بسیاری از افراد هستند که تصور می کنند، آزمایش ferritin، نشان دهنده میزان خون موجود در بدن خواهد بود؛ در صورتی که ماهیت فریتین، چیز دیگری است. فریتین در واقع یکی از صد ها نوع پروتئین بدن به حساب می آید که حامل آهن و به نوعی منبعی برای ذخیره آن است. هر جا که احتیاج به آهن باشد، این پروتئین از راه می رسد و آهن مورد نیاز بافت یا اندام را تامین می کند.
از مطالب بالا می توانیم، این نتیجه کلی را بگیریم که با کمک این آزمایش، مقدار آهن موجود در بدن مشخص می شود. حال برای این که بدانیم، تفسیر این آزمایش به چه صورت است و به طور عمده راجع به چگونگی آزمایش ferritin بدانیم، با ما همراه باشید.
آزمایش ferritin چیست؟
به طور کلی بدن، میزان مورد نیاز آهنی که توسط خوراکی های روزمره دریافت می کند را استفاده و باقی آن را در پروتئینی به نام فریتین ذخیره می کند. از همین رو، آگاهی از میزان فریتین موجود در بدن، آگاهی از میزان آهن بدن است.
معمولا وقتی تجربه موارد زیر را داشته باشید و به پزشک مراجعه کنید، تشخیص او، درخواست آزمایش فریتین است:
ویژگی های فریتین
- سرگیجه
- خستگی مداوم
- سردرد های مزمن
- شنیدن صدایی مانند زنگ در گوش
- تنگی نفس
- تپش قلب
- احساس درد در ناحیه پا
- پوست رنگ پریده
- علاقه به خوردن خاک
- احساس سوزش در زبان
- درد قفسه سینه
بیشتربخوانید: ferritin در آزمایش خون چیست و چه معنایی دارد؟
این ها از جمله مواردی هستند که به طور معمول، نشان دهنده کمبود آهن در بدن به حساب می آیند. پزشک برای اطمینان بیشتر، آزمایش ferritin را تجویز می کند. خوب است بدانید که این آزمایش نه تنها به تشخیص کم خونی، بلکه برای تشخیص مشکلاتی مانند بیماری های التهابی، عفونت ها، هموکروماتوز، بیماری های مزمن کلیوی و برخی سرطان های پیشرفته هم، تاثیرگذار است.
شرایط آزمایش فریتین به چه صورت است؟
برای این آزمایش نیازی نیست ناشتا باشید؛ اما بهتر است از مصرف مکمل های آهن، حداقل 24 ساعت قبل از آزمایش پرهیز کنید. البته توجه کنید که برخی پزشکان توصیه می کنند، ناشتا باشید؛ در نتیجه، بهتر است با پزشک معالج خود گفت و گو کنید. برای انجام این آزمایش، ابتدا افراد متخصص، نمونه خون شما را می گیرند و سپس در آزمایشگاه، سرم آن را جدا می کنند تا به طور علمی، مورد سنجش قرار گیرد.
بیشتربخوانید: تفسیر آزمایش ferritin به چه صورت بوده و چه ضرورتی دارد؟
تفسیر آزمایش ferritin چگونه انجام می گیرد؟
برای تفسیر این آزمایش، احتیاج است تا آن را پیش پزشک متخصص ببرید؛ اما به طور کلی، می توانیم یک سری قوائد را نام ببریم که کمک زیادی به تفسیر این آزمایش می کند. در ابتدا، خوب است بدانید که نتیجه آزمایش ferritin با واحد نانوگرم در هر میلی لیتر محاسبه می شود و میزان آن، با توجه به سن و جنسیت متفاوت خواهد بود. به طور جامع، با در نظر گرفتن این دو فاکتور، میزان نرمال فریتین در خون به شرح زیر است:
نحوه آزمایش فریتین
- برای زنان بالغ: ۱۱-۳۰۷ ng/dl
توجه کنید در این مورد، فریتین کمتر از 10 نشان دهنده کمبود آن است و به همین ترتیب باقی موارد هم بازه مشخص خود را دارند که عدد بالاتر یا پایین تر آن، نشان دهنده کمبود یا زیاد بودن فریتین خواهد بود.
- مختص مردان بالغ: ۲۴-۳۳۶ ng/dl
- مربوط به کودکان از ۶ ماه تا ۱۵ سال : ۷۰-۱۴۲ ng/dl
- برای کودکان بین ۲ تا ۵ ماه: ۵۰-۲۰۰ ng/dl
- مختص کودکان کمتر از یک ماه: ۲۰۰-۶۰۰ ng/dl
- در آخر برای نوزادان: ۲۵-۲۰۰ ng/dl
بیشتر بخوانید: ferritin چیست و میزان نرمال آن در زنان و مردان چقدر است؟
بالا بودن فریتین خون نشانه چیست؟
یکی از شایع ترین دلایلی که باعث بالا رفتن این پروتئین در خون می شود، هموکروماتوز است. این بیماری در واقع نوعی نقص ژنتیکی محسوب می شود و سلول های روده را تحت تاثیر قرار می دهد که به واسطه آن، بدن آهن زیادی جذب می کند. دیگر بیماری هایی که عامل بالا رفتن عدد آزمایش ferritin هستند، به شرح زیر است:
مزایا انجام آزمایش فریتین
- آرتریت روماتوئید
- پرکاری تیروئید
- بیماری دیابت نوع ۲
- لوسمی
- لنفوم هوچکین
- فریتین بالا و سرطان که ارتباط تنگاتنگی با یکدیگر دارند
- انتقال خون مکرر
- بیماری های کبدی نظیر هپاتیت مزمن نوع C و سرطان اولیه کبد
- سندرم پای بی‌قرار
- مسمومیت آهن
- آنمی یا کم خونی همولیتیک. این بیماری نوعی کم خونی است که در آن گلبول های قرمز بی جهت تخریب می شوند.
- بیماری التهابی؛ از جمله این بیماری ها می‌توان به روماتیسم مفصلی اشاره کرد.
- سرطان های پیشرفته
- بیماری های کلاژن عروقی؛ این بیماری ها، تاثیر زیادی بر روی بافت های همبند می‌گذارند. از انواع آن ها می‌توان به لوپوس اشاره کرد.
لازم است بدانید یکی از متداول ترین دلایلی که باعث بالا رفتن فریتین خون می شود، چاقی است. همچنین، افرادی که در طی روز به طور مداوم مشروبات الکلی مصرف می کنند هم در معرض بالا رفتن فریتین خون هستند.
علائم بالا بودن فریتین که لازم است بدانید!
شاید برایتان سوال باشد که هنگام مواجهه با چه عواملی بهتر است، به بالا بودن فریتین خون شک کنیم؟ پاسخ سوال شما به شرح زیر است:
- درد شکمی
- خستگی مفرط
- ضعف عمومی بدن
- درد قفسه سینه و تپش قلب
- احساس درد مفاصل
علت پایین بودن Ferritin در آزمایش خون چیست؟
مقادیر پایین تر از حد نرمال فریتین، در آزمایش خون، می تواند نشان دهنده کمبود آهن در بدن باشد. کم خونی، از دیگر عواملی است که عامل کمبود آهن به حساب می آید. زمانی که فردی به کم خونی یا آنمی دچار می شود، گلبول های قرمز او کاهش می یابد و به همین طریق، آهن بدن هم کمتر از حد نرمال می شود. برای دانستن سایر دلایلی که می تواند، دلیلی بر کمبود فریتین باشد، به موارد زیر توجه کنید:
- خونریزی های بیش از حد، در دوران قاعدگی
- مشکلات گوارشی که باعث جذب کمتر آهن می‌شود
- خون ریزی های داخلی
- کمبود آهن که می توان علت اصلی آن را به نوع رژیم غذایی باز گرداند
علائم پایین بودن Ferritin خون چیست؟
با دانستن علائمی که نشان دهنده پایین بودن فریتین در خون است، می توانید هر چه سریع تر اقدام به درمان کنید:
- خستگی و ضعف بدون دلیل
- سرگیجه در هر هنگام و بدون علت مشخص
- گیجی و عدم توانایی در تمرکز
- سردرد های پی در پی
- ضعف بدن در حالات مختلف
- بروز اختلالات تنفسی بدون داشتن بیماری زمینه ای
- درد پا که بدون ضربه قبلی باشد یا به نوعی دلیل موجهی برای آن نتوان ذکر کرد.
- زود رنجی از افراد و کج خلقی
