‌ها تاثیر می‌گذارد. یک علت ابتلای بیماران یا بهبودیافتگان کرونا می‌تواند این باشد که قارچ از طریق مرطوب ‌کننده‌ها یا دستگاه‌های اکسیژن حاوی آب آلوده به بیماران منتقل شده باشد، عفونت اما از طریق فرد به فرد قابل سرایت نیست.

علت نامگذاری نیز آن است که لکه سیاهی بینی بیماران را فرا می‌گیرد، عفونت قارچی بسیار تهاجمی است و باید به سرعت مداوا شود، مرکز کنترل و پیشگیری بیماری های عفونی آمریکا، نرخ مرگ و میر ابتلا به این عفونت را ۵۴ درصد اعلام کرده که رقمی هشدار دهنده است. در مورد علایم قارچ سیاه باید گفت این عفونت روی سینوس‌ها، مغز و ریه‌ها تاثیر می‌گذارد و می‌تواند در افراد دیابتی یا دارای نقص شدید ایمنی مانند بیماران سرطانی خطرناک باشد.

تلاش دانشمند ایرانی در ابداع الگوریتمی برای درمان بهتر کرونا

گروهی از پژوهشگران آلمانی به سرپرستی “محمد لطف‌الهی” دانشمند ایرانی، الگوریتمی ارائه داده‌اند که به بررسی سلول‌ها و ارائه درمان بهتر برای بیماری‌هایی مانند کووید-۱۹ کمک می‌کند. الگوریتم توانست سلول‌های بیمار را از مرجع جدا کند و کاربر را قادر سازد تا به مشخص کردن سلول‌های مورد نیاز برای درمان موارد خفیف و شدید کووید-۱۹ بپردازد. تغییرات بیولوژیکی میان بیماران، بر کیفیت روند نقشه‌برداری تاثیر نگذاشت.

به گزارش ساینس‌دیلی، “اطلس سلول انسان”(Human Cell Atlas)، بزرگترین اطلس مرجع تک‌سلولی در جهان است. این اطلس، مرجع میلیون‌ها سلول را در بافت‌ها، اندام‌ها و مراحل رشد را در بر می‌گیرد. این مرجع به پزشکان کمک می‌کند تا تاثیر بالا رفتن سن، محیط زیست و بیماری بر سلول را بفهمند و نهایتا بیماران را بهتر شناسایی و درمان کنند. اطلس‌های مرجع هنوز با چالش‌هایی همراه هستند. مجموعه داده‌های تک‌سلولی ممکن است خطاهای اندازه‌گیری را شامل شوند. دسترسی جهان به منابع محاسباتی، محدود است و به اشتراک گذاشتن داده‌های خام نیز از نظر قانونی، محدودیت‌هایی دارد.

الگوریتم جدید “scArches”

پژوهشگران “دانشگاه فنی مونیخ”(TUM) به سرپرستی “محمد لطف‌الهی”(Mohammad Lotfollahi)، دانشمند ایرانی، الگوریتم جدیدی موسوم به “scArches” ابداع کرده‌اند. بزرگترین مزیت الگوریتم scArches این است که به جای به اشتراک گذاشتن داده‌های خام با مراکز درمانی و پژوهشی، از انتقال یادگیری استفاده می‌کند تا پایگاه داده‌های جدید از ژنومیک تک‌سلولی را با منابع موجود مقایسه کند و بدین ترتیب، حریم شخصی و ناشناس ماندن نیز حفظ شود. این کار موجب می‌شود که تفسیر داده‌های جدید نیز به سادگی صورت بگیرد.

پژوهشگران از scArches برای بررسی کووید ۱۹ در چندین نمونه به دست آمده از ریه استفاده کردند. آنها سلول‌های بیماران مبتلا به کووید-۱۹ را با استفاده از “ترانسکریپتومیکس تک‌سلولی”(single-cell transcriptomics)، با مرجع سالم مقایسه کردند. الگوریتم توانست سلول‌های بیمار را از مرجع جدا کند و کاربر را قادر سازد تا به مشخص کردن سلول‌های مورد نیاز برای درمان موارد خفیف و شدید کووید-۱۹ بپردازد. تغییرات بیولوژیکی میان بیماران، بر کیفیت روند نقشه‌برداری تاثیر نگذاشت.

“فابیان تیس” (Fabian Theis)، از پژوهشگران این پروژه گفت: چشم‌انداز ما این است که در آینده می‌توانیم از مرجع سلول به همان سادگی استفاده کنیم که در حال حاضر مرجع ژنوم را به کار می‌بریم. به عبارت دیگر، برای درست کردن کیک، معمولا دستور تهیه خودتان را امتحان نمی‌کنید؛ بلکه در عوض به جستجو در کتاب شیرینی‌پزی می‌پردازید. ما با scArches، این فرآیند جستجو را ساده می‌کنیم.

این پژوهش، در مجله “Nature Biotechnology” به چاپ رسید.

“سینوفارم”؛ موثر یا بی تاثیر؟

اکنون نمی‌توانیم درباره اثر واکسن‌های کرونا مقایسه خوبی انجام دهیم. زیرا هنوز اطلاعات‌مان نسبت به واکسن‌ها و پلتفرم‌های مختلف واکسن ناقص است. با این حال می‌دانیم که سازمان جهانی بهداشت این واکسن‌ها را قبول کرده و به همه جوامع توصیه کرده که واکسیناسیون را با هر پلتفرم مورد تایید، انجام دهند. می‌دانیم که سازمان جهانی بهداشت این واکسن‌ها را قبول کرده و به همه جوامع توصیه کرده که باید سعی کنید، واکسیناسیون را با هر پلتفرمی انجام دهید. حتی اگر اثرش کم است.

اگر به نمودار بیماری در کشور نگاه کنیم، چند روزی است که موارد مثبت بیماری و میزان مرگ‌ومیرمان کاهش یافته است و ان‌شاءالله این وضعیت به نوعی آغاز روند نزولی پیک پنجم در کشور باشد. به عنوان مثال بر اساس نمودارهای بیماری از روزانه ۳۰ هزار مورد مثبت کرونا به ۲۵ هزار مورد مثبت رسیده‌ایم و شاید بتوان گفت که یک کاهش پنج درصدی را داشته باشیم. در زمینه مراجعات سرپایی نیز یک کاهش چند درصدی مشاهده می‌شود.

سویه لامبدا

لامبدا موتاسیون جدیدی از ویروس کرونا است که به نظر می‌رسد که روی بیماری‌زایی اثر دارد و احتمالا شدت بیماری‌زایی‌اش بیشتر از دلتا باشد. البته این موضوع خیلی بستگی به این دارد که لامبدا در سطح جامعه به موتاسیون غالب بدل شود یا خیر که این موضوع هم بستگی به شرایط جامعه و ویروس دارد. البته با توجه به اینکه در برخی کشورهای همسایه ما دیده شده، احتمال اینکه در ایران هم باشد، وجود دارد، اما هنوز سکانس و شناسایی ثابت شده از این ویروس در کشور نداریم. البته هنوز نمی‌توان به دقت و با صراحت اظهارنظر کرد که این موتاسیون از واریانت دلتا خطرناک‌تر باشد. زیرا این مساله به شرایط بیماری‌زایی و … مرتبط است که باید مورد بررسی قرار گیرد.

بسیاری از این مباحث شایعه است. به طور کلی ما اکنون نمی‌توانیم درباره اثر واکسن‌ها مقایسه خوبی انجام دهیم. زیرا هنوز اطلاعات‌مان نسبت به واکسن‌ها و پلتفرم‌های مختلف واکسن ناقص است. با این حال می‌دانیم که سازمان جهانی بهداشت این واکسن‌ها را قبول کرده و به همه جوامع توصیه کرده که باید سعی کنید، واکسیناسیون را با هر پلتفرمی انجام دهید. حتی اگر اثرش کم است. بنابراین بر اساس نظر سازمان جهانی بهداشت درصد واکسیناسیون مهمتر از نوع واکسن است.

تولید آنتی‌بادی

عابدینی درباره انتشار تصاویری در شبکه های اجتماعی از آزمایش آنتی‌بادی افرادی که واکسن سینوفارم دریافت کرده‌اند و این ادعا که هیچ گونه آنتی‌بادی در بدن آنها ساخته نشده، گفت: اصلا ربطی ندارد. زیرا اولا باید آنتی‌بادی نوع خاصی را اندازه گرفت، گاهی شاید لازم باشد که آنتی‌بادی نوترالیزان یا خنثی‌کننده اندازه‌گیری شود. ممکن است در برخی افراد تولید آنتی‌بادی با هفته‌ها تاخیر باشد و تحریک ایمنی سلولی‌اش بیشتر باشد، اما نباید بر اساس این تصاویر بر عدم کفایت یا عدم تاثیر واکسن نتیجه‌گیری کنیم. در عین حال نمی‌توان گفت که هرکس میزان آنتی‌بادی‌اش بسیار بالاست، اصلا به بیماری مبتلا نمی‌شود. طرح چنین مباحثی به این صورت اصلا درست نیست.

علت بروز قارچ سیاه و نحوه درمان

دبیر کمیته علمی کشوری کووید۱۹، درباره بروز بیماری قارچ سیاه در کشور نیز گفت: بیماری قارچ سیاه یک بیماری قارچی است که در بیمارانی که به هر دلیلی سیستم ایمنی‌شان ضعیف شده باشد یا دیابتی‌هایی که کنترل‌شان ضعیف است یا کسانی که داروهایی مانند کورتون زیاد مصرف کردند، می‌تواند اتفاق افتد. در بیماری کووید هم اگر بیماری زیاد طول بکشد یا اینکه داروها به نحوی باشد که سیستم ایمنی را خیلی تحت تاثیر قرار دهد و آنتی‌بیوتیک‌های بی رویه و بدون دلیل داده شود، ممکن است این عارضه رخ دهد. بر همین اساس باید هم در تجویز این داروها و هم در مصرف آن‌ها دقت کرد تا این عرضه رخ ندهد.

عابدینی گفت: این بیماری درمان ضد قارچ دارد. پروتکل درمانی کووید همچنان سر جای خودش هست، اما اگر عارضه قارچ سیاه برای بیماری رخ دهد درمان ضدقارچ هم برایش شروع می‌شود. من در بیمارستان مسیح دانشوری که تعداد زیادی بیمار دارم، تاکنون موردی از قارچ سیاه نداشتم، اما ممکن است در مواردی رخ دهد. باید توجه کرد که دوز داروها را دقیق تجویز کنیم. اگر در این زمینه دقت شود هم می توان از بروز این بیماری جلوگیری کرد و در عین حال اگر هم رخ داد می‌توان زود آن را شناسایی و درمان کرد.

انواع آزمایش در منزل یا محل کار و آزمایش کرونا در منزل یا محل کار با سایت آزمایشگاهی آنی آزما