اخبار سلامتی
راهنمای خواندن آزمایش کبد چرب
اردیبهشت
کبد یکی از مهمترین اعضای بدن بوده که در پشت دنده ها در سمت راست و بالای شکم قرار دارد. وظیفه این ارگان بدن، سم زدایی و متابولیزه کردن بدن است. در بسیاری از مواقع داروها، بیماری های کبدی و الکل می تواند آسیب جدی به کبد وارد کند. آسیب دیدن کبد به بروز علائمی در بدن منجر می‌شود که باید جدی گرفته شوند و در صورت مشاهده این علائم به انجام آزمایش کبد چرب اقدام شود. در این مقاله به بررسی مهمترین عوامل آسیب زای کبد، مهم ترین موارد مراجعه برای آزمایش و همچنین راهنمای خواندن آزمایش کبد چرب خواهیم پرداخت. جهت کسب اطلاعات بیشتر در این زمینه ها ادامه مقاله را از دست ندهید.
مهمترین علائم بیماری های کبدی
کبد در بدن وظایف بسیار متعددی دارد. این ارگان مواد موجود در بدن را سم زدایی و تجزیه کرده و همچنین به عنوان یک واحد ذخیره چربی عمل می کند. زمانی که کبد در اثر عوامل مختلفی همچون دارو، الکل یا سایر عوامل بیماری زا آسیب ببیند، ممکن است فرد بیمار شاهد علائمی همچون یرقان یا زردی پوست، تهوع و استفراغ، خستگی و ضعف، کبودی یا خونریزی زیاد و تورم پا باشد.
توجه داشته باشید که ممکن است که کبد، قبل از مشاهده چنین علائمی آسیب بسیار زیادی ندیده باشد و تشخیص به موقع بتواند بیماری کبدی را به حداقل برساند؛ از این رو توصیه می شود شش ماه یکبار اقدام به چکاپ کامل بدن نمایید تا از بروز بیماری های پیشرفته جلوگیری کنید.
آزمایش کبد چرب در چه مواردی توصیه می شود؟
این آزمایش یکی از آزمایش های بسیار مهم جهت نظارت بر بیماری های کبدی بوده و برای افرادی که در حال حاضر بیماری کبدی دارند، جهت بررسی و نظارت بر بیماری و همچنین روند درمان بیماری استفاده می شود. ناگفته نماند که این آزمایش صرفاً برای افراد بیمار توصیه نشده، بلکه برای تشخیص بیماری های کبدی در افرادی که الکل مصرف می کنند یا بیماری صفراوی دارند و در معرض اختلال عملکرد کبدی هستند نیز توصیه می شود.
توجه داشته باشید که راهنمای آزمایش کبد چرب به منظور نظارت بر عوارض برخی از داروهایی که منجر به اختلال عملکرد کبد می شوند نیز انجام می شود، این آزمایش کمک می کند تا آسیب های عفونت کبدی مانند: هپاتیت C و هپاتیت B به خوبی بررسی شود.
آزمایش خون کبد چرب چیست؟
آزمایش خون کبد، یکی از رایج ترین و متداول ترین آزمایش های خونی است که جهت ارزیابی عملکرد کبد یا آسیب کبدی مورد استفاده قرار می گیرد. در این آزمایش ساده با توجه به سطح آنزیم های کبدی خاص در خون، نوع بیماری کبدی مشخص می شود.
لازم است بدانید که در شرایط عادی، این آنزیم ها در داخل سلول های کبدی قرار دارند، اما زمانی که کبد آسیب ببیند، این آنزیم ها وارد جریان خون شده و خبر از بیماری کبدی می دهند؛ به همین جهت آزمایش خون یکی از رایج ترین آزمایش ها در تشخیص بیماری های کبدی شناخته می شود.
تفسیر خواندن آزمایش کبد چرب
خواندن آزمایش کبد به طور معمول می بایست توسط متخصص گوارش صورت بگیرد، با این حال ما سعی کرده ایم برخی از مهمترین مواردی که در این آزمایش ها مورد بررسی قرار می گیرند را شرح دهیم.
آلانین آمینوترانسفراز (ALT)
ALT در آزمایش خون، عملکرد کبدی را برای افرادی که سابقه مصرف بیش از اندازه الکل، سابقه بیماری کبدی خانوادگی، سابقه هپاتیت و سابقه مصرف داروهایی که به بیماری های کبدی مربوط می شود را دارند، بررسی می کند. علاوه بر موارد ذکر شده، ALT جهت نظارت بر روند درمان بیماری کبدی نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
توجه داشته باشید که مقدار طبیعی ALT در میان مردان ۵ تا ۴۰ و در میان زنان 5 تا ۳۵ واحد استاندارد در لیتر است. مقدار بیش از حد ALT نشان دهنده هپاتیت کوتاه مدت بوده که بیشتر در اثر عفونت ویروسی ایجاد می شود.
آسپارتات آمینوترانسفراز (AST)
AST در واقع نوعی آنزیم است که علاوه بر سلول های کبدی در قلب، گلبول های قرمز و سایر عضلات یافت می شود. مقدار طبیعی این آنزیم در میان مردان ۵ تا ۳۵ و در میان زنان ۵ تا ۳۰ واحد استاندارد در لیتر است. توجه داشته باشید که سطح بالای این آنزیم در خواندن آزمایش کبد چرب نشان دهنده هپاتیت حاد است که به سبب عفونت ویروسی ایجاد می شود. لازم است بدانید که سطح این آنزیم در هپاتیت حاد تا دو ماه بالا مانده و برای برگشتن به حالت طبیعی حدود ۳ تا ۶ ماه زمان لازم است.
ناگفته نماند میزان AST در بیماری کبدی که به دلیل الکل باشد، بسیار بیشتر از ALT افزایش می یابد. در واقع میزان AST در اثر آسیب عضلانی و همچنین تجزیه گلبول قرمز نیز افزایش می یابد.
آلکالین فسفاتاز (ALP)
ALP آنزیمی است که در سلول های کبدی، روده ها و استخوان یافت می شود. بررسی این آنزیم در آزمایش کبد چرب درخواست می شود. مقدار طبیعی این آنزیم در میان بزرگسالان ۳۰ تا ۱۱۰ واحد استاندارد در لیتر است.
افزایش این آنزیم در خون می تواند نشان دهنده بسته شدن مجرای صفراوی باشد؛ زیرا در سلول های پوشاننده صفراوی، مقدار بسیار زیادی از آنزیم آلکالین فسفاتاز وجود دارد. علاوه بر موارد ذکر شده، بیماری هایی که سبب فعالیت های نامطلوب سلول های استخوانی می شوند نیز باعث افزایش سطح ALP خون می شوند.
بیلی روبین تام (Totall bilirubin)
بیلی روبین در خواندن آزمایش کبد چرب برای تشخیص و غربالگری اختلالات کبدی و همچنین کم خونی مورد استفاده قرار می گیرد. بیلی روبین همچنین برای تشخیص اختلالات ژنتیکی در نوزادان استفاده می شود.
بیلی روبین به دو شکل مختلف مستقیم و غیر مستقیم در خون وجود دارد. اگر بیلی روبین در خون به طور مستقیم افزایش یابد، ممکن است این افزایش نشان دهنده انسداد در مجرای صفراوی یا کبدی باشد. علت این انسداد می تواند هپاتیت، واکنش دارویی، سنگ صفرا، مصرف بیش از حد الکل یا ضربه باشد. در روش افزایش غیر مستقیم بیلی روبین، این افزایش می تواند نشان دهنده تجزیه گلبول قرمز باشد.
کلام آخر
آزمایش کبد چرب یکی از موارد مهم در چکاپ بدن به شمار می رود. توصیه می شود خواندن چنین آزمایش هایی، حتما توسط متخصص مربوط به آن صورت بگیرد.
کبد یکی از ارگان های مهم بدن بوده که وظایف مهمی مانند سم زدایی بدن را بر عهده دارد. در مواردی که این ارگان بدن به درستی کار نکند یا دچار اختلال شود، ممکن است شما علائم مختلفی مانند: تغییر رنگ ادرار و مدفوع، اسهال و کاهش وزن را مشاهده کنید. توصیه می شود در صورت مشاهده چنین علائمی، حتما به انجام آزمایش و خواندن آزمایش کبد چرب توسط متخصص اقدام کنید تا مشکل احتمالی مشخص و به موقع رفع شود.
خدمات مرتبط:
مقالات مرتبط:
در مورد بیماری کبد چرب چه می دانید؟
با اهمیت تفسیر آزمایش چربی – تری گلیسیرید بالا آشنا شوید.