یکی از آزمایش های تشخیصی بسیار مهم و کاربردی برای همه افراد، آزمایش قند خون است. در این آزمایش میزان نوعی قند در خون به نام گلوکز اندازه گیری می شود. این قند به عنوان منبع اصلی انرژی در بدن به شمار می رود، در بدن، کربوهیدرات ها ابتدا تبدیل به گلوکز شده و توسط هورمونی به نام انسولین و به کمک جریان خون به سلول ها منتقل می گردند، این مکانیسم موجب کاهش قند خون می شود.
با توجه به اهمیت قند گلوکز باید گفت که افزایش و کاهش این قند در خون، می تواند نشانه ای از یک بیماری جدی باشد. بنابراین برای آگاهی از سطح قند خون از تست قند خون استفاده می شود، سپس با توجه به نتایج این تست، می توان سلامت فرد و هر گونه انحراف میزان قند خون از سطح نرمال را تشخیص داد. اگر شما نیز علاقمند هستید در رابطه با آزمایش قند خون اطلاعات کاملی داشته باشید در ادامه با آنی آزما همراه شوید.
اهمیت آزمایش سطح قند خون در چیست؟
همان طور که گفته شد قند گلوکز منبع انرژی است و کاهش یا افزایش آن موجب بیماری خواهد شد. سطح بالای گلوکز (هایپرگلایسمی) ممکن است نشانه ای از بیماری دیابت باشد. دیابت می تواند باعث انواع بیماری های قلبی، اختلالات بینایی، نارسایی کلیوی و غیره شود. از طرف دیگر سطح پایین گلوکز خون (هیپوگلایسمی) نیز مشکلاتی مانند کاهش انرژی و ضعف در بدن را در پیش دارد. همچنین در موارد شدیدتر ممکن است موجب تشنج، کما و غیره گردد.
لذا با توجه به این موارد، آزمایش قند خون یکی از آزمایش های بسیار مهم برای تشخیص زود هنگام و جلوگیری از این بیماری ها است. این آزمایش به صورت های مختلفی انجام می شود.
بیشتر بخوانید: هر آنچه که لازم است در مورد آزمایش قند خون بدانید
انواع آزمایش قند خون
ارزیابی قند خون با چندین روش مختلف قابل انجام است.
-
تست قند خون ناشتا:
این تست برای تشخیص پیش دیابت، دیابت نوع 1 و نوع 2 انجام می شود. برای این تست فرد باید به صورت ناشتا باشد.
-
آزمایش قند خون در بارداری:
برخی از زنان باردار در زمان بارداری به دیابت بارداری مبتلا می شوند که برای سلامت مادر و فرزند این مشکل باید در زمان درست، تشخیص داده شود. این تست در دو مرحله انجام می شود.
-
ارزیابی قند خون تحمل گلوکز:
این آزمایش نیز برای تشخیص دیابت و در دو مرحله انجام می شود. منظور از آزمایش دو مرحله ای این است که ابتدا از فرد به صورت ناشتا آزمایش گرفته شده و مجدد بعد از مصرف 75 گرم گلوکز و بعد از گذشت دو ساعت، آزمایش دوم گرفته می شود.
-
آزمایش دیابت با بررسی هموگلوبین:
در طی سه ماه با اندازه گیری میزان هموگلوبین، میزان قند خون بررسی می شود. این تست معمولا برای افراد دیابتی است.
-
تست قند خون تصادفی:
برای انجام این آزمایش فرد چند بار در طول روز تست می دهد تا میزان تغییرات قند خون او مشخص گردد.
بیشتر بخوانید: علائم و روش های درمان دیابت و کنترل قند خون
-
تست های خانگی قند خون:
با استفاده از گلوکومتر می توان در خانه ارزیابی سطح قند خون را انجام داد.
-
نظارت مداوم بر گلوکز:
در این روش با استفاده از یک دستگاه که حسگر گلوکز آن وارد پوست شما می شود، می توانید به طور مداوم قند موجود در بافت بدن را اندازه گیری کنید. در صورت بالا یا پایین بودن میزان قند، دستگاه به شما هشدار می دهد.
نمونه مورد نظر در آزمایش قند خون
- نمونه خون: با وارد کردن یک سوزن به داخل رگ در بازو، نمونه گرفته می شود.
- نمونه ادرار: گاهی برای بررسی میزان گلوکز در ادرار، نمونه ادرار تصادفی جمع آوری می گردد.
- نمونه با دستگاه: دستگاه های خانگی یا پزشکی وجود دارند که با استفاده از آن ها از انگشت یک قطره خون گرفته می شود و میزان قند خون در حالت ناشتا مشخص می گردد. این دستگاه ها به منظور آزمایش دیابت، بیشتر مناسب افراد دیابتی است تا به طور منظم، قند خون خود را چک کنند.
چه زمانی نیاز به ارزیابی قند خون است؟
تست قند خون بایستی در افراد بالای 45 سال، افراد مسن و هر فردی که دارای علائم مربوط به آن است، انجام شود.
- علائم قند خون بالا شامل تشنگی، تکرر ادرار، تاری دید، خستگی و دیر بهبود یافتن زخم ها است.
- علائم مربوط به قند خون پایین شامل تعریق زیاد، لرز، گرسنگی، سرگیجه و اضطراب است.
افرادی که بیشتر در معرض خطر بوده و بهتر است سالانه یا هر دو سال یک بار آزمایش دیابت را انجام دهند، شامل:
- افراد دارای اضافه وزن و چاقی
- زمینه وراثتی دیابت در خانواده
- بانوان دارای سابقه دیابت بارداری
- داشتن فشارخون بالا و استفاده از داروهای مربوط به فشار خون بالا
- داشتن سطح کلسترول پایین یا سطح تری گلیسیرید بالا
- نشان دادن پیش دیابت در آزمایش های گذشته
- داشتن بیماری های قلبی و عروقی
بیشتر بخوانید: بهترین زمان چکاپ قند خون چه موقع است؟
راهنمای خواندن آزمایش قند خون در منزل
در این بخش از آنی آزما به تحلیل پارامترهای موجود در آزمایش قند خون می پردازیم.
قند خون ناشتا (FBS)
- حالت طبیعی (از 100 میلی گرم در دسی لیتر کمتر باشد)
- مختل (بین 100 تا 110 میلی گرم در دسی لیتر)
- پیش دیابت (110 تا 125 میلی گرم در دسی لیتر)
- دیابت ( از 126 میلی گرم در دسی لیتر بیشتر باشد)
هموگلوبین گلیکولیزه
- طبیعی (از 5/7 % کمتر باشد)
- پیش دیابت (بین 6/4 تا 5/7 %)
قند خون قبل از غذا: در افراد غیر دیابتی باید کمتر از 110 میلی گرم و در افراد دیابتی باید بین 70 تا 130 میلی گرم باشد.
قند خون دو ساعت بعد از غذا: در افراد غیر دیابتی باید کمتر از 140 میلی گرم و در افراد دیابتی باید زیر 180 میلی گرم باشد.
سخن پایانی
با توجه به مواردی که در بالا گفته شد، شما عزیزان برای این که متوجه شوید سطح قند خون شما در محدوده طبیعی است یا خیر، بایستی از آزمایش قند خون استفاده کنید. با توجه به نتایج آزمایش دیابت و اطلاع از میزان سلامت یا بیماری خود، شما می توانید به کمک دارو، رژیم غذایی، ورزش و غیره بیماری خود را کنترل کنید.
خبر خوب این که اگر امکان رفتن به آزمایشگاه را ندارید، تنها با چند کلیک ساده آزمایشگاه را به خانه یا محل کار خود بیاورید تا بدون مراجعه حضوری و پرداخت هزینه اضافه آزمایش خود را انجام دهید. همکاران ما در آنی آزما پس از ثبت درخواست شما به منزل یا محل کار و … می آیند، نسخه شما را بررسی کرده، نمونه گیری می‌کنند و به بهترین آزمایشگاه‌ها ارجاع می‌دهند.