با آزمایش fbs آشنا شوید

آزمایش قند خون ناشتا یا آزمایش FBS به معنای آنالیز سطح گلوکز خون ناشتا است. قبل از آزمایش خون باید 8 تا 10 ساعت ناشتا باشید. شما نباید به جزء آّ چیزی بخورید یا بنوشید. این آزمایش برای غربالگری پیش دیابت و بررسی اثربخشی داروها یا تغییرات رژیم غذایی برای افراد مبتلا به دیابت استفاده شده است.

این نوع آزمایش قند خون برای اندازه گیری میزان گلوکز موجود در خون انسان است. سطح نتیجه این آزمایش می تواند زیاد، کم یا طبیعی باشد. علاوه بر این ها فرم FBS یک آزمایش قند خون کامل است.

آزمایش fbs (قند خون) در تست خون چیست؟

آزمایش قند خون ناشتا، قند (گلوکز) در خون شما را اندازه گیری می کند. این آزمایش یک راه ساده، ایمن و رایج برای تشخیص پیش دیابت یا دیابت بارداری است. آزمایشگاه شما انگشت شما را مقدار کمی خراش می دهد یا از یک سوزن برای گرفتن خون از رگ بازوی شما استفاده می کند. قند خون ناشتا، سطح قند خونی است که پس از یک شب ناشتا بودن فرد اندازه گیری می شود. به یاد داشته باشید که 8 تا 10 ساعت قبل از آزمایش چیزی نخورید یا ننوشید (به جزء مایعاتی مثل آب).

در صورت مشکوک بودن به غیر طبیعی بودن سطح قند خون، دوباره آزمایش fbs توسط پزشک شما تجویز می شود. افراد مبتلا به دیابت می توانند از این آزمایش برای نظارت بر سطح قند خون خود بهره زیادی ببرند. آزمایش در زمان صبح، قبل از اینکه فرد غذا بخورد انجام می شود. محدوده گلوکز طبیعی خون 70 تا 100 میلی گرم در دسی لیتر است. بین 100 تا 126 میلی گرم در دسی لیتر به عنوان اختلال قند ناشتا یا پیش دیابت در نظر گرفته می شود. دیابت معمولا زمانی تشخیص داده می شود که سطح گلوکز خون ناشتا 126 میلی گرم در دسی لیتر یا بالاتر باشد.

چرا آزمایش fbs را انجام می دهیم؟

 رایج ترین کاربرد این آزمایش برای بررسی دیابت است. سطح گلوکز خون معمولاً در محدوده 3.2 تا 6.4 mmol/L حفظ می شود. این سطح بین وعده های غذایی و حتی در طول یک شب ناشتا، همچنان حفظ می شود. بدن این کار را با تبدیل گلیکوژن به گلوکز و در صورت لزوم، چربی ها به گلوکز از طریق متابولیسم کربوهیدرات انجام می دهد. این دو روش تولید گلوکز و سطح گلوکز طبیعی را در طول روز حفظ می کنند.

توانایی تبدیل گلیکوژن به گلوکز زمانی که سطح گلوکز بالا است، انجام می گیرد. یعنی بعد از غذا، بدن گلوکز را به گلیکوژن تبدیل می ‌کند. این فرآیند به انسولین نیاز دارد که چند ساعت پس از صرف غذا سطح گلوکز را به حالت عادی بر می‌ گرداند. در یک بیمار دیابتی، کمبود انسولین سطح گلوکز را حتی پس از ناشتا بودن یک شبه بالا نگه می دارد. هنگامی که سطح قند خون به حد بحرانی می رسد، علائم خود را نشان می دهد. آزمایش fbs را می توان برای تشخیص یا نشان دادن شرایط خاص پزشکی نیز استفاده کرد.

نتایج آزمایش fbs به چه معنا است؟

محدوده طبیعی قند خون ناشتا 3.2 تا 6.4 mmol/L است. سطح قند خون ناشتا بالاتر از 6.4mmol/L ممکن است به اختلال قند ناشتا یا پیش دیابت اشاره داشته باشد. سطح 7.0mmol/L یا بالاتر می تواند به معنای دیابت باشد. یک بیمار ممکن است به هیپرگلیسمی (سطح قند خون بالاتر از حد طبیعی) مبتلا باشد اگر:

• او پیش دیابت دارد، بیماری که می تواند به دیابت تبدیل شود.
• او دیابت دارد.
• فرد بیمار قبلا دیابت داشته است و بیمار انسولین یا داروی دیابت مصرف نکرده یا دارو به اندازه کافی دیابت را کنترل نمی کند.
• بیمار از رژیم غذایی دیابتی پیروی نکرده است.
• فرد بیمار، بیماری کلیوی یا کبدی دارد.
• دارای پانکراس ملتهب است.
• بدن در اثر یک بیماری، عفونت یا جراحت به شدت تحت فشار است.
• بیمار داروهایی مانند استروئیدها (پردنیزون) مصرف می کند که می تواند قند خون را افزایش دهد.

اگر سطح قند خون ناشتا بالایی دارید، پزشک ممکن است آزمایش fbs را تکرار کند تا اطمینان حاصل کند. اگر آزمایش نشان دهد که شما مبتلا به پیش دیابت هستید، پزشک به شما توصیه می کند که آزمایش قند خون ناشتا را هر دو سال یکبار تکرار کنید. همچنین یک بیمار ممکن است هیپوگلیسمی داشته باشد (سطح قند خون ممکن است کمتر از حد طبیعی باشد) اگر:

• غده تیروئید، هیپوفیز یا آدرنال او به طور طبیعی کار نمی کند.
• او بیماری کبدی دارد.
• او در جذب غذا مشکل دارد.
• او مواد مغذی مورد نیاز خود را از رژیم غذایی خود دریافت نمی کند.

بالا و پایین بودن سطح fbs خون باعث چه مشکلاتی می شود؟

سطح قند خون می تواند طبیعی، بالا یا پایین باشد. داشتن قند خون بالا یا قند خون پایین می تواند دردسر ساز باشد. در ادامه توضیح مشکلاتی که قند خون بالا و قند خون پایین باعث ایجاد آنها می شود، گفته شده است.

• افزایش تشنگی.
• سردرد.
• مشکل در تمرکز.
• تاری دید.
• ادرار مکرر.
• خستگی (احساس ضعف).
• کاهش وزن.

همچنین علائم قند خون پایین در آزمایش fbs می تواند مواردی مثل لرزش بدن را در بیمار نشان دهد. توضیح کامل این علائم به شرح زیر است.

• کل بدن: تعریق بیش از حد، گرسنگی بیش از حد، غش، خستگی، سبکی سر، یا لرزش.
• دستگاه گوارش: حالت تهوع یا استفراغ.
• شناختی: آشفتگی ذهنی یا عدم پاسخگویی.
• دهان: خشکی یا گزگز لب.
• اضطراب.
• تاری دید.
• سردرد.
• تحریک پذیری.
• رنگ پریدگی.
• تپش قلب.
• احساس سوزن و سوزن.
• خواب آلودگی.
• لکنت زبان.
• لرزش یا بی ثباتی.

اگر نتیجه آزمایش fbs طبیعی نباشد بیمار باید چه کاری انجام بدهد؟

نتایج آزمایش تنها بخشی از یک تصویر بزرگتر است که تاریخچه پزشکی و سلامت فعلی فرد را در نظر می گیرد. گاهی اوقات برای تایید اولین نتیجه یک آزمایش نیاز به تکرار دارد. بیماران باید از پزشک خود در مورد موارد زیر سوال بپرسند:

• آیا آزمایشات بیشتری لازم خواهد بود.
• نوع درمانی که ممکن است مورد نیاز باشد.
• چه سبک زندگی، رژیم غذایی یا تغییرات دیگری ممکن است مورد نیاز باشد.

جمع بندی

این نوع آزمایش برای اندازه گیری سطح گلوکز خون ناشتا مورد استفاده قرار می گیرد. اگر میزان قند خون بالایی داشته باشید ممکن است یکی از علائم دیابت باشد. همچنین سطح قند خون پایین یکی از موارد نشان دهنده بیماری کلیوی است. آزمایش قند خون برای افرادی که دارای پیش زمینه سردرد های مکرر و تاری دید هستند تجویز می شود.

 

خدمات مرتبط:

چکاپ تیروئید سطح ۲

چکاپ سطح ۱

مقالات مرتبط:

انوع تست قند خون

بهترین زمان چکاپ قند خون چه موقع است؟