مطالب ناب و مفید در مورد پنومونی

دستگاه تنفسی، مهمترین دستگاه بدن است چرا که هر گونه اختلال در تنفس، منجر به اختلال در عملکرد قلب و مغز می گردد. حتما شما بارها شنیده اید که فردی به دلیل عفونت شدید ریه ها، به کما رفته است و دلیل آن، کاهش اکسیژن رسانی به مغز است. پنومونی یا ذات الریه از جمله مهمترین بیماری های تنفسی که منجر به عفونت در ریه ها می گردد. باکتری ها در این عفونت نقش مهمی را ایفا می کنند. این بیماری در گذشته بسیار شایع بوده و منجر به مرگ و میر زیادی می گشته است. امروزه اگر چه به لطف پیشرفت علم و افزایش آگاهی مردم، ابتلا به این بیماری کمتر شده ولی به معنی ریشه کن شدن آن نیست. همه ما به نحوی در معرض خطر هستیم بنابراین لازم است در مورد پنومونی، بیشتر بدانیم.

پنومونی یا ذات الریه عفونت دستگاه تنفسی تحتانی است که توسط باکتری ها ، ویروس ها یا قارچ ها ایجاد می شود. این عفونت می تواند علائمی از متوسط تا تهدید کننده زندگی ایجاد کند. طبق تحقیقات مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری (CDC) ، بیش از یک میلیون کودک و فرد بزرگسال در ایالات متحده سالانه به دلیل ذات الریه در بیمارستان بستری می شوند. در سراسر جهان ، پنومونی بیشتر از حدود 2.7 میلیون نفر در سال را به کام مرگ می کشاند و خطرناک ترین بیماری عفونی جهان محسوب می شود. این بیماری مهم ترین علت مرگ در کودکان زیر 5 سال است. پنومونی می تواند در هر زمان از سال رخ دهد ، اما بیشترین موارد به صورت فصلی در فصل آنفلوانزا (آنفلوانزا) ، اواخر پاییز تا اوایل بهار دیده می شود.

اگرچه همه افراد می توانند به پنومونی مبتلا شود ، این بیماری بیشتر در کسانی که خیلی جوان هستند یا بالای 65 سال سن دارند یا افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است (نقص سیستم ایمنی) رخ می دهد. زنان باردار و افرادی که دارای بیماری زمینه ای مانند فیبروز سیستیک یا ریه های آسیب دیده ناشی از سیگار کشیدن هستند نیز در معرض خطر بیشتری برای ذات الریه هستند. این موارد همچنین شامل افرادی می شود که تحت تهویه مکانیکی یا شیمی درمانی هستند یا عضو اهدایی دریافت کرده اند. افراد مبتلا به ایدز به پنومونی بسیار حساس هستند.

عفونت دستگاه تنفسی

باکتری ها ، ویروس ها و قارچ ها میکروب هایی هستند که می توانند باعث عفونت دستگاه تنفسی تحتانی شوند. پنومونی غالباً توسط میکروبی ایجاد می شود که از سیستم دفاعی بدن عبور کرده و در عمق ریه ها در ساختارهای کوچکی بنام کیسه های آلوئولار ساکن شده است. باکتری ها شایع ترین علت و ویروس ها دومین علت شایع این بیماری هستند.

این میکروب ها ممکن است از طریق قطرات میکروسکوپی ترشحات تنفسی به دیگران منتقل شوند که در صورت سرفه یا عطسه فرد آلوده ، در هوا منتقل می شوند. قطرات معلق در هوا می توانند توسط شخص دیگری مستقیماً استشمام شوند و یا در سطوحی مانند صفحات میز ، صفحه کلید و گیرنده های تلفن در مجاورت آن مستقر شوند. این میکروب هنگامی که شخص دیگری سطح آلوده را لمس کرده و سپس چشم یا دهان یا غشاهای مخاطی بدن خود را لمس می کند ، پخش می شود. ذات الریه همچنین می تواند از باکتری های طبیعی بزاق ، غذا یا استفراغ ناشی شود که فرد دچار خفگی یا خستگی می شود و به طور تصادفی مایعات بدن خود را تنفس می کند.

ایجاد پنومونی

بیش از قرار گرفتن در معرض مایعات خود بدن، یک پاتوژن بالقوه باعث ایجاد پنومونی می شود. میکروب ها به طور مداوم در محیط وجود دارند و افراد روزانه با منابع عفونت مواجه می شوند. در بیشتر موارد ، ریه ها می توانند حملات را کنترل کنند. سیستم تنفسی دارای لایه های دفاع ایمنی است که از ساختارهای مخاطی و مو مانند شروع می شود و بسیاری از عوامل بیماری زا را از مجاری تنفسی به دام می اندازد و از بین می برد.

پاتوژن هایی که باعث می شوند از این دفاعیات اولیه عبور کنند ، در معرض حمله مجموعه ای از سلول های سیستم ایمنی بدن قرار دارند که عوامل بیماریزایی را شناسایی می کنند که به عنوان بیگانه برای بدن شناخته می شوند. پنومونی زمانی اتفاق می افتد که این سیستم های دفاعی ضعیف یا آسیب دیده باشند یا وقتی عوامل بیماری زای مهاجم به اندازه کافی ویرولانت باشند تا بتوانند بر آنها غلبه کنند یا از آنها فرار کنند.

چه ویروس ها ، باکتری ها و قارچ هایی باعث پنومونی می شوند؟

طیف گسترده ای از ویروس ها ، باکتری ها و قارچ ها (به میزان کمتر) می توانند باعث پنومونی شوند ، اما اکثر موارد فقط به چند مورد از این موارد مربوط می شود. به احتمال زیاد میکروب های ایجاد کننده مورد خاصی از ذات الریه به سن و وضعیت سلامتی فرد مبتلا و تا حدی به زمان سال بستگی دارد. کسانی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند و کسانی که به مناطق خاصی از جهان سفر کرده اند ممکن است به پنومونی مبتلا شوند که به دلیل غیر معمول بودن میکروب ها است.

اصطلاحات زیر که ممکن است با آن ها آشنا باشید برخی از انواع کلی پنومونی را توصیف می کنند:

ذات الریه پیاده روی به نوع خفیفی از بیماری اشاره دارد که به طور معمول نیازی به استراحت در بستر ندارد. غالباً توسط ویروس یا مایکوپلاسما پنومونیه ایجاد می شود.

ذات الریه لوبار نوعی بیماری را توصیف می کند که یک قسمت (لوب) ریه را درگیر می کند.

پنومونی مضاعف عفونی است که هر دو ریه را درگیر می کند.

ذات الریه آسپیراسیون یا ذات الریه ناشی از استنشاق آب معده یا ذرات غذایی، و درمان آن دشوارتر است. در این موارد شناسایی پاتوژن هایی که باعث ایجاد عفونت می شوند دشوارتر است ، بنابراین ممکن است لازم باشد پزشکان برای انجام تجویز آنتی بیوتیک صحیح ، آزمایشات بیشتری انجام دهند. افرادی که به بیماری ریفلاکس معده (GERD) مبتلا هستند یا افرادی که به دلیل شرایط دیگر در بلع مشکل دارند بیشتر در معرض خطر این نوع ذات الریه هستند. پنومونی آسپیراسیون گاهی پنومونی بی هوازی نامیده می شود زیرا باکتری های عامل آن معمولاً باکتریهای مفیدی هستند که در دستگاه گوارش ما زندگی می کنند و برای زندگی به اکسیژن نیاز ندارند.

شرایطی که باعث ابتلای فرد شده، علت احتمالی ذات الریه را تعیین می کند ، و اینکه چگونه می توان به بهترین وجه از شیوع عفونت جلوگیری کرد و درمان مناسب را تعیین کرد.

انواع پنومونی

پنومونی اکتسابی در جامعه : هنگامی که فرد در طی فعالیت های روزمره خارج از محیط مراقبت های بهداشتی آلوده می شود

ذات الریه اکتسابی در بیمارستان : وقتی عفونت هنگام بستری شدن در بیمارستان اتفاق می افتد

پنومونی حاصل از ونتیلاتور : در حالی که فرد به دستگاه ونتیلاتور متصل است رخ می دهد

پنومونی مرتبط با مراقبت های بهداشتی : هنگامی که فردی هنگام حضور در یک مکان مرتبط با مراقبت های بهداشتی مانند خانه سالمندان یا کلینیک دیالیز به این بیماری آلوده می شود

میکروب های بیمارستانی و مرتبط با مراقبت های بهداشتی احتمالاً در برابر ضد میکروبی های خط اول مقاوم هستند. ذات الریه اکتسابی در جامعه به احتمال زیاد به دلیل باکتری های حساس به آنتی بیوتیک های تجویز شده معمول یا ویروس های فصلی است که داروهای ضد میکروبی درمان مناسبی برای آنها نیست.

آزمایش برای تشخیص پنومونی

هدف از آزمایش تعیین میکروب ایجاد کننده پنومونی، محدود کردن شیوع آن به افراد دیگر ، تعیین شدت بیماری و هدایت درمان است. در تعداد قابل توجهی از موارد ، تعیین دقیق علت پنومونی حاد امکان پذیر نیست و درمان بر اساس تظاهرات بالینی و سابقه پزشکی فرد ، تجربه پزشک، و میکروارگانیسم های احتمالی موجود در جامعه در آن زمان مانند آنفلوانزا و دستورالعمل های تعیین شده برای مراقبت از عفونت های تنفسی تحتانی است. اگر علائم فرد برطرف نشد ، ممکن است آزمایش های اضافی برای تشخیص علل کمتر ذات الریه انجام شود.

تست های غیر آزمایشگاهی

جستجوی علت علائم به طور معمول با معاینه فیزیکی آغاز می شود. به عنوان بخشی از این معاینه ، یک پزشک متخصص به صدای ریه های فرد گوش می دهد تا صداهای غیرطبیعی تنفسی نشان دهد که ممکن است عفونت ریه را نشان دهد. این موضوع اغلب با مطالعات تصویربرداری دنبال می شود. این آزمایشات شامل موارد زیر می باشد:

اشعه ایکس قفسه سینه (رادیوگرافی) : برای تشخیص و کمک به ارزیابی شدت عفونت ریه استفاده می شود

CT (توموگرافی رایانه ای) : گاهی اوقات برای تشخیص و ارزیابی عفونت ریه و جستجوی سایر علل غیر عفونی علائم شخص استفاده می شود

برونکوسکوپی : روشی که برای مشاهده داخل ریه ها با یک لوله نازک و انعطاف پذیر دارای نوک دوربین استفاده می شود. اگر درمان به خوبی کار نکند ، این روش ممکن است انجام شود.

تست های آزمایشگاهی

بسته به سابقه پزشکی فرد مبتلا و علائم و نشانه هایی که در زمان معاینه فیزیکی وجود دارد ، ممکن است تعدادی تست آزمایشگاهی برای کمک به تشخیص انجام شود. تست های آزمایشگاهی عمومی ممکن است شامل موارد زیر باشد:

CBC (شمارش کامل خون) : نوع و تعداد گلبول های سفید خون را ارزیابی می کند. نتایج ممکن است نشان دهنده وجود عفونت باشد . (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله تفسیر نتایج آزمایش cbc مراجعه فرمایید)

آزمایش چکاپ کلی (پانل متابولیک اساسی) : آزمایش خون برای بررسی سدیم ، پتاسیم و سایر مواد شیمیایی برای تعیین شدت بیماری (جهت کسب اطلاعات بیشتر به مقاله آزمایش چکاپ مراجعه فرمایید)

گازهای خونی : برای ارزیابی عملکرد ریه ، pH و مقدار اکسیژن (O2) و دی اکسید کربن (CO2) موجود در یک نمونه خون ، معمولاً از نمونه شریان برای اندازه گیری استفاده می شود.

نمونه هایی از آزمایشات مربوط به ذات الریه باکتریایی مشکوک عبارتند از:

کشت خلط باکتریایی و رنگ آمیزی گرم : یک آزمایش اولیه که برای تشخیص و شناسایی علت ذات الریه باکتریایی انجام می شود

تست حساسیت : روی باکتری های بیماری زا که در کشت رشد کرده اند و با آزمایش مشخص می شوند ؛ برای راهنمایی درمان استفاده می شود

تست AFB : هنگام مشکوک بودن به سل یا عفونت مایکوباکتریوم غیر سلی ، درخواست داده می شود

کشت خون : برای تشخیص سپتی سمی در مواردی که مشکوک به گسترش عفونت از ریه ها به خون یا از خون به ریه ها باشد ، استفاده می شود

آزمایش مایکوپلاسما : آزمایش خون یا کشت ویژه برای کمک به تشخیص عفونت مایکوپلاسما

آزمایش لژیونلا : آزمایش خون برای بررسی آنتی ژن خاص ، کشت یا آزمایش مولکولی برای تشخیص عفونت مشکوک به لژیونلا

نمونه هایی از آزمایشات مربوط به پنومونی ویروسی مشکوک

آزمایشات آنفلوآنزا

برای کمک به تشخیص عفونت آنفلوانزا (آنفلوآنزا) و گاهی اوقات برای کمک به ثبت وجود آنفلوانزا در جامعه استفاده می شود. آزمایش ممکن است برای شناسایی نوع و یا سویه آنفلوانزا که باعث عفونت می شود نیز استفاده شود.

آزمایش RSV

که برای کمک به تشخیص عفونت در افرادی که علائم متوسط تا شدید و درگیری دستگاه تنفسی تحتانی دارند ، استفاده می شود. این دارو در درجه اول برای نوزادان (بین شش ماه تا دو سال) ، افراد مسن و کسانی که سیستم ایمنی بدنشان به خطر افتاده است ، مانند کسانی که از قبل بیماری ریوی دارند یا پیوند اعضا انجام شده اند ، تجویز می شود.

کشت ویروسی

برای رشد طیف وسیعی از ویروس ها که ممکن است باعث عفونت شوند ، استفاده می شود

آزمایشات قارچی

هنگام شک بردن به عفونت قارچی ، تجویز می شود. به عنوان مثال:

کشت های قارچی

برای شناسایی قارچ های خاص موجود استفاده می شود. بسیاری از قارچ ها رشد کند دارند ، بنابراین ممکن است در طی هفته ها به نتیجه برسد. آزمایش حساسیت انجام شده بر روی قارچ های جدا شده از یک کشت می تواند کمک کند تا مشخص شود کدام داروی ضد قارچ بهتر است برای درمان استفاده شود.

آزمایشات برای بررسی آنتی ژن ها و آنتی بادی های قارچی

برای تعیین اینکه آیا فردی عفونت قارچی خاصی داشته یا اخیراً داشته است، استفاده می شود. این تست ها سریع تر از کشت های قارچی هستند اما فقط برای یک نوع قارچ خاص استفاده می شوند ، بنابراین پزشک باید بداند که برای چه ارگانیسم قارچی آزمایش کند. بسیاری از افراد به خاطر عفونت قبلی قارچی، آنتی بادی قارچی دارند ، بنابراین یک آزمایش آنتی بادی ممکن است وجود عفونت فعلی را تأیید نکند. بعضی اوقات ، نمونه های خون با فاصله 2 تا 3 هفته (نمونه های حاد و نقاهت) جمع آوری می شوند و آزمایش می شوند که آیا سطح آنتی بادی (تیترها) تغییر می کند یا خیر. ارزیابی این نتایج ممکن است چندین هفته طول بکشد.

آزمایشات مولکولی

این آزمایشات ممکن است برای شناسایی وجود باکتری ، قارچ و یا ویروس در نمونه تنفسی با شناسایی ماده ژنتیکی (DNA ، RNA) میکروب ها انجام شود. این نوع آزمایشات به طور کلی بسیار حساس و ویژه هستند و به ویژه در تشخیص میکروارگانیسم هایی که کشت آنها دشوار است بسیار مفید هستند.

برخی از آزمایشات به دنبال یک میکروب خاص مانند مایکوپلاسما پنومونیه هستند. یک روش معمول واکنش زنجیره ای پلیمراز (PCR) است. روش های جدید می توانند همزمان چندین باکتری ، قارچ و یا ویروس را آزمایش کنند. نمونه هایی از این روش ها شامل ریزآرایه های PCR و DNA چندگانه است.

تجزیه و تحلیل مایع پلور

اگر مایع در فضای بین ریه ها و دیواره قفسه سینه جمع شده باشد ، ممکن است مایعات آزمایش شود تا به تعیین علت عفونت کمک کند

.

اگر شما نیز مایل به انجام آزمایش پنومونی و آزمایش کرونا در منزل می باشید و به دنبال انجام آزمایش در منزل و یا کار خود هستید، انجام آزمایش های آنلاین در شرایط اکنون بهترین گزینه و انتخاب برای نمونه گیری و انجام آزمایش ها بی دغدغه می باشد. تمامی مراحل آزمایش در آزمایشگاه آنی آزما از پذیرش تا نمونه گیری و جواب دهی به صورت آنلاین و بدون نیاز به مراجعه حضوری انجام می پذیرد.